નવરાત્રી એ ભારતના સૌથી શુભ અને ઉજવાતા હિન્દુ તહેવારોમાંનો એક છે. તે નવ દિવસનો તહેવાર છે જે માતાના શક્તિ સ્વરૂપની પૂજા કરીને ઉજવવામાં આવે છે. નવરાત્રીનો પ્રથમ દિવસ સમગ્ર ભારતમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ અને ઉમંગ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. શારદીય નવરાત્રી અથવા મહા નવરાત્રી અશ્વિન મહિનામાં આવે છે, જે કેલેન્ડર મુજબ સપ્ટેમ્બર અથવા ઓક્ટોબર દરમિયાન આવે છે.તે અશ્વિન મહિનાની પ્રતિપદા (પ્રથમ દિવસે) શરૂ થાય છે અને અશ્વિન મહિનાની નવમી પર સમાપ્ત થાય છે. આ વર્ષે શારદીય નવરાત્રિ 15 ઓક્ટોબર 2023 એટલે કે આજથી શરૂ થઈ રહી છે અને 24 ઓક્ટોબર 2023ના રોજ સમાપ્ત થશે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ 15 ઓક્ટોબર શારદીય નવરાત્રીનો પહેલો દિવસ છે. આ દિવસે મા દુર્ગાના પ્રથમ સ્વરૂપ મા શૈલપુત્રીની પૂજા કરવામાં આવે છે.આ દરમિયાન પ્રથમ ઘટસ્થાપન કરવામાં આવે છે અને પછી દેવી દુર્ગાનું આહ્વાન, સ્થાપના અને પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવે છે. ત્યારબાદ માતા શૈલપુત્રીની પૂજા કરવામાં આવે છે. તો આવો જાણીએ પહેલા દિવસે મા શૈલપુત્રીની પૂજા વિધિ, મંત્ર અને ભોગ વિશે.
કળશની સ્થાપના માટેનો શુભ સમય
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર અભિજીત મુહૂર્ત અને પ્રતિપદા તિથિમાં કળશની સ્થાપના કરવી હંમેશા શુભ માનવામાં આવે છે. આ વખતે 15 ઓક્ટોબરે અભિજીત મુહૂર્ત સવારે 11:38 થી શરૂ થઈ રહ્યો છે અને બપોરે 12:23 સુધી ચાલશે. આ પછી 12:24 મિનિટથી વૈધૃતિ યોગ શરૂ થશે. આવી સ્થિતિમાં આ વખતે શારદીય નવરાત્રિમાં કળશની સ્થાપના માટે માત્ર 45 મિનિટનો જ શુભ સમય છે.
મા શૈલપુત્રીની પૂજા કરવાનો શુભ સમય
તમે અભિજીત મુહૂર્તમાં મા શૈલપુત્રીની પૂજા કરી શકો છો. અભિજીત મુહૂર્ત સવારે 11:38 થી શરૂ થઈને 12:23 સુધી ચાલશે.
કોણ છે દેવી શૈલપુત્રી?
રાજા દક્ષની પુત્રી દેવી સતીનો પુનર્જન્મ શૈલપુત્રી (હિમાલયની પુત્રી) તરીકે થયો હતો. તેમના જમણા હાથમાં ત્રિશૂળ અને ડાબા હાથમાં ગુલાબી કમળ છે અને અર્ધચંદ્રાકાર ચંદ્ર તેમના કપાળને શોભે છે. તેને વૃષભ રૂડા પણ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે બળદ પર બેસાડવામાં આવે છે. આ મા દુર્ગાનું પ્રથમ સ્વરૂપ છે.
આ પદ્ધતિથી મા શૈલપુત્રીની કરો પૂજા
- સૌથી પહેલા પૂજાનો સંકલ્પ લઈ ઘટસ્થાપન કરવું.
- આ પછી માતા શૈલપુત્રીની પૂજા કરો.
- માતાને અક્ષત, સફેદ ફૂલ, ધૂપ, દીપક, ફળ અને મીઠાઈઓ અર્પણ કરો.
- પૂજા દરમિયાન મંત્રોનો જાપ કરો અને પછી માતા શૈલપુત્રીની પૂજા કરો.
- પૂજા પછી ઘીનો દીવો કરીને મા શૈલપુત્રીની પૂર્ણ ભક્તિ સાથે આરતી કરો.
- પૂજા પૂરી થયા પછી માતા શૈલપુત્રી પાસે ક્ષમા માગો.
- તે પછી તમારી મનોકામના પૂર્ણ કરવા માટે પ્રાર્થના કરો.
તમારી માતાને આ વસ્તુઓ અર્પણ કરો
માતા શૈલપુત્રીને દૂધમાંથી બનેલી મીઠાઈઓ અર્પણ કરો. આ સિવાય તમે ગાયનું ઘી પણ ચઢાવી શકો છો.
મા શૈલપુત્રીના આ શક્તિશાળી મંત્રોનો જાપ કરો
નવરાત્રિ દરમિયાન મા શૈલપુત્રીના કેટલાક વિશેષ મંત્રોનો જાપ કરવાથી વ્યક્તિના જીવનમાં સ્થિરતા જાળવવામાં મદદ મળે છે. આ સાથે વ્યક્તિને સુખ-સમૃદ્ધિ પણ મળે છે.
ऊँ देवी शैलपुत्र्यै नमः॥
वन्दे वांच्छितलाभाय चंद्रार्धकृतशेखराम्॥
वृषारूढ़ां शूलधरां शैलपुत्रीं यशस्विनीम्॥
शिवरूपा वृष वहिनी हिमकन्या शुभंगिनी।
पद्म त्रिशूल हस्त धारिणी रत्नयुक्त कल्याणकारीनी।।
या देवी सर्वभूतेषु माँ शैलपुत्री रूपेण संस्थिता।
नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम:॥