દિલ્હી: ભૂતપૂર્વ આર્મી ચીફ જનરલ એમએમ નરવણેએ શુક્રવારે મોટું નિવેદન આપતાં કહ્યું કે મણિપુર હિંસામાં વિદેશી એજન્સીઓની સંડોવણીને નકારી શકાય નહીં. તે જ સમયે, તેમણે ‘વિવિધ વિદ્રોહી જૂથોને ચીની સહાય’ મેળવવાની હકીકતને પણ રેખાંકિત કરી.જનરલ (નિવૃત્ત) નરવણેએ કહ્યું કે સરહદી રાજ્યોમાં અસ્થિરતા દેશની એકંદર રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે સારી નથી. તેઓ ઈન્ડિયા ઈન્ટરનેશનલ સેન્ટર ખાતે ‘રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પરિપ્રેક્ષ્ય’ પર એક કાર્યક્રમ દરમિયાન મણિપુર હિંસા સંબંધિત પત્રકારોના પ્રશ્નોના જવાબ આપી રહ્યા હતા.
જનરલ નરવણેએ કહ્યું, ‘મને ખાતરી છે કે જેઓ જવાબદાર હોદ્દા પર છે અને જેમની પાસે જરૂરી પગલાં લેવાની જવાબદારી છે, તેઓ તેમનું કામ વધુ સારી રીતે કરી રહ્યા છે. મણિપુર હિંસામાં વિદેશી એજન્સીઓનો હાથ હોવાનું નકારી શકાય નહીં.બીજી એક વાત હું ખાસ કહીશ કે વિવિધ ઉગ્રવાદી સંગઠનોને ચીન તરફથી મદદ મળે છે. આતંકવાદી સંગઠનોને ઘણા વર્ષોથી ચીન તરફથી મદદ મળી રહી છે અને તે અત્યાર સુધી ચાલુ છે.
પૂર્વોત્તર રાજ્યમાં ચાલી રહેલી હિંસામાં માદક દ્રવ્યોની હેરાફેરીની ભૂમિકા અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં જનરલ નરવણેએ જણાવ્યું હતું કે ડ્રગ્સની હેરાફેરી ઘણા લાંબા સમયથી ચાલી રહી છે અને પાછલા કેટલાક વર્ષોમાં રિકવર કરાયેલા ડ્રગ્સની માત્રામાં વધારો થયો છે. તેણે કહ્યું, ‘અમે ગોલ્ડન ટ્રાયેન્ગલથી થોડા જ દૂર છીએ.મ્યાનમારમાં હંમેશા અરાજકતા અને સૈન્ય શાસન રહ્યું છે. મ્યાનમારના શ્રેષ્ઠ સમયમાં પણ, કેન્દ્રીય મ્યાનમારમાં માત્ર સરકારી નિયંત્રણ હતું, અને સરહદી દેશોમાં ભલે ભારત હોય કે ચીન અથવા થાઈલેન્ડ સાથે, ત્યાં બહુ ઓછું સરકારી નિયંત્રણ હતું. તેથી જ ડ્રગ્સની હેરાફેરી હંમેશા રહી છે.
તેણે આગળ કહ્યું, ‘સંભવતઃ હિંસાની રમતમાં એજન્સીઓ અથવા અન્ય કલાકારો હશે જેમને તેનો ફાયદો થશે અને જેઓ પરિસ્થિતિ સામાન્ય પર પાછા ફરવા માંગતા નથી કારણ કે જ્યારે અસ્થિરતા હોય ત્યારે તેમને ફાયદો થશે. આ જ કારણ છે કે સતત પ્રયાસો છતાં ત્યાં હિંસા અટકવાનું નામ નથી લઈ રહી. મને ખાતરી છે કે રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકાર આને દૂર કરવા માટે પ્રયત્નો કરી રહી છે.