શારદીય નવરાત્રી અશ્વિન (અશ્વિની) મહિનાના શુક્લ પક્ષ (શુક્લ પક્ષ) ના પહેલા દિવસથી ચંદ્ર મહિનાના નવમા દિવસ (નવમી) સુધી ઉજવવામાં આવે છે. તેને શારદીય નવરાત્રી કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે પાનખર ઋતુની શરૂઆત દર્શાવે છે. આ વર્ષે, શારદીય નવરાત્રી 22 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થશે અને 2 ઓક્ટોબર સુધી ચાલુ રહેશે. આ નવ દિવસો દેવી દુર્ગાની પૂજા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન ભક્તિભાવપૂર્વક સેવા કરવાથી ભક્તોને બધા દુઃખોમાંથી મુક્તિ મળે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવી પોતે આ નવ દિવસો દરમિયાન દુઃખ દૂર કરવા માટે પૃથ્વી પર નિવાસ કરે છે.
કળશ સ્થાપન 22 સપ્ટેમ્બરના રોજ થશે. ત્યારબાદ 30 સપ્ટેમ્બરના રોજ મહાઅષ્ટમી, 1 ઓક્ટોબરના રોજ મહા નવમી અને 2 ઓક્ટોબરના રોજ દશેરાની ઉજવણી કરવામાં આવશે. દેવી દુર્ગાની મૂર્તિઓનું વિસર્જન પણ 2 ઓક્ટોબરના રોજ થશે.
શારદીય નવરાત્રી ઘટસ્થાપન મુહૂર્ત
નવરાત્રિની શરૂઆત ઘટસ્થાપન સાથે થાય છે. ઘટસ્થાપન માટેનો સૌથી શુભ સમય 22મી સપ્ટેમ્બરે સવારે 6:09 થી 8:06 સુધીનો છે. ઘટસ્થાપન માટેનો અભિજિત મુહૂર્ત સવારે 11:49 થી બપોરે 12:38 સુધીનો છે.
દેવીનું વાહન ખાસ
- આ વર્ષે, દેવી દુર્ગાનું વાહન હાથી છે. શાસ્ત્રોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જ્યારે દેવી નવરાત્રિ દરમિયાન હાથી પર સવાર થઈને આવે છે, ત્યારે ભારે વરસાદ આવે છે. આ દેવીના વાહનનો સંદેશ એ છે કે આવનારા સમયમાં દેશને લાભ થઈ શકે છે. લોકોને સુખ અને સમૃદ્ધિ મળશે.
- દેવી ભાગવતમાં લખેલું છે કે નવરાત્રિ શરૂ થાય તે દિવસના આધારે દેવીનું વાહન નક્કી થાય છે.
- અઠવાડિયાના સાતેય દિવસો માટે દેવીના અલગ અલગ વાહન હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, જ્યારે સોમવાર કે રવિવારે નવરાત્રિ શરૂ થાય છે, ત્યારે દેવીનું વાહન હાથી હોય છે.
- જો નવરાત્રિ શનિવાર કે મંગળવારે શરૂ થાય છે, તો વાહન ઘોડો હોય છે.
- જો નવરાત્રિ ગુરુવાર કે શુક્રવારે શરૂ થાય છે, તો દેવી પાલખી પર સવાર થઈને આવે છે. જ્યારે નવરાત્રિ બુધવારે શરૂ થાય છે, ત્યારે દેવીનું વાહન હોડી હોય છે.
નવરાત્રીમાં નવ રંગોનું મહત્વ
નવરાત્રી દરમિયાન, દરેક દિવસને એક રંગ આપવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ રંગોનો ઉપયોગ કરવાથી સૌભાગ્ય મળે છે.
પ્રતિપદા – સફેદ
દ્વિતિયા – લાલ
તૃતીયા – ઘેરો વાદળી
ચતુર્થી – લીલા
પંચમી – રાખોડી
ષષ્ઠી – નારંગી
સપ્તમી – મોર લીલા
અષ્ટમી – ગુલાબી
નવમી – જાંબલી