દિલ્હી: ભારતમાં કન્જેક્ટિવાઇટિસ ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે. તેનાથી બચવા માટે આરોગ્ય વિભાગ દ્વારા એડવાઈઝરી પણ જારી કરવામાં આવી છે. કન્જેક્ટિવાઇટિસ એ કન્જક્ટીવા (આંખનો સફેદ ભાગ) ની બળતરા છે. સામાન્ય ભાષામાં તેને આઈ ફ્લૂ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે આંખના સફેદ ભાગ અને પોપચાની અંદરના ભાગને આવરી લેતા પાતળા અને પારદર્શક સ્તરને અસર કરે છે. આઈ ફલૂ ખૂબ જ ચેપી માનવામાં આવે છે અને તે ઝડપથી ફેલાય છે. ખાસ કરીને ભીડવાળી જગ્યાઓ અને બાળકોમાં. ભારતમાં સામાન્ય ફ્લૂ 5 રીતે ફેલાઈ રહ્યો છે. તો ચાલો જાણીએ તેનાથી બચવાના ઉપાયો.
Viral Conjunctivitis
વાયરલ કન્જેક્ટિવાઇટિસએ સૌથી સામાન્ય પ્રકાર છે અને તે વાયરસને કારણે થાય છે. આ વાયરસ ચેપી છે અને ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ સાથે સીધા સંપર્ક દ્વારા અથવા વાયરસથી દૂષિત સપાટીઓને સ્પર્શ કરવાથી ફેલાય છે. તેના લક્ષણોમાં આંખોની લાલાશ, પાણીયુક્ત સ્રાવ, ખંજવાળનો સમાવેશ થાય છે. વાયરલ કન્જેક્ટિવાઇટિસ માટે કોઈ ચોક્કસ સારવાર નથી અને તે સામાન્ય રીતે 1 થી 3 અઠવાડિયામાં તેની જાતે જ સારી થઈ જાય છે. જો કે ડોકટરો આ માટે આંખના ટીપાં સૂચવી શકે છે.
Bacterial Conjunctivitis
બેક્ટેરિયલ કન્જેક્ટિવાઇટિસ, બેક્ટેરિયાને કારણે થાય છે અને તે આંખોની લાલાશ, પાણી અને ડંખ દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે. તે ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના સીધા સંપર્કમાં આવવાથી અથવા ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ સાથે વસ્તુઓ શેર કરવાથી ફેલાઈ શકે છે. એન્ટિબાયોટિક આંખના ટીપાં સામાન્ય રીતે બેક્ટેરિયલ કન્જેક્ટિવાઇટિસની સારવાર માટે સૂચવવામાં આવે છે. આને ફરીથી ન થાય તે માટે, એન્ટિબાયોટિક્સની સંપૂર્ણ માત્રા લેવી જરૂરી છે.
Allergic Conjunctivitis
એલર્જી કન્જેક્ટિવાઇટિસ એલર્જીને કારણે થાય છે જેમ કે ધૂળના જીવાત, પાળતુ પ્રાણીમાં ખંજવાળ અથવા અમુક રસાયણો. તે બહુ ચેપી નથી અને બંને આંખો તેનાથી પ્રભાવિત થાય છે. તેના ચિહ્નો ગંભીર ખંજવાળ, લાલાશ અને ડંખ છે.એલર્જી સાથેનો સંપર્ક ટાળવો અને એન્ટિહિસ્ટામાઈન આંખના ટીપાંનો ઉપયોગ કરવાથી રાહત મળી શકે છે.
Chemical Conjunctivitis
કેમિકલ કન્જેક્ટિવાઇટિસ બળતરા અથવા રસાયણોના સંપર્કને કારણે થાય છે. જેમ કે સ્વિમિંગ પૂલના પાણીમાં મળતું ક્લોરિન, ફ્લોર અથવા બેઝ ક્લીનર્સમાંથી નીકળતો ધુમાડો કે ગેસ. તેના લક્ષણોમાં આંખોની લાલાશ, દુખાવો અને પાણીયુક્ત સ્રાવ એકદમ સામાન્ય છે. આવા કિસ્સાઓમાં આંખોને તરત જ સ્વચ્છ પાણીથી ધોવી જોઈએ અને તરત જ ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ કારણ કે આવા રસાયણો વધુ નુકસાન પણ કરી શકે છે.
Giant Papillary Conjunctivitis
જીપીસી એ કન્જેક્ટિવાઇટિસનું સૌથી સામાન્ય સ્વરૂપ છે, જેમાં પેપિલેનું ઓછું સામાન્ય સ્વરૂપ છે, જે પોપચાની અંદરની સપાટી પર પેપિલા (પ્રોટ્રુઝન) દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે. આ ઘણીવાર કોન્ટેક્ટ લેન્સ અથવા ઓક્યુલર પ્રોસ્થેટિક્સના લાંબા સમય સુધી ઉપયોગને કારણે થાય છે. કોન્ટેક્ટ લેન્સ પહેરતી વખતે ખંજવાળ, લાલાશ અને અગવડતાનો સમાવેશ થાય છે. સારવારમાં લેન્સનો ઉપયોગ બંધ કરવાનો અને બળતરા ઘટાડવા માટે નિયત આંખના ટીપાં નાખવાનો સમાવેશ થાય છે.