નવી દિલ્હીઃ હિમાચલમાં વસંત ઋતુનું આગમન થતાં જ નવા પાકની વાવણી શરૂ થઈ જાય છે, આવી સ્થિતિમાં દેવી-દેવતાઓને પ્રસન્ન કરવા માટે દરેક ગામમાં તૃષુ મેળાનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આ મેળામાં સ્થાનિક લોક સંસ્કૃતિની ઝલક જોવા મળે છે. વાસ્તવમાં, જૂના જમાનામાં, જ્યારે સંદેશાવ્યવહારનું કોઈ સાધન ન હતું ત્યારે આ પ્રકારે મેળાનું આયોજન કરાતું હતું. આજે પણ પૌરાણિક સંસ્કૃતિને પ્રદર્શિત કરવા મેળાનું આયોજન કરાય છે.
તમને જણાવી દઈએ કે હિમાચલ પ્રદેશના શિમલા જિલ્લાના ઉપરી વિસ્તારના બે ગામોમાં તિર્શુ મેળાનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. તેનો હેતુ આપણા દેવી-દેવતાઓને પ્રસન્ન કરવાનો છે જેથી આવનારા વર્ષમાં સફરજન, નાસપતી અને અન્ય પાકની ઉપજ સારી રહે. આ તહેવાર ઘણા વર્ષોથી ઉજવવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન સારા પાક માટે એક વ્રત કરવામાં આવે છે. વ્રત દરમિયાન મંદિરોમાં ઘણાં નૃત્ય, ગાયન અને મનોરંજનની પણ વ્યવસ્થા કરવામાં આવે છે.
આ સમય દરમિયાન લોકો દેવી-દેવતાઓની પ્રાર્થના કરે છે જેથી આખું વર્ષ સુખ-શાંતિ સાથે પસાર થાય. આ લોકો સારા પાકની ઈચ્છા રાખે છે. તૃષુ મેળામાં આખો દિવસ સંગીતના વાદ્યોની ધૂન પર નાટકો ચાલુ રહ્યાં હતા. એ જ રીતે રામપુર સબ-ડિવિઝનના મજેવટી ગામમાં પણ તૃષુ મેળાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં સ્થાનિક લોકોએ ભાગ લીધો હતો. આ દરમિયાન ગામના ભગવાન ગણેશ મજેવાથી અને ભગવાન કુથલિયા લેલનના લોકોએ વર્ષ સુખ, સમૃદ્ધિ અને સારા પાકની પ્રાર્થના કરી હતી.
વાસ્તવમાં, રાજ્યના સફરજન ઉત્પાદક વિસ્તારોમાં હાલના સમયમાં અતિવૃષ્ટિની સાથે પાક માટે હવામાન અવારનવાર પ્રતિકૂળ બની જાય છે. જેના કારણે ખેડૂતો અને માળીઓને નુકશાની વેઠવું પડે છે. આવી સ્થિતિમાં લોકો અનુકૂળ હવામાન માટે દેવી-દેવતાઓની પ્રાર્થના કરે છે. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે ઉનાળાની ઋતુ શરૂ થઈ ગઈ છે અને વૃક્ષો અને છોડને ફૂલ ચઢાવવાનું કામ પૂરજોશમાં ચાલી રહ્યું છે.