દિલ્હી:કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રી ડો.મનસુખ માંડવિયાએ ગાંધીનગર ખાતે આજે વન અર્થ વન હેલ્થ એડવાન્ટેજ હેલ્થકેર ઇન્ડિયા ઇવેન્ટ વખતે સર્વાનંદ સોનોવાલ, આયુષ મંત્રાલયના કેન્દ્રીય મંત્રી ડો.ભારતી પ્રવિણ પવાર, આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયના રાજ્યમંત્રી ડો.ભારતી પ્રવિણ પવાર, આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ મંત્રાલયના રાજ્યમંત્રી પ્રો.એસ.પી.સિંઘ ભાગેલ, આયુષ મંત્રાલયના રાજ્યમંત્રી ડો.મુંજપરા મહેન્દ્રભાઇ કાળુભાઇ, નીતિ આયોગના સભ્ય ડો.વી.કે.પોલ, વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાના મહાનિર્દેશક ડો.ટેડ્રોસ અધાનોમ ઘેબ્રેયેસસ અને વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાના મહાનિદેશક ડો.શેદ્રેયેસ રુષિકેશ પટેલ, ગુજરાતના આરોગ્ય મંત્રીની હાજરીમાં પ્રાસંગિક સંબોધન કર્યું હતું.
માલદીવ સરકારનાં સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયનાં રાજ્ય મંત્રી શાહ માહિર, માલદીવ સરકારનાં સ્વાસ્થ્યનાં નાયબ મંત્રી સફિયા મોહમ્મદ સઈદ, સોમાલિયા સરકારનાં નાયબ સ્વાસ્થ્ય મંત્રી ડૉ. મોહમ્મદ હસન મોહમ્મદ મોહમ્મદ, સોમાલિયા સરકારનાં સ્વાસ્થ્ય અને વસતિ મંત્રી મોહન બહાદુર બાસ્નેટ, ફેડરલ ડેમોક્રેટિક રિપબ્લિક ઑફ નેપાળનાં સ્વાસ્થ્ય અને વસતિ મંત્રી મોહન બહાદુર બાસ્નેટ અને શ્રીલંકા સરકારના સ્વાસ્થ્ય મંત્રી ડૉ. કેહલિયા રામબુકવેલા આ કાર્યક્રમમાં હાજર રહ્યા હતા.
સર્વોદય અને અંત્યોદયની કલ્પનાઓને આત્મસાત કરીને સાર્વત્રિક સ્વાસ્થ્ય કવચ હાંસલ કરવાનાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનાં વિઝનની પ્રશંસા કરતાં સ્વાસ્થ્ય મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, ભારતે પ્રાથમિક અને ડિજિટલ હેલ્થકેરનાં ક્ષેત્રોમાં વૈશ્વિક સ્તરે તેમજ પોતાનાં દેશમાં સ્વાસ્થ્યમાં નોંધપાત્ર પ્રદાન કર્યું છે. આરોગ્ય મંત્રીએ ‘ધ એડવાન્ટેજ હેલ્થ કેર ઇન્ડિયા’નો શુભારંભ કરાવ્યો હતો. – દર્દી માટે વન સ્ટોપ ડિજિટલ પોર્ટલ’ અને ‘વર્કફોર્સ મોબિલિટી’, જેમાં જણાવાયું છે કે”આ બંને પોર્ટલનું લોન્ચિંગ ભારત માટે માત્ર સીમાચિહ્નરૂપ જ નથી, પરંતુ આપણી વૈશ્વિક જવાબદારીઓ અદા કરવાની દિશામાં મહત્ત્વપૂર્ણ પગલું છે. હેલ્થકેર ઇનોવેશનમાં ભારત હંમેશાં અગ્રેસર રહ્યું છે.” ડો. માંડવિયાએ વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, “આ પોર્ટલો મારફતે અમે આજે હેલ્થકેરમાં પડકારોને આગળ વધારતા કેટલાક સૌથી વધુ પડકારોનો નક્કર ઉકેલ ઓફર કરી રહ્યા છીએ.”
ભારતીય આરોગ્ય પ્રણાલી વિશે વિસ્તૃત વર્ણન કરતા આરોગ્ય મંત્રીએ ટાંક્યું હતું કે, આજે ભારત દ્વારા સમર્થિત છે 1.3 મિલિયન એલોપેથિક ડોક્ટર્સ, 800,000 આયુષ ડોક્ટર્સ અને 3.4 મિલિયન નર્સો અને સહાયક નર્સ અને મિડવાઇવ્સનું કાર્યબળ ધરાવે છે. આ દ્વારા ઉચ્ચ લાયકાત ધરાવતા અને કુશળ કાર્યબળ, ભારત કાર્યબળની ગતિશીલતાની સંગઠિત વ્યવસ્થામાં યોગદાન આપવાની યોજના ધરાવે છે, જેમાં ભારત હેલ્થકેર વ્યાવસાયિકો વૈશ્વિક સમુદાયની સેવા કરવા માટે વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં પ્રવાસ કરે છે. ભારતમાં સ્વાસ્થ્યને એક સેવા તરીકે જોવામાં આવે છે એ વાતનો પુનરોચ્ચાર કરતાં તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, રાષ્ટ્ર હેલ્થકેરની જનકેન્દ્રિત, મૂલ્ય-આધારિત વ્યવસ્થા ઊભી કરવાની આકાંક્ષા ધરાવે છે. ડો. માંડવિયાએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, તબીબી મૂલ્યની મુસાફરીથી જ્ઞાનની વહેંચણીમાં વધારો થશે, સ્થાયી ભાગીદારી થશે અને મજબૂત વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય માળખાનું નિર્માણ કરવામાં પ્રદાન કરવા માટે સમન્વયમાં વધારો થશે. તેમણે કહ્યું હતું કે “અમે વધારે સર્વસમાવેશક અને સમાન દુનિયાનું નિર્માણ કરવાનો પ્રયાસ કરીએ છીએ, જ્યાં હેલ્થકેર કોઈ સીમાઓ જાણતી ન હોય અને કુશળ હેલ્થકેર વ્યાવસાયિકો જ્યાં પણ હોય ત્યાં ફરક પાડી શકે. અમારા સામૂહિક પ્રયાસો હેલ્થકેર ઇકોસિસ્ટમ ઊભી કરવાની દિશામાં હશે, જે દરેક રાષ્ટ્ર, દરેક નાગરિક અને દરેક જીવના અવાજને સ્વીકારે છે.”
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના સ્વપ્નદ્રષ્ટા નેતૃત્વની પ્રશંસા કરતા સર્વાનંદ સોનોવાલે નોંધ્યું હતું કે, ભારત જી-20 પ્રેસિડેન્સીની થીમ ‘વન અર્થ, વન ફેમિલી, વન ફ્યુચર’માં સ્થિતિસ્થાપક વૈશ્વિક હેલ્થકેર સિસ્ટમનું નિર્માણ કરવાનાં લક્ષ્યાંકમાં તબીબી મૂલ્યની મુસાફરી અને હેલ્થકેર વર્કફોર્સ મોબિલિટીને મહત્ત્વપૂર્ણ પાસા તરીકે સામેલ કરવામાં આવી છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, “આપણા પરંપરાગત હેલ્થકેર સિસ્ટમ્સના નિવારણાત્મક અને પ્રોત્સાહક અભિગમે આજે આધુનિક યુગમાં નોંધપાત્ર ભૂમિકા ભજવી છે, ખાસ કરીને જ્યારે તાજેતરના સમયમાં વૈશ્વિક આરોગ્ય પીડિત હતું.” કેન્દ્રીય આયુષ મંત્રીએ આંતરરાષ્ટ્રીય, પ્રાદેશિક અને રાષ્ટ્રીય સ્તરે અસરકારક શાસન મારફતે પરંપરાગત ચિકિત્સાની સંવાદિતા અને સંકલિત વ્યૂહરચનાઓના અમલીકરણના મહત્ત્વ પર ભાર મૂક્યો હતો. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, “ભારત બી.ચિકિત્સાની પરંપરાગત પ્રણાલીમાં નરમ શક્તિનો ઉપયોગ આરોગ્ય સંભાળના દૃશ્યોમાં આ ચિંતાજનક ફેરફારોને ઘટાડવામાં અહીં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી શકે છે.”
ડો.ભારતી પ્રવિણ પવારે નોંધ્યું હતું કે”વર્તમાન સમયમાં, આરોગ્યની વિભાવનાને સાકલ્યવાદી અભિગમની જરૂર છે અને સમગ્ર વિશ્વમાંથી તબીબી મૂલ્ય ધરાવતા પ્રવાસીઓની સુખાકારીના ઉદ્દેશથી પરંપરાગત હેલ્થકેર થેરાપી અથવા આયુષ સારવાર પ્રદાન કરવાનો ભારત અનન્ય લાભ ધરાવે છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે”પરંપરાગત ઔષધિઓ અને આધુનિક ચિકિત્સાનું સંકલન એ તમામ માટે, ખાસ કરીને અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં, વાજબી અને સુલભ સ્વાસ્થ્ય સુવિધા પ્રાપ્ત કરવા માટે આવશ્યક પાસું છે.”
પ્રોફેસર એસ.પી.સિંઘ બઘેલે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, “સાર્વત્રિક આરોગ્ય કવરેજ દેશની પ્રાદેશિક સરહદોમાં મર્યાદિત નથી. ભારત પાસે વન અર્થ વન હેલ્થનું વિઝન છે, અમે ભારત દ્વારા સાજા થઈને અને ભારતમાં હીલ દ્વારા મુલાકાત લેનારાઓને અન્ય દેશને આરોગ્ય સેવાઓ પૂરી પાડવાનો ઇરાદો ધરાવીએ છીએ.” રાજ્ય મંત્રીએ વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે, “આપણે વૈશ્વિક હેલ્થકેર નેટવર્કને સરળ બનાવવા માટે હિતધારકો – હોસ્પિટલો, તબીબી સુવિધાકારો, વીમા કંપનીઓ, હેલ્થકેર એસોસિએશનો અને સરકારી સંસ્થાઓમાં સુમેળ સાધવો જોઈએ, જેમાં દર્દીઓની સુખાકારી તેના મૂળમાં છે.”
મૂલ્ય-આધારિત આરોગ્ય સંભાળ સેવાઓને તબીબી મૂલ્યની મુસાફરીના માળખા દ્વારા ટેકો આપવામાં આવે છે તેનું મહત્વ રેખાંકિત કરતા, શ્રી સુધાંશ પંતે ઉમેર્યું હતું કે, “આપણે આપણી કેટલીક આરોગ્યલક્ષી પ્રાથમિકતાઓ હાંસલ કરવા માટે દર્દી-કેન્દ્રિત આરોગ્ય પ્રણાલી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ. જ્યારે દર્દીઓને તબીબી પરામર્શ, સારવાર, ઓપરેશન પછીની સારવાર અને ભૌગોલિક મર્યાદાઓને પાર કરીને ફોલો-અપ કેર સહિતની સેવાઓની વિસ્તૃત શ્રેણીમાંથી પસંદગી કરવાની સત્તા આપવામાં આવશે ત્યારે એક સર્વસમાવેશક આરોગ્ય વ્યવસ્થા હાંસલ થશે.”