ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં હાઈ બ્લડ પ્રેશરના દર્દીઓની સંખ્યા વધી રહી છે. હવે, તાજેતરના એક અભ્યાસ મુજબ, પોટેશિયમથી ભરપૂર કેળા અથવા બ્રોકોલી ખાવાથી હાઈ બ્લડ પ્રેશર અસરકારક રીતે ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે. જે વૈશ્વિક સ્તરે 30 ટકાથી વધુ પુખ્ત વયના લોકોને અસર કરે છે. હાયપરટેન્શન અથવા હાઈ બ્લડ પ્રેશર એ કોરોનરી હૃદય રોગ અને સ્ટ્રોકનું મુખ્ય કારણ છે અને તે ક્રોનિક કિડની રોગ, હૃદયની નિષ્ફળતા, અનિયમિત ધબકારા અને ડિમેન્શિયા જેવા અન્ય રોગોનું કારણ પણ બની શકે છે.
- હાઈ બ્લડ પ્રેશર કેવી રીતે ઓછું થશે?
કેનેડાની વોટરલૂ યુનિવર્સિટીના સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું છે કે ખોરાકમાં પોટેશિયમ અને સોડિયમના સેવનનું પ્રમાણ વધારવું એ ફક્ત સોડિયમનું સેવન ઘટાડવા કરતાં બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવા માટે વધુ અસરકારક હોઈ શકે છે. “સામાન્ય રીતે, જ્યારે આપણને હાઈ બ્લડ પ્રેશર હોય છે, ત્યારે આપણને ઓછું મીઠું ખાવાની સલાહ આપવામાં આવે છે,” યુનિવર્સિટીમાં એપ્લાઇડ મેથેમેટિક્સ, કોમ્પ્યુટર સાયન્સ, ફાર્મસી અને બાયોલોજીના પ્રોફેસર લેટન કહે છે. લેટને ઉમેર્યું, “અમારું સંશોધન સૂચવે છે કે તમારા આહારમાં વધુ પોટેશિયમયુક્ત ખોરાક, જેમ કે કેળા અથવા બ્રોકોલી, ઉમેરવાથી ફક્ત સોડિયમ ઘટાડવા કરતાં તમારા બ્લડ પ્રેશર પર વધુ હકારાત્મક અસર પડી શકે છે.”
પોટેશિયમ અને સોડિયમ બંને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સ છે, એવા પદાર્થો જે શરીરને સ્નાયુઓને સંકોચવા માટે ઇલેક્ટ્રિક સંકેતો મોકલવામાં મદદ કરે છે, તમારા શરીરમાં પાણીની માત્રાને અસર કરે છે અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ કાર્યો કરે છે. આ અભ્યાસ ‘અમેરિકન જર્નલ ઓફ ફિઝિયોલોજી-રેનલ ફિઝિયોલોજી’ માં પ્રકાશિત થયો હતો.
- ફળો અને શાકભાજીની અસર
“પ્રારંભિક માનવીઓ ઘણા બધા ફળો અને શાકભાજી ખાતા હતા, અને આ કારણે, આપણા શરીરની નિયમનકારી પ્રણાલીઓ ઉચ્ચ-પોટેશિયમ, ઓછા-સોડિયમ આહાર સાથે શ્રેષ્ઠ રીતે કાર્ય કરવા માટે વિકસિત થઈ હશે,” વોટરલૂના એપ્લાઇડ મેથેમેટિક્સ વિભાગમાં ડોક્ટરલ ઉમેદવાર, મુખ્ય લેખક મેલિસા સ્ટેડ્ટે જણાવ્યું હતું.
- ખોરાકમાં સોડિયમનું પ્રમાણ વધારે
“આજે, પશ્ચિમી ખોરાકમાં સોડિયમનું પ્રમાણ વધુ અને પોટેશિયમનું પ્રમાણ ઓછું છે,” સ્ટેડે કહ્યું. “આ સમજાવી શકે છે કે હાઈ બ્લડ પ્રેશર ખાસ કરીને ઔદ્યોગિક સમાજોમાં કેમ પ્રચલિત છે, અલગ સમાજોમાં નહીં.”
- પોટેશિયમનું સેવન વધારવું જરૂરી
પોટેશિયમનું સેવન વધારવાથી બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં કેવી રીતે મદદ મળી શકે છે તે સમજવા માટે ટીમે એક ગાણિતિક મોડેલ વિકસાવ્યું. આ મોડેલ સફળતાપૂર્વક ઓળખે છે કે પોટેશિયમ અને સોડિયમનો ગુણોત્તર શરીર પર કેવી અસર કરે છે. આનાથી જાણવા મળ્યું કે મેનોપોઝ પહેલાની સ્ત્રીઓ કરતાં પુરુષોમાં હાઈ બ્લડ પ્રેશર વધુ સરળતાથી વિકસે છે. જોકે, પુરુષોમાં પોટેશિયમ અને સોડિયમના વધેલા ગુણોત્તર પ્રત્યે હકારાત્મક પ્રતિભાવ આપવાની શક્યતા વધુ હતી.