આપણે બધા જાણીએ છીએ કે શરીર માટે રક્તદાન કરવું કેટલું જરૂરી છે. વિશ્વ રક્તદાન દિવસ દર વર્ષે 14 જૂને તેનું મહત્વ જણાવવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ એક ખાસ થીમ હેઠળ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે લોકોને રક્તદાન કેટલું મહત્વનું છે અને રક્તદાન કરવાથી કેટલી જિંદગીઓ બચાવી શકાય છે તે અંગે જાગૃત કરવામાં આવે છે. જોકે, રક્તદાન કરતા પહેલા તમારે કેટલીક બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. પરંતુ દરેક વ્યક્તિ શારીરિક રીતે રક્તદાન કરવા સક્ષમ નથી. આજે અમે તમને જણાવીશું કે કોણ રક્તદાન કરી શકે છે અને આ દરમિયાન કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ…
આપણે શા માટે રક્તદાન કરવું જોઈએ?
નિષ્ણાતોના મતે, રક્તદાન એક એવી પ્રક્રિયા છે જે અન્ય લોકોનો જીવ બચાવવામાં મદદ કરે છે. આના ઘણા પ્રકાર છે અને તમામ પ્રકારના રક્તદાન વિવિધ તબીબી જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરે છે, તેથી રક્તદાનને મહાદાન પણ કહેવામાં આવે છે. તમે જે રક્તદાન કરો છો તે કોઈનું જીવન બચાવી શકે છે. દર વર્ષે લાખો લોકોને લોહી ચઢાવવાની જરૂર પડે છે. કેટલાક લોકોને સર્જરી દરમિયાન જ બ્લડ ટ્રાન્સફ્યુઝનની જરૂર પડે છે, આ સિવાય જો દુર્ભાગ્યવશ કોઈ અકસ્માત થાય તો ઈમરજન્સીમાં પણ વ્યક્તિને લોહી ચઢાવવાની જરૂર પડી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં રક્તદાન કરવાથી ઘણી સમસ્યાઓ એકસાથે દૂર થઈ શકે છે.
કોણ રક્તદાન કરી શકે છે
- જો તમે રક્તદાન કરવાનું વિચારી રહ્યા છો તો તમારે શારીરિક રીતે ફિટ હોવું જરૂરી છે. તમારે કોઈ શારીરિક નબળાઈ ન હોવી જોઈએ.
- તમારા શરીરમાં લોહીની કમી ન હોવી જોઈએ.
- જો તમારે રક્તદાન કરવું હોય તો તમારી ઉંમર 18 વર્ષની હોવી જોઈએ.
- તમારું વજન ઓછામાં ઓછું 50 કિલો હોવું જોઈએ.
આવા લોકોએ રક્તદાન ન કરવું જોઈએ
- જો તમે કોઈપણ પ્રકારની દવા અથવા એન્ટિબાયોટિક્સ લેતા હોવ તો રક્તદાન ન કરો.
- આ સિવાય જો તમે તમારા શરીર પર કોઈ ટેટૂ કરાવ્યું હોય તો પણ રક્તદાન ન કરો
- જો તમને ઓરી, અછબડા, દાદર માટે રસી આપવામાં આવી હોય તો પણ રક્તદાન કરશો નહીં.
- જો તમે શારીરિક રીતે નબળા હો તો રક્તદાન ન કરો.
- જો તમે સ્તનપાન કરાવતા હોવ તો રક્તદાન ન કરો.
- 18 વર્ષથી નીચેના અને 65 વર્ષથી વધુ વયના વડીલોએ પણ રક્તદાન ન કરવું જોઈએ.
- જો તમે ધુમ્રપાન, આલ્કોહોલ જેવી વસ્તુઓનું સેવન કરતા હોવ તો પણ રક્તદાન ન કરો.
રક્તદાન કરતા પહેલા આ બાબતોનું ધ્યાન રાખો
- જે દિવસે તમે બ્લડ ડોનેટ કરવા જઈ રહ્યા છો, તેના એક દિવસ પહેલા સંપૂર્ણ ઊંઘ લો.
- હેલ્ધી ખાધા પછી જ રક્તદાન કરો
- ચરબીયુક્ત ખોરાક, જંક ફૂડ, આઈસ્ક્રીમ, ફ્રાઈસ, બર્ગર જેવી વસ્તુઓ ખાધા પછી રક્તદાન માટે ન જશો.
- રક્તદાન કરતા પહેલા પુષ્કળ પાણી પીવો.
- જો તમે કોઈ દવા લઈ રહ્યા છો, તો રક્તદાન કરતા પહેલા તેના વિશે ડૉક્ટરને જણાવો