તાજમહેલના આસપાસના 5 કિમીના ત્રિજ્યામાં પરવાનગી વિના વૃક્ષો કાપી ન શકાયઃ સુપ્રીમ કોર્ટ
નવી દિલ્હીઃ સુપ્રીમ કોર્ટે ઉત્તર પ્રદેશના આગ્રામાં વિશ્વ પ્રસિદ્ધ તાજમહેલના 5 કિમીના ત્રિજ્યામાં પરવાનગી વિના વૃક્ષો કાપવા પર પ્રતિબંધ મૂકતા 2015ના તેના નિર્દેશને પુનરાવર્તિત કર્યો છે. તાજ ટ્રેપેઝિયમ ઝોન (TTZ) કેસ સર્વોચ્ચ અદાલત સમક્ષ પેન્ડિંગ છે. તે લગભગ 10400 ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારને આવરી લે છે, જે ઉત્તર પ્રદેશના આગ્રા, ફિરોઝાબાદ, મથુરા, હાથરસ અને એટા જિલ્લાઓ અને રાજસ્થાનના ભરતપુર જિલ્લામાં ફેલાયેલો છે.
ન્યાયાધીશ અભય એસ ઓકા અને ઉજ્જવલ ભુઇયાની બેન્ચે જણાવ્યું હતું કે ઐતિહાસિક સ્મારકથી પાંચ કિલોમીટરની ત્રિજ્યાથી આગળ પરંતુ TTZ ની અંદર વૃક્ષો કાપવા માટે સેન્ટ્રલ એમ્પાવર્ડ કમિટી (CEC) ના ડિવિઝનલ ફોરેસ્ટ ઓફિસર (DFO) ની પૂર્વ પરવાનગીની જરૂર પડશે અને અધિકારીઓ ઉત્તર પ્રદેશ વૃક્ષ સંરક્ષણ કાયદાની જોગવાઈઓ હેઠળ કાર્યવાહી કરશે.
બેન્ચે નોંધ્યું હતું કે, ‘જ્યાં સુધી તાજમહેલના પાંચ કિલોમીટરના ત્રિજ્યામાં આવતા વિસ્તારોનો સંબંધ છે, ત્યાં 8 મે, 2015નો મૂળ આદેશ અમલમાં રહેશે.‘ આવા કિસ્સાઓમાં, વૃક્ષો કાપવાની પરવાનગી માટે અરજી કરવી પડશે, ભલે વૃક્ષોની સંખ્યા 50થી ઓછી હોય. આ કોર્ટ કેન્દ્રીય અધિકાર પ્રાપ્ત સમિતિ પાસેથી ભલામણ માંગશે અને ત્યારબાદ વૃક્ષો કાપવા પર વિચાર કરશે.
સુપ્રીમ કોર્ટે નોંધ્યું હતું કે,, ‘જ્યાં સુધી વૃક્ષો કાપવાની તાત્કાલિક જરૂર ન હોય ત્યાં સુધી, વિભાગીય વન અધિકારીએ એવી શરત મૂકવી પડશે કે જ્યારે વળતર આપનાર વનીકરણ સહિત અન્ય તમામ શરતોનું પાલન કરવામાં આવે ત્યારે જ વૃક્ષો કાપી શકાય.‘ બેન્ચે ડીએફઓ અથવા સીઈસીને વૃક્ષો કાપવાની મંજૂરી આપતા પહેલા નિર્ધારિત શરતોનું પાલન સુનિશ્ચિત કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.
કોર્ટે CEC પાસેથી રિપોર્ટ માંગ્યો છે કે શું બે અન્ય વિશ્વ ધરોહર ઇમારતો, આગ્રા કિલ્લો અને ફતેહપુર સિક્રીના રક્ષણ માટે કોઈ વધારાના નિયંત્રણો લાદવા જોઈએ. દરમિયાન, કોર્ટે આગ્રા સ્થિત ટ્રસ્ટ દ્વારા ખાનગી જમીન પર વૃક્ષો કાપવા માટે પૂર્વ પરવાનગી લેવાની શરતમાં છૂટછાટ માંગતી બીજી અરજી ફગાવી દીધી હતી.
