નવી દિલ્હીઃ ભારત દ્વારા સરહદ ઉપર સલામતી માટે ચુસ્ત બંદોબસ્ત તૈનાત કરવામાં આવ્યો છે. ભારતીય જવાનો આધુનિક હથિયારો અને નવી ટેકનોજીની દેશની સરહદોની સુરક્ષા કરી રહ્યાં છે. બીજી તરફ સંરક્ષણ ક્ષેત્રે ભારત આત્મનિર્ભર બની રહ્યું છે અને વિવિધ હથિયારોનું ભારતમાં જ ઉત્પાદન કરવાનું શરૂ કર્યું છે. ભારતની આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદનો મોટો ભાગ પહાડી વિસ્તારો સાથે જોડાયેલો છે. હવે ‘પ્રોજેક્ટ ઝોરાવર’ હેઠળ 354 હળવા વજનની ટેન્કનું ઉત્પાદન કરશે.
દરમિયાન પહાડી વિસ્તારોમાં તૈનાત સુરક્ષા દળોને હથિયારો અને લોજિસ્ટિક્સ સામગ્રીની સરળતાથી પહોંચ આપવા સરકાર પ્રતિબદ્ધ છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને, પૂર્વી લદ્દાખમાં ચીન સાથે 30 મહિનાથી વધુ લાંબા સંઘર્ષ દરમિયાન જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારત હવે ‘પ્રોજેક્ટ ઝોરાવર’ હેઠળ 354 હળવા વજનની ટેન્કનું ઉત્પાદન કરશે. સ્વ-નિર્ભર સંરક્ષણ ક્ષેત્ર હેઠળના આ મેગા સ્વદેશી પ્રોજેક્ટમાં, સંશોધન અને વિકાસ સંગઠન (DRDO) દ્વારા 59 લાઇટ ટેન્ક વિકસાવવામાં આવશે અને બાકીની 295 ટાંકીઓ સરકાર દ્વારા ભંડોળ પ્રાપ્ત ડિઝાઇન અને વિકાસ પ્રોજેક્ટ હેઠળ બનાવવામાં આવશે. આ ટાંકીઓ લદ્દાખ અને અરુણાચલ પ્રદેશમાં ઊંચાઈવાળા યુદ્ધ વિસ્તારોમાં તેમજ કચ્છના રણ જેવા નદીના વિસ્તારોમાં હલકી ટાંકી તરીકે ઝડપથી તૈનાત કરી શકાય છે.
સંરક્ષણ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, ભારત 354 લાઇટ ટેન્ક માટે એક મેગા સ્વદેશી સંપાદન પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવા માટે તૈયાર છે. હકીકતમાં, પૂર્વી લદ્દાખમાં ચીન સાથેના વર્તમાન મુકાબલો દરમિયાન, ઊંચાઈવાળા વિસ્તારો માટે હળવા વજનની ટેન્કની જરૂરિયાત અનુભવાઈ છે, જેથી તેને 8 થી 10 હજાર ફૂટની ઊંચાઈએ લઈ શકાય. લદ્દાખ અને અરુણાચલ પ્રદેશમાં ઊંચાઈવાળા યુદ્ધ વિસ્તારોમાં તેમજ કચ્છના રણ જેવા નદીના વિસ્તારોમાં હલકી ટાંકી ઝડપથી તૈનાત કરી શકાય છે. આ તમામ ટાંકીઓ હલકી હશે તેમજ વધુ સારી ફાયરપાવર અને સુરક્ષા પ્રદાન કરશે. DRDOની પ્રથમ લાઇટ ટાંકી પ્રોટોટાઇપ 2023ના મધ્ય સુધીમાં બહાર પાડવામાં આવશે.
પ્રસ્તાવ મુજબ, 25 ટનથી ઓછા વજનની 354 લાઇટ ટાંકીઓમાંથી 59 ડીઆરડીઓ દ્વારા બનાવવામાં આવશે. બાકીની 295 ટેન્કો ડિફેન્સ એક્વિઝિશન પ્રોસેસ (ડીએપી)ની ‘મેક-1’ શ્રેણીમાં ભારતીય ઉદ્યોગ માટે સરકાર દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવેલ ડિઝાઇન અને વિકાસ પ્રોજેક્ટ હેઠળ બનાવવામાં આવશે. સેનાએ મેક-1 શ્રેણી હેઠળ તમામ 354 ટેન્કોનું ઉત્પાદન કરવા માટે ખાનગી ક્ષેત્ર માટે ભારપૂર્વક માગણી કરી હતી, પરંતુ ડીઆરડીઓએ દલીલ કરી હતી કે તેની કોમ્બેટ વ્હીકલ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ એસ્ટાબ્લિશમેન્ટ પહેલેથી જ ખાનગી ક્ષેત્રની દિગ્ગજ લાર્સન એન્ડ ટુબ્રો સાથે ‘લીડ’માં છે. સિસ્ટમ ઈન્ટિગ્રેટર લાઇટ ટાંકી પ્રોટોટાઇપ વિકસાવવા માટે.