નવરાત્રિ પછીનો દસમો દિવસ દશેરા એટલે કે વિજયાદશમી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. દશેરાને બુરાઈ પર અચ્છાઈની જીત તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ભગવાન રામે નવ દિવસના યુદ્ધ બાદ દશેરાના દિવસે રાવણનો વધ કર્યો હતો. દર વર્ષે દશેરાનો દિવસ ભગવાન રામના વિજયની યાદ અપાવે છે.દશેરાના દિવસે રાવણ, મેઘનાદ અને કુંભકરણના મોટા પૂતળા બનાવવામાં આવે છે અને તેનું દહન કરવામાં આવે છે. વિવિધ સ્થળોએ મેળાઓનું આયોજન કરવામાં આવે છે અને રાવણ દહનનું આયોજન કરવામાં આવે છે. રાવણ દહન જોવા માટે પણ મોટી સંખ્યામાં લોકો આવે છે.
દશેરાનો મેળો જોવા લોકો પોતાના પરિવાર સાથે આવે છે. નાના બાળકો અને વડીલો પણ રાવણ દહન જોવા જાય છે. દશેરાના દિવસે અનેક ગંભીર અકસ્માતો થયા છે. દર વર્ષે રાવણ દહન દરમિયાન નાસભાગ અને આગની ઘટનાઓ બને છે. આવી સ્થિતિમાં જો તમે પરિવાર સાથે રાવણ દહન જોવા જઈ રહ્યા છો તો આ બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખો.
રાવણ દહન પર શું કરવું અને શું ન કરવું
જો તમે બાળકો સાથે રાવણ દહન જોવા જઈ રહ્યા છો તો બાળકોને ફટાકડાથી દૂર રાખો. ઘણીવાર બાળકો અવાજ સાંભળીને ઉત્તેજિત થઈ જાય છે. ઘણા નાના બાળકોને મેળામાં ન લઈ જવાનો પ્રયાસ કરો.
રાવણના દહન બાદ પુતળા દહન અહીં-ત્યાં પડે છે. ઘણી વખત ફટાકડામાંથી નીકળતી આગ પણ નજીકમાં પડે છે. આવી સ્થિતિમાં પૂતળા દહનથી અંતર જાળવો. દૂરથી રાવણ દહન જુઓ.
જો મેળામાં ખૂબ ભીડ હોય અથવા જ્યાં રાવણ દહન થવાનું હોય ત્યાં ભીડ હોય તો જવાનું ટાળવું. ભીડમાં નાસભાગ અને અકસ્માતનું જોખમ સૌથી વધુ છે.
કોઈપણ કટોકટીના કિસ્સામાં તમારે મેદાનમાંથી બહાર નીકળવાનો રસ્તો જાણવો જોઈએ. જો તમે મેળાની મુલાકાત લેવા જાવ છો, તો સૌ પ્રથમ બહાર નીકળવાના માર્ગો તપાસો, જેથી કોઈ અકસ્માત થાય તો તમને બહાર નીકળવાનો રસ્તો ખબર પડે.
રાવણ દહન દરમિયાન પુષ્કળ ગનપાઉડર અને ધુમાડો તમારા ફેફસાંને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. આવા સ્થળોએ, ધુમાડા અને સંક્રમણથી પોતાને બચાવવા માટે માસ્ક પહેરો.
રાવણ, કુંભકરણ અને મેઘનાદના પૂતળાઓ પર સળગતા તીર ચલાવવાને બદલે રાવણ દહનની વાર્તા કહેવા માટે લેસર અને લાઇટનો ઉપયોગ કરો. જેનાથી અકસ્માતો નિવારી શકાય છે.