અશ્વિન મહિનાની પ્રતિપદા તિથિથી શારદીય નવરાત્રીનો પ્રારંભ થયો છે. નવરાત્રીનો ચોથો દિવસ દેવી કુષ્માંડાને સમર્પિત છે. આ દિવસે આદિશક્તિના ચોથા સ્વરૂપ, દેવી કુષ્માંડાની પૂજા કરવામાં આવે છે. તેમની પૂજા કરવાથી દુ:ખ, અપરાધ અને ગરીબી દૂર થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે માતા કુષ્માંડાએ પોતાના સૌમ્ય સ્મિતથી બ્રહ્માંડની રચના કરી હતી.
આ વર્ષે, 2025માં, શારદીય નવરાત્રી નવ નહીં પણ 10 દિવસ માટે ઉજવવામાં આવશે, જેમાં તૃતીયા તિથિ બે દિવસે આવશે. તેથી, દેવી ચંદ્રઘંટાની પૂજા 24 અને 25 સપ્ટેમ્બર બંને દિવસે કરવામાં આવશે, અને દેવી કુષ્માંડાની પૂજા 26 સપ્ટેમ્બરે કરવામાં આવશે.
દેવી કુષ્માંડાનું સ્વરૂપ
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર, કુષ્માંડા દેવીની પૂજા કરવાથી કુંડળીમાં બુધ ગ્રહ શુભ રહે છે. સ્વરૂપની દ્રષ્ટિએ, દેવીને આઠ ભુજાઓ છે. તેથી, તેણીને અષ્ટભુજાધારી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. એક હાથમાં, તેણી માળા ધરાવે છે, અને બીજા સાત હાથમાં, તેણી ધનુષ્ય, તીર, કમંડલુ, કમળ, અમૃતથી ભરેલું ઘડું, ચક્ર અને ગદા ધરાવે છે. નવરાત્રિના ચોથા દિવસે, ભક્તો સુખ, સમૃદ્ધિ, તેજ અને આરોગ્યની શોધમાં ધાર્મિક રીતે દેવી કુષ્માંડાની પૂજા કરે છે.
સૌપ્રથમ, પૂજા સ્થળ પર ગંગાજળ છાંટીને તેને શુદ્ધ કરો. માતા દેવીની મૂર્તિને પીળા કપડાથી ઢાંકેલા લાકડાના પ્લેટફોર્મ પર મૂકો. દેવીની મૂર્તિ અથવા ચિત્રની સામે બેસીને પૂજા શરૂ કરો. દેવીને કપડાં, ફૂલો, ફળો, નૈવેદ્ય, ભોગ, મીઠાઈ વગેરે અર્પણ કરો. દેવી કુષ્માંડાને માલપુઆ અર્પણ કરવું શુભ છે, કારણ કે તે તેમનો પ્રિય અર્પણ છે. આ પછી, ધૂપ અને દીવા પ્રગટાવો, મંત્રોનો જાપ કરો અને આરતી કરો.
મા કુષ્માંડા પૂજા મંત્ર
ઓમ દેવી કુષ્માણ્ડાય નમઃ
કુષ્માણ્ડૈ ખં હ્રીં દેવાય નમઃ