દિલ્હી: એસ્ટ્રા એ બિયોન્ડ વિઝ્યુઅલ રેન્જ એર-ટુ-એર મિસાઇલ (BVRAAM) છે. આ સ્વદેશી હવાથી હવામાં પ્રહાર કરતી મિસાઈલ છે. જે વિઝ્યુઅલ રેન્જની બહાર હુમલો કરે છે. મતલબ કે જ્યાં ફાઈટર જેટ કે એટેક હેલિકોપ્ટરનો પાયલોટ જોઈ શકતો નથી ત્યાં પણ આ મિસાઈલ સચોટ હુમલો કરે છે. તાજેતરમાં તેજસ ફાઈટર જેટથી તેને છોડવામાં આવ્યું હતું.
તેજસ ફાઈટર જેટે મિસાઈલને 20 હજાર ફીટની ઉંચાઈથી છોડી હતી, જેણે ચોકસાઈ સાથે નિશાન સાધ્યું હતું. આ મિસાઈલની આગામી મેક 2 પણ ટ્રાયલ તબક્કામાં છે. આ લાંબા અંતરની મિસાઈલ હશે. હાલમાં Astra-MK1ને સેનામાં સામેલ કરવામાં આવશે. વાયુસેના આ મિસાઈલના પ્રદર્શનથી સંતુષ્ટ છે. 200 મિસાઇલોનો ઓર્ડર આપવામાં આવી શકે છે.
એસ્ટ્રા મિસાઈલની શક્તિનો પડઘો એશિયામાં ફેલાયો છે. તેમાં ઓપ્ટિકલ પ્રોક્સિમિટી ફ્યુઝ છે. એટલે કે આ મિસાઈલ ટાર્ગેટ પર નજર રાખે છે. ભલે તે ગમે તેટલી જમણી કે ડાબી બાજુથી અથડાય, તે વિસ્ફોટ થાય છે. મિસાઈલનું વજન 154 કિલોગ્રામ છે. લંબાઈ 12.6 ફૂટ છે.
એસ્ટ્રા મિસાઇલમાં ઉચ્ચ વિસ્ફોટક અથવા પ્રી-ફ્રેગમેન્ટેડ HMX વોરહેડ્સ ઇન્સ્ટોલ કરી શકાય છે. તે પોતાની સાથે 15 કિલોગ્રામ હથિયારો લઈ જઈ શકે છે. તેની રેન્જ 160 કિલોમીટર છે. તે મહત્તમ 66 હજાર ફૂટની ઊંચાઈએ પહોંચી શકે છે. તે 5556.6 કિમી/કલાકની ઝડપે દુશ્મન તરફ આગળ વધે છે.
તેની ખાસ વાત એ છે કે તેને ટાર્ગેટ તરફ છોડ્યા બાદ તેની દિશા મધ્ય હવામાં બદલી શકાય છે. કારણ કે આ ફાઈબર ઓપ્ટિક ગાઈરો શ્રેષ્ઠ ઇનર્શિયલ નેવિગેશન સિસ્ટમ પર કામ કરે છે. આ મિસાઈલનું પહેલું વેરિઅન્ટ MiG-29UPG/MiG-29K, Sukhoi Su-30MKI, Tejas MK.1/1Aમાં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું છે.
ભવિષ્યમાં આ મિસાઈલ તેજસ MK 2, AMCA, TEDBF ફાઈટર જેટ્સમાં પણ લગાવવામાં આવશે. ભારતીય વાયુસેનાએ જૂની MICA મિસાઈલની જગ્યાએ સ્વદેશી હથિયાર પર વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો છે. એસ્ટ્રા મિસાઇલ ડીઆરડીઓ દ્વારા ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે. આ મિસાઈલનો ઉપયોગ વિઝ્યુઅલ રેન્જની બહારના લક્ષ્યોને મારવા માટે થાય છે એટલે કે જે નરી આંખે દેખાતા નથી.
આવી મિસાઈલો ફાઈટર જેટને સ્ટેન્ડ ઓફ રેન્જ પૂરી પાડે છે. સ્ટેન્ડ ઓફ રેન્જનો અર્થ એ છે કે દુશ્મન તરફ મિસાઈલ ફાયર કરીને ખુદને તેના હુમલાથી બચવા માટેનો યોગ્ય સમય મળી જાય છે. MK 2 પછી, MK 3 બનાવવામાં આવશે જેની રેન્જ 350 KM હશે. એટલે કે જ્યારે ભારતીય ફાઈટર જેટ્સ ઘણી બધી વિવિધ રેન્જ અને વેરિયન્ટ્સ સાથે સરહદ અથવા યુદ્ધ ક્ષેત્રમાં જાય છે, ત્યારે દુશ્મનની સ્થિતિ ફક્ત તેમની ગર્જના સાંભળીને ખરાબ થઈ જાય છે.