દશેરાના દિવસે રાવણના પૂતળાને જલાવીને બુરાઈ પર અચ્છાઈની જીતની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. આપણે રાવણને બુરાઈનું પ્રતીક માનીએ છીએ, પરંતુ ઘણી જગ્યાએ રાવણની પૂજા કરવામાં આવે છે અને તેના મૃત્યુનો શોક કરવામાં આવે છે. દરેકમાં અચ્છાઈ અને બુરાઈ બંને હોય છે.રાવણમાં પણ માત્ર ખરાબ ગુણો જ નહોતા, તેનામાં પણ એવા અનેક ગુણો હતા જે તેને આદરને પાત્ર બનાવે છે. આ દશેરા પર ચાલો જાણીએ લંકાપતિ રાવણના કેટલાક એવા ગુણો વિશે, જે તેમને આદરણીય બનાવે છે.
શિવ ભક્ત
રાવણ ભગવાન શિવનો મહાન ભક્ત હતો. એવું માનવામાં આવે છે કે રાવણે ભગવાન શિવના નિવાસસ્થાન કૈલાશ પર્વતને તેની સાથે લંકા લઈ જવા માટે ઉપાડ્યો હતો, પરંતુ ભગવાન શિવે તેના પગની નાની આંગળીથી દબાવીને પર્વત નીચે કરી દીધો હતો. આ કારણે રાવણની આંગળીઓ દબાઈ ગઈ અને પીડાને કારણે તે ચીસો પાડવા લાગ્યો.પરંતુ તે ભગવાન શિવની શક્તિથી એટલા પ્રભાવિત થયો કે તેમણે શિવ તાંડવ સ્તોત્રની રચના કરી. જેનાથી મહાદેવ પ્રસન્ન થયા અને તેમને આશીર્વાદ આપ્યા
બ્રહ્મદેવના વંશજો
રાવણના પિતા ઋષિ વિશ્રવને બ્રહ્મદેવના પુત્ર પ્રજાપતિ પુલસત્યના પુત્ર માનવામાં આવે છે. આ કારણે રાવણ બ્રહ્મદેવનો પૌત્ર બન્યો.
વેદના નિષ્ણાત
રાવણના પિતા ઋષિ હતા અને માતા એક રાક્ષસી . એવું કહેવાય છે કે રાવણ વિશ્વના સૌથી જ્ઞાની પુરુષોમાંનો એક હતો. તે તમામ વેદ તેમજ વિજ્ઞાન, ગણિત, રાજકારણ જાણકાર હતો,જેમ કે તે અન્ય ઘણા શાસ્ત્રોનો નિષ્ણાત હતો.તેથી જ તે રાક્ષસ કુળનો હોવા છતાં વિદ્વાન માનવામાં આવે છે.
કુશળ રાજા અને રાજકારણી
ઘણા રામાયણમાં એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે રાવણ મૃત્યુની નજીક હતો ત્યારે ભગવાન રામે તેમના નાના ભાઈ લક્ષ્મણને કહ્યું કે જાઓ અને રાવણને વંદન કરો અને તેમની પાસેથી રાજકારણનું જ્ઞાન લો. એવું કહેવાય છે કે રાવણ રાજનીતિનો મહાન નિષ્ણાત હતો અને કુશળ રાજા હતો.તેની પ્રજાને કોઈ વાતની કમી નહતી અને તેનું રાજ્ય એટલું સમૃદ્ધ હતું કે લંકાના સૌથી ગરીબ વ્યક્તિ પાસે પણ સોનાના વાસણો હતા.
મહાન સંગીતકાર
એવું માનવામાં આવે છે કે લંકાપતિ સંગીતના ખૂબ જ શોખીન હતા અને તેઓ પોતે પણ ખૂબ જ કુશળ સંગીતકાર હતા. તે વીણાને કેવી રીતે વગાડવી તે સારી રીતે જાણતો હતો. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે તેમણે ભગવાન શિવને પ્રસન્ન કરવા માટે શિવ તાંડવ સ્તોત્રની રચના કરી હતી.