નવી દિલ્હીઃ પહાડી વિસ્તારો માટે યોગ્ય ઝડપી બખ્તરબંધ લડાયક વાહનોની શોધ પૂર્ણ કરવામાં આવી છે. લાર્સન એન્ડ ટુબ્રો (L&T) એ DRDO સાથે મળીને અઢી વર્ષમાં સ્વદેશી લાઇટ ટેન્ક જોરાવરનો પ્રથમ પ્રોટોટાઇપ તૈયાર કર્યો છે. બે વર્ષ સુધી પરીક્ષણ કર્યા બાદ તેને 2027 સુધીમાં સેનામાં સામેલ કરવામાં આવશે. આ લાઇટ ટેન્ક જોરાવર લદ્દાખ અને અરુણાચલ પ્રદેશમાં ઊંચાઈવાળા લડાયક વિસ્તારોમાં તેમજ કચ્છના રણ જેવા નદીના વિસ્તારોમાં ઝડપથી તહેનાત કરી શકાય છે.
પૂર્વી લદ્દાખમાં ભારતીય સેનાએ રશિયન મૂળના ભીષ્મ T-90, T-72 અજય અને 40 થી 50 ટન વજનની મુખ્ય યુદ્ધ ટેન્ક અર્જુનને પણ LAC પર તહેનાત કરી છે. લદ્દાખના ઊંચાઈવાળા યુદ્ધ વિસ્તારોમાં પહોંચવા માટે સેનાના જવાનોને અનેક પરિસ્થિતિમાંથી પસાર થવું પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, ઓપરેશન દરમિયાન જરૂર પડે ત્યારે T-72 અને અન્ય ભારે ટેન્ક ત્યાં પહોંચી શકતી નથી. તેથી, ઊંચાઈવાળા વિસ્તારો માટે હળવા વજનની ટેન્કની જરૂરિયાત અનુભવાઈ હતી, જેથી તે 8થી 10 હજાર ફૂટની ઊંચાઈએ લઈ જઈ શકાય.
આ પછી ભારતે પોતે ‘પ્રોજેક્ટ ઝોરાવર’ હેઠળ 25 ટનથી ઓછા વજનની 354 ટેન્ક બનાવવાનું નક્કી કર્યું. સૈદ્ધાંતિક રીતે DRDOને 2021ના અંત સુધીમાં 354 ટેન્કની જરૂરિયાતમાંથી 59 બનાવવા માટે લીલી ઝંડી આપવામાં આવી હતી. આ પછી DRDOએ લાઇટ ટેન્ક વિકસાવી અને L&Tને તેના ઉત્પાદનની જવાબદારી સોંપવામાં આવી. DRDO અને L&T એ K-9 વજ્ર સેલ્ફ-પ્રોપેલ્ડ આર્ટી 155 mm ટેન્ક ડિઝાઇન કરી છે. L&T એ પોતે K-9 વજ્ર ટેન્કનું ઉત્પાદન ગુજરાતના હજીરામાં L&Tના પ્લાન્ટમાં કર્યું છે.
હવે L&T એ DRDO સાથે મળીને અઢી વર્ષમાં સ્વદેશી લાઇટ ટાંકી ઝોરાવરનો પ્રથમ પ્રોટોટાઇપ તૈયાર કર્યો છે, જેનું અનાવરણ 6 જુલાઈએ કરવામાં આવ્યું હતું. આ લાઇટ ટેન્ક લદ્દાખ અને અરુણાચલ પ્રદેશમાં ઊંચાઈવાળા લડાયક વિસ્તારોમાં તેમજ કચ્છના રણ જેવા નદીના વિસ્તારોમાં ઝડપથી તહેનાત કરી શકાય છે. આ તમામ ટેન્કો હલકી હશે તેમજ વધુ સારી ફાયરપાવર અને સુરક્ષા પ્રદાન કરશે. ડીઆરડીઓના વડા ડૉ. કામતે જણાવ્યું હતું કે પ્રથમ પ્રોટોટાઇપ આગામી છ મહિનામાં વિકાસ પરીક્ષણોમાંથી પસાર થશે અને ત્યારબાદ ડિસેમ્બર સુધીમાં યુઝર ટ્રાયલ માટે ભારતીય સેનાને સોંપવામાં આવશે. ટ્રાયલ પૂર્ણ કરવામાં કદાચ બે વર્ષનો સમય લાગશે અને તે પછી તેને 2027 સુધીમાં સેનાના કાફલામાં સામેલ કરવામાં આવશે.