શ્રીહરિકોટા: ચંદ્રયાન-3 મિશનના સફળ થયા બાદ હવે ભારતીય અંતરિક્ષ એજન્સીને વધુ એક મોટી સફળતા મળી છે. ભારતની અવકાશ-આધારિત સૌર વેધશાળા આદિત્ય-L1 સફળતાપૂર્વક પૃથ્વીના પ્રભાવના ક્ષેત્રમાંથી બહાર નીકળી ગયું છે, ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO) એ શનિવારે જણાવ્યું હતું. આદિત્ય-L1 અત્યાર સુધીમાં 9.2 લાખ કિલોમીટરથી વધુની મુસાફરી કરી ચૂક્યું છે. ભારતીય અવકાશ એજન્સી અનુસાર, આદિત્ય-L1 હવે સન-અર્થ લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ 1 (L1) તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.
ISROએ જણાવ્યું હતું કે,”આ સતત બીજી વખત છે જ્યારે ISROએ પૃથ્વીના પ્રભાવના ક્ષેત્રની બહાર અવકાશયાન મોકલ્યું છે. પ્રથમ વખત, મંગળ ઓર્બિટર મિશન પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષાની બહાર મોકલવામાં આવ્યું હતું,”. આ સતત પાંચમી વખત છે કે જ્યારે ઈસરોએ કોઈ પદાર્થને અન્ય અવકાશી પદાર્થ અથવા અવકાશમાં સફળતાપૂર્વક સ્થાનાંતરિત કર્યું છે. ઈસરોએ અવકાશયાનને ત્રણ વખત ચંદ્ર પર અને એક વખત મંગળ પર ખસેડ્યું છે.
Aditya-L1 Mission:
The spacecraft has travelled beyond a distance of 9.2 lakh kilometres from Earth, successfully escaping the sphere of Earth's influence. It is now navigating its path towards the Sun-Earth Lagrange Point 1 (L1).
This is the second time in succession that… — ISRO (@isro) September 30, 2023
આદિત્ય-L1 ભારતીય રોકેટ, પોલર સેટેલાઇટ લોંચ વ્હીકલ-XL (PSLV-XL) દ્વારા 2 સપ્ટેમ્બરના રોજ લો અર્થ ઓર્બિટ (LEO) માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. તે સમયથી ઈસરોએ અવકાશયાનની ભ્રમણકક્ષા ચાર વખત વધારી છે. પૃથ્વીના ગુરુત્વાકર્ષણ ક્ષેત્રના પ્રભાવ (SOI)માંથી બહાર નીકળ્યા પછી અવકાશયાન લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ (L1) તરફ પ્રયાણ કરશે ત્યારે ક્રુઝનો તબક્કો શરૂ થશે.તે પછી, તેને L1 ની આસપાસ વિશાળ પ્રભામંડળની ભ્રમણકક્ષામાં ઇન્જેક્ટ કરવામાં આવશે. લોન્ચથી L1 સુધીની કુલ મુસાફરીમાં આદિત્ય-L1 લગભગ ચાર મહિનાનો સમય લાગશે અને પૃથ્વીથી અંતર લગભગ 1.5 મિલિયન કિમી હશે.
આ પહેલા ઈસરોએ માહિતી આપી હતી કે આદિત્ય એલ-1 એ અવકાશમાંથી ડેટા એકત્રિત કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. આદિત્ય L-1 પરના STEPS ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ પરના સેન્સર્સે પૃથ્વીથી 50,000 કિલોમીટરથી વધુના અંતરે સુપર-થર્મલ અને એનર્જેટિક આયનો અને ઇલેક્ટ્રોનને માપવાનું શરૂ કર્યું છે. આ ડેટા વૈજ્ઞાનિકોને પૃથ્વીની આસપાસના કણોના વર્તનનું વિશ્લેષણ કરવામાં મદદ કરશે. આદિત્ય L1 એ XL વર્ઝન રોકેટનો ઉપયોગ કરીને 2 સપ્ટેમ્બરના રોજ સવારે 11:50 વાગ્યે શ્રીહરિકોટાના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.