મકરસંક્રાંતિ એ ભારતીય સંસ્કૃતિનો એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે, જે શિયાળાની ઋતુમાં સૂર્યના મકર રાશિમાં પ્રવેશ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે તલ-ગોળના લાડુ બનાવવાની પરંપરા જૂની છે. જે સ્વાદિષ્ટ તો છે જ પરંતુ સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે. આજે જાણીએ આ ખાસ લાડુ બનાવવાની સરળ રીત…
• સામગ્રી
તલ (સફેદ કે કાળા) – 1 કપ
ગોળ – 1 કપ (છીણેલું)
ઘી – 1-2 ચમચી
એલચી પાવડર – ½ ચમચી
પાણી – ¼ કપ
મુઠ્ઠીભર બદામ અથવા પિસ્તા – સમારેલી
• બનાવવાની રીત
સૌપ્રથમ તલને સારી રીતે શેકી લો, આ માટે એક કડાઈમાં તલને મધ્યમ તાપ પર 2-3 મિનિટ સુધી શેકી લો, જ્યારે તલ સોનેરી અને હળવા કરકરા થઈ જાય તો સમજી લો કે તે બરાબર શેકાઈ ગયા છે. તલને ઠંડા થવા દો. હવે ગોળના નાના ટુકડા કરી લો અને એક કડાઈમાં ¼ કપ પાણી ઉમેરો અને ગોળ ઓગળી જાય કે તરત જ તેમાં ઈલાયચી પાવડર નાખીને બરાબર મિક્ષ કરી લો જ્યોત મધ્યમ રાખો. જ્યારે ગોળનું મિશ્રણ થોડું ઘટ્ટ થઈ જાય, ત્યારે તેમાં શેકેલા તલ ઉમેરો અને આ મિશ્રણને 2-3 મિનિટ સુધી પાકવા દો જેથી તલ બરાબર ગોળમાં ભળી જાય. હવે એક થાળીમાં ઘી લગાવો, પછી તલ અને ગોળનું મિશ્રણ થોડું ઠંડું કરી લો, જો તમે ઇચ્છો તો લાડુ પર ઝીણી સમારેલી બદામ અથવા પિસ્તા પણ લગાવી શકો છો. તલ-ગોળના લાડુ તૈયાર છે, તેને સંપૂર્ણપણે ઠંડા થવા દો અને પછી પ્લેટમાં સર્વ કરો, તમે આ લાડુને 10-15 દિવસ સુધી સરળતાથી સ્ટોર કરી શકો છો.
• સ્વાસ્થ્ય લાભ
- તલ: તલમાં ભરપૂર માત્રામાં કેલ્શિયમ, આયર્ન અને મિનરલ્સ હોય છે, જે હાડકાના સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે, તે શિયાળામાં શરીરને હૂંફ આપે છે.
- ગોળ: ગોળ પાચનમાં સુધારો કરે છે અને શરીરમાંથી ઝેરી તત્વોને દૂર કરે છે, તે ઊર્જાનો ઉત્તમ સ્ત્રોત પણ છે.
- એલચી: એલચીનો સ્વાદ વધારવાની સાથે તે પાચનમાં મદદ કરે છે અને શરીરને હલકું રાખે છે.