નેશનલ હાઇવે ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (NHAI) હવે ટોલ પ્લાઝા પર એક સ્માર્ટ સિસ્ટમ ઇન્સ્ટોલ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે જે કોઈપણ માનવ હસ્તક્ષેપ વિના વાહનની આપમેળે તપાસ કરશે અને દંડ પોતે જ વસૂલ કરશે. પ્રથમ તબક્કામાં, આ સિસ્ટમ રાજસ્થાનના કેટલાક ખાસ ટોલ પ્લાઝા પર સ્થાપિત કરવામાં આવશે. જે બાદ, રાજ્ય ધોરીમાર્ગો અને શહેરના રસ્તાઓ પર પણ તેનો અમલ કરવાની યોજના છે.
NHAI ના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, શરૂઆતમાં આ સિસ્ટમ સાત ટોલ પ્લાઝા પર લાગુ કરવામાં આવશે. તેમાં NH-52, કુચમન-કોટપુતલી સ્ટેટ હાઈવે અને ઝુનઝુનુ રોડનો સમાવેશ થાય છે. આ સ્થળોએથી પસાર થતા વાહનોની તપાસ હવે હાઇ-રિઝોલ્યુશન કેમેરા અને સોફ્ટવેરનો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવશે. જ્યારે પણ કોઈ વાહન ટોલ પ્લાઝામાંથી પસાર થશે, ત્યારે ત્યાં લગાવેલા કેમેરા તેની નંબર પ્લેટ સ્કેન કરશે. આ પછી, એક ખાસ સોફ્ટવેર તે વાહનના રજીસ્ટ્રેશન ડેટાની તપાસ કરશે અને જોશે કે વાહનનો વીમો, ફિટનેસ પ્રમાણપત્ર, પોલ્યુશન અંડર કંટ્રોલ (PUC) અને રજીસ્ટ્રેશન માન્ય છે કે નહીં. જો કોઈ દસ્તાવેજ મુદતવીતી કે ગુમ થયેલ જણાય, તો તરત જ ઓટોમેટિક દંડ લાદવામાં આવશે અને વાહન માલિકને SMS દ્વારા પણ તેની જાણ કરવામાં આવશે.
જયપુરના એક RTO અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે સરકાર હવે એક ઝુંબેશ શરૂ કરવા જઈ રહી છે જેમાં વાહન માલિકોને તેમના નોંધણી પ્રમાણપત્ર (RC) માં સાચો મોબાઇલ નંબર અપડેટ કરવાનું કહેવામાં આવશે. આ કામ વાહન પોર્ટલ દ્વારા ઓનલાઈન કરી શકાય છે. અથવા સીધા RTO ઓફિસમાં જઈને પણ કરી શકાય છે. આ તમામ ડેટા કેન્દ્ર સરકારના વાહન પોર્ટલ અને સ્થાનિક RTO ડેટાબેઝ સાથે લિંક કરવામાં આવશે.
આ નવી ટેકનોલોજીનો હેતુ માત્ર નિયમોનો કડક અમલ કરવાનો નથી પણ ટ્રાફિક વિભાગની આવક વધારવાનો પણ છે. પરિવહન વિભાગના એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે આ સિસ્ટમ દ્વારા માત્ર પ્રદૂષણ પ્રમાણપત્ર, વીમો અને ફિટનેસ જેવા દસ્તાવેજોની માન્યતા જ નહીં તપાસવામાં આવશે. હકીકતમાં, વાહનના ઓવરલોડિંગ જેવી બાબતો પર પણ નજર રાખી શકાય છે. આ સમગ્ર સિસ્ટમ મોટર વાહન સુધારા અધિનિયમ 2019 હેઠળ લાગુ કરવામાં આવી રહી છે.
