There is no certainty in life, but there is certainty in insurance સાંજનો સમય હતો. આકાશમાં આછો અંધકાર ઉતરી રહ્યો હતો. અમદાવાદના એક મધ્યમવર્ગીય ફ્લેટની બાલ્કનીમાં બેસીને ત્રીસ વર્ષનો આકાશ પોતાની પાંચ વર્ષની દીકરી પરીને રમતી જોઈ રહ્યો હતો. તેની પત્ની મીરા રસોડામાંથી ચા લઈને આવી. આકાશના ચહેરા પર એક અનોખી શાંતિ હતી, પણ આંખોમાં ભવિષ્યની ચિંતાની એક લકીર હતી.
આકાશે હમણાં જ નવું ઘર લીધું હતું, જેના માટે તેણે પસાચ લાખ રૂપિયાની હોમ લોન લીધી હતી. તે એક ખાનગી કંપનીમાં મેનેજર તરીકે કામ કરતો હતો. પગાર સારો હતો, પણ જવાબદારીઓ પણ ડુંગર જેવી હતી. વૃદ્ધ માતા-પિતાની દવા, પરીનું શિક્ષણ અને ઘરનો હપ્તો, બધું જ આકાશના ખભા પર ટકેલું હતું.
તે રાત્રે આકાશે નક્કી કર્યું કે મારે કંઈક એવું કરવું જોઈએ કે જો કાલે હું ન હોઉં, તો પણ મારો પરિવાર રસ્તા પર ન આવી જાય. તેણે તેના મિત્ર અને વીમા સલાહકાર રાજેશને ફોન કર્યો. રાજેશે તેને લેવલ ટર્મ પ્લાન વિશે સમજાવ્યું.
નિર્ણયની એ ક્ષણ: લેવલ ટર્મ પ્લાન એટલે શું?
બીજા દિવસે રાજેશ ઘરે આવ્યો. તેણે સમજાવ્યું,
“આકાશ, લેવલ ટર્મ પ્લાન એટલે એક એવો વીમો જેમાં તું જે વીમા રકમ નક્કી કરે, તે પૉલિસીના છેલ્લા દિવસ સુધી એકસરખી જ રહે છે. એમાં કોઈ ફેરફાર થતો નથી. જો પૉલિસી દરમિયાન તને કંઈ થઈ જાય, તો તારા પરિવારને પૂરેપૂરી રકમ મળે.”
આકાશે પૂછ્યું,
“પણ રાજેશ, જો હું જીવિત રહું તો મને શું મળશે?”
રાજેશે સાચું કહ્યું,
“આકાશ, આ એક શુદ્ધ સુરક્ષા પ્લાન છે. જો તું પૉલિસીની મુદત પૂરી થયા પછી જીવિત હોય, તો સામાન્ય રીતે કોઈ રકમ પરત મળતી નથી. પણ વિચાર કર, માત્ર થોડા પ્રીમિયમમાં તને એક કરોડ રૂપિયાનું કવર મળી રહ્યું છે. આ બચત નથી, આ સુરક્ષા છે.”
પૉલિસીની આંટીઘૂંટીઓ: સરળ સમજૂતી
રાજેશે આગળ સમજાવ્યું કે આ પ્લાન માટે ન્યૂનતમ પ્રવેશ ઉંમર અઢાર વર્ષ છે અને મહત્તમ સાઠથી પાંસઠ વર્ષ સુધીની વ્યક્તિ આ લઈ શકે છે. આકાશની ઉંમર અત્યારે ત્રીસ વર્ષ હતી, એટલે તેને પ્રીમિયમ ઘણું ઓછું ભરવાનું થતું હતું.
રાજેશે કહ્યું,
“જો તું અત્યારે આ પૉલિસી લેશે, તો તને પાંસઠ કે પંચોતેર વર્ષની ઉંમર સુધીનું કવર મળી શકે છે.”
આકાશે પૂછ્યું,
“મારે કેટલા સમય માટે પ્રીમિયમ ભરવું પડશે?”
રાજેશે વિકલ્પો આપ્યા,
“તું આખી પૉલિસી દરમિયાન પ્રીમિયમ ભરી શકે છે, જેને નિયમિત પ્રીમિયમ કહેવાય. અથવા તું પાંચ, દસ કે પંદર વર્ષમાં બધું પ્રીમિયમ ભરીને મુક્ત થઈ શકે છે, જેને મર્યાદિત પ્રીમિયમ ચૂકવણી કહેવાય. અને જો તારી પાસે અત્યારે સગવડ હોય, તો તું એકસાથે એટલે કે સિંગલ પ્રીમિયમ પણ ભરી શકે છે.”
આકાશે વિચાર્યું કે તે દસ વર્ષ સુધી પ્રીમિયમ ભરવાનો વિકલ્પ પસંદ કરશે, જેથી તેની જવાબદારી જલ્દી પૂરી થાય.
જીવન વીમા રકમ: પરિવારની કિંમત
“વીમા રકમ કેટલી રાખવી જોઈએ?”
મીરાએ ચિંતાથી પૂછ્યું.
રાજેશે હસીને કહ્યું,
“ભાભી, સામાન્ય રીતે તમારી વાર્ષિક આવકના દસથી વીસ ગણા જેટલી રકમ રાખવી જોઈએ. આકાશનો પગાર વાર્ષિક સાત લાખ છે, એટલે ઓછામાં ઓછી એક કરોડ વીમા રકમ રાખવી હિતાવહ છે. દસ લાખ તો લઘુતમ મર્યાદા છે, પણ એક કરોડથી તમારા ઘરની લોન પણ ચુકવાઈ જશે અને પરીનું ભવિષ્ય પણ સુરક્ષિત રહેશે.”
આકાશે એક કરોડ રૂપિયાની રકમ નક્કી કરી. તેને જાણવા મળ્યું કે તેનું વાર્ષિક પ્રીમિયમ અંદાજે બાર હજારથી પંદર હજાર રૂપિયાની આસપાસ આવશે. એટલે કે મહિનાના માત્ર એક હજાર કે બારસો રૂપિયા, જે હોટલના એક વખતના બિલ જેટલા જ હતા.
વધારાની સુરક્ષા: રાઈડર્સની તાકાત
રાજેશે એક બહુ મહત્ત્વની વાત કરી,
“આકાશ, લેવલ ટર્મ પ્લાનમાં તું કેટલાક ‘રાઈડર્સ’ પણ જોડી શકે છે. જેમ કે અકસ્માત મૃત્યુ લાભ, જેમાં જો અકસ્માતથી મૃત્યુ થાય તો પરિવારને વધારાની રકમ મળે. ગંભીર રોગ લાભ, જેમાં જો કેન્સર જેવી મોટી બીમારી થાય તો તરત જ આર્થિક મદદ મળે. અને સૌથી શ્રેષ્ઠ છે પ્રીમિયમ માફી લાભ, જેમાં જો તું અશક્ત થઈ જાય, તો તારે આગળના પ્રીમિયમ ભરવા પડતા નથી, પણ વીમો ચાલુ રહે છે.”
આકાશે આ બધા રાઈડર્સ ઉમેર્યા. તેને સંતોષ થયો કે તેણે એક મજબૂત કવચ તૈયાર કરી લીધું છે. તેને આવકવેરાની કલમ હેઠળ કર મુક્તિનો લાભ પણ મળવાનો હતો.
કાળનો કાળો પંજો
સમય વીતતો ગયો. બે વર્ષ વીતી ગયા. આકાશ પોતાના જીવનમાં વ્યસ્ત હતો. એક ચોમાસાની રાત્રે, આકાશ ઓફિસેથી મોડો નીકળ્યો હતો. ભારે વરસાદ પડી રહ્યો હતો. રસ્તા પર વિઝિબિલિટી ઓછી હતી. અચાનક સામેથી આવતી એક બેકાબૂ ટ્રકે આકાશની કારને જોરદાર ટક્કર મારી.
આકાશને હોસ્પિટલ લઈ જવામાં આવ્યો, પણ ડૉક્ટરો તેને બચાવી શક્યા નહીં. બત્રીસ વર્ષની ઉંમરે, એક હસતો-રમતો પરિવાર વિખેરાઈ ગયો. મીરા પર તો આભ તૂટી પડ્યું. વૃદ્ધ મા-બાપની લાકડી ભાંગી ગઈ. પરીને તો ખબર પણ નહોતી કે હવે તેના પપ્પા ક્યારેય તેને ચોકલેટ લઈને નહીં આવે.
થોડા દિવસો પછી, જ્યારે શોકનો માહોલ થોડો શાંત થયો, ત્યારે ઘરના દરવાજે હોમ લોનના હપ્તા માટે બેંકના ફોન આવવા લાગ્યા. મીરા પાસે કોઈ આવકનું સાધન નહોતું. તેને લાગ્યું કે હવે તેણે આ ઘર છોડીને રસ્તા પર આવવું પડશે. તેના મનમાં વિચાર આવ્યો કે શું હવે પરીનું શિક્ષણ અધૂરું રહી જશે?
આશાનું કિરણ: ડેથ બેનિફિટ
તે જ સમયે રાજેશ ઘરે આવ્યો. તેના હાથમાં કેટલાક કાગળો હતા. તેણે મીરાને કહ્યું,
“ભાભી, આકાશે જે લેવલ ટર્મ પ્લાન લીધો હતો, એ આજે તમારી અને પરીની ઢાલ બનશે. આ પૉલિસીમાં એક કરોડ રૂપિયાની વીમા રકમ હતી.”
મીરાની આંખોમાં આંસુ આવી ગયા. રાજેશે ફોર્મ ભરવામાં મદદ કરી. લેવલ ટર્મ પ્લાનનો સૌથી મોટો ફાયદો એ હતો કે આકાશનું અવસાન બીજા વર્ષે થયું હોવા છતાં, કંપનીએ પૂરેપૂરી એક કરોડ રૂપિયાની રકમ મંજૂર કરી. કારણ કે આ લેવલ પ્લાન હતો, એટલે રકમમાં કોઈ ઘટાડો થયો નહોતો.
થોડા જ દિવસોમાં મીરાના બેંક ખાતામાં એક કરોડ રૂપિયા જમા થયા. આ રકમ સંપૂર્ણ કરમુક્ત હતી. મીરાએ સૌથી પહેલા પચાસ લાખની હોમ લોન ભરી દીધી. હવે ઘર સુરક્ષિત હતું. બાકીના પચાસ લાખની તેણે એવી રીતે ફાળવણી કરી કે પરીના ઉચ્ચ શિક્ષણ અને લગ્ન માટે પૂરતી રકમ મળી રહે. સાથે જ તેને માસિક આવક મળે તેવું આયોજન કર્યું.
આકાશે જે નિર્ણય લીધો હતો, તેણે તેના પરિવારને આર્થિક પાયમાલીમાંથી બચાવી લીધો હતો. આકાશ ભલે આજે જીવિત નહોતો, પણ તેની પ્રેમની ભેટ તેના પરિવારની સાથે હતી.
વાચક મિત્રો માટે એક વિચારવા જેવો પ્રશ્નઃ
મિત્રો, આ માત્ર એક વાર્તા નથી, પણ ભારતના હજારો પરિવારોની વાસ્તવિકતા છે. આપણે ઘણીવાર વિચારીએ છીએ કે “હજુ તો હું નાનો છું, મને શું થવાનું છે?” અથવા “પૈસા પાછા નથી મળવાના તો વીમો શું કામ લેવો?”
પણ જરા વિચારો,
જો આકાશે તે દિવસે દસ-બાર હજાર રૂપિયા બચાવ્યા હોત અને વીમો ન લીધો હોત, તો આજે મીરા અને પરીની હાલત શું હોત? શું એ દસ હજાર રૂપિયા એક કરોડની ગરજ સારી શક્યા હોત?
લેવલ ટર્મ પ્લાન કેમ જરૂરી છે?
સરળતા: આ પ્લાન સમજવામાં સૌથી સરળ છે. કોઈ જટિલ ગણતરી નથી. (અને હા સૌથી મહત્ત્વની વાત, અહીં માત્ર પ્લાનની માહિતી આપીએ છીએ, એ પ્લાન કઈ-કઈ કંપની આપે છે તે તમારા વિશ્વાસુ વીમા એજન્ટ સાથે ચર્ચા કરીને નિર્ણય લેવો)
સસ્તું પ્રીમિયમ: તમે જેટલા વહેલા (ઓછી ઉંમરે) આ પ્લાન લો, એટલું પ્રીમિયમ ઓછું આવે છે. પચીસ વર્ષની ઉંમરે માત્ર આઠથી બાર હજારના વાર્ષિક ખર્ચે એક કરોડનું કવર મળી શકે છે.
માનસિક શાંતિ: જ્યારે તમે જાણો છો કે તમારા ગયા પછી પણ તમારો પરિવાર આર્થિક રીતે સુરક્ષિત છે, ત્યારે તમે જીવન વધુ સારી રીતે જીવી શકો છો.
જવાબદારીઓનું કવચ: જો તમે લોન લીધેલી હોય, નાના બાળકો હોય કે નિર્ભર માતા-પિતા હોય, તો લેવલ ટર્મ પ્લાન એ વિકલ્પ નહીં પણ અનિવાર્યતા છે.
આજે જ તમારી ઉંમર અને આવક મુજબ એક સારો લેવલ ટર્મ પ્લાન પસંદ કરો. વીમો એ ખર્ચ નથી, પણ તમારા પરિવાર પ્રત્યેનો તમારો અતૂટ પ્રેમ અને જવાબદારી છે.
યાદ રાખો,
વીમો ત્યારે જ લેવાય જ્યારે તેની જરૂર ન હોય, કારણ કે જ્યારે તેની જરૂર પડે છે ત્યારે તે કોઈ આપતું નથી. આકાશની જેમ એક જવાબદાર વ્યક્તિ બનો અને આજે જ તમારા પરિવારના ભવિષ્યનો દીવો પ્રગટાવો.
કારણ કે જિંદગીનો કોઈ ભરોસો નથી, પણ વીમાનો ભરોસો જરૂર છે.
(વિશેષ સૂચનાઃ મીડિયા તરીકે એક સમાજિક જવાબદારીના ભાગરૂપે આ વિગતો આપવામાં આવે છે, જે સર્વસાધારણ માહિતી અને ઉપયોગિતા ઉપર આધારિત છે. વ્યક્તિગત વીમા પ્લાનની પસંદગી માટે “રિવોઈ” કોઈ રીતે જવાબદાર નથી.)