લોકસભા ચૂંટણીઃ ચૂંટણી પંચના સંવેદનશીલ આદિવાસી જૂથો સુધી પહોંચવાના વિશેષ પ્રયાસો
નવી દિલ્હીઃ જ્યારે વધુ વ્યક્તિઓ ભાગ લે છે ત્યારે ચૂંટણી વધુ અસરકારક બને છે. આ સુનિશ્ચિત કરવા માટે ચૂંટણી પંચ વર્ષોથી અથાક મહેનત કરી રહ્યું છે. આયોગે ખાસ કરીને સંવેદનશીલ આદિવાસી જૂથો સુધી પહોંચવા માટે વિશેષ પ્રયાસો કર્યા, જે અનુસૂચિત જનજાતિનો એક વિભાગ છે જે નિયમિત અનુસૂચિત જનજાતિ કરતાં વધુ સંવેદનશીલ છે. પંચે તેમને લોકતાંત્રિક કવાયતમાં મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.
છેલ્લાં બે વર્ષોમાં, ચૂંટણી પંચે ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં ખાસ કરીને સંવેદનશીલ આદિવાસી જૂથો (PVTGs) ને સામેલ કરવાના સફળ પ્રયાસો કર્યા છે. PVTGs ની ચોક્કસ જરૂરિયાતોને અનુરૂપ વિશેષ નોંધણી ડ્રાઈવો અને આઉટરીચ કેમ્પ સહિત કમિશનના પ્રયત્નોની વ્યાપક અને લક્ષ્ય-લક્ષી સૂચિ, કર્ણાટક અને ઓડિશામાં 100% પાત્ર મતદારોની નોંધણીમાં પરિણમી છે. કેરળ અને તમિલનાડુ જેવા રાજ્યોમાં,
PVTG સમાવેશને સુનિશ્ચિત કરવા માટે વિશેષ ઝુંબેશ અને મતદાર શિક્ષણ પહેલ હાથ ધરવામાં આવી હતી, સુલભ જંગલ વિસ્તાર સુધી પહોંચવા કલાકો ચાલીને જ્યાં મતદાન મથક સુધી પહોંચવા માટે વાહનો પૂરા પાડવામાં આવ્યા હતા જેમાં મતદારોએ ખૂબ જ સમર્પણ દર્શાવ્યું હતું. બિહાર અને ઝારખંડે નવીન અભિગમો સાથે PVTG સહભાગિતાને વધારવા માટે વ્યાપક ઝુંબેશ હાથ ધરી છે.
છત્તીસગઢમાં, ઇકો-ફ્રેન્ડલી મતદાન મથકો સ્થાપિત કરવા અને 100% એપિક કાર્ડ વિતરણ સુનિશ્ચિત કરવાના પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા છે. આ પ્રયાસોના પરિણામે વિવિધ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં આદિવાસી સમુદાયોની ઉત્સાહપૂર્ણ ભાગીદારી સાથે ચાલી રહેલી લોકસભા ચૂંટણીના પ્રથમ બે તબક્કાઓ સાથે ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં PVTGsની સફળ નોંધણી અને ભાગીદારી થઈ છે. એક ઐતિહાસિક ક્ષણમાં, ગ્રેટ નિકોબારની શોમ્પેન આદિજાતિએ સામાન્ય ચૂંટણીમાં પ્રથમ વખત તેમના મતદાન અધિકારોનો ઉપયોગ કર્યો. આવી ઘણી વાર્તાઓ છે જે દર્શાવે છે કે કેવી રીતે ચૂંટણી પંચના પ્રયાસો સફળ ચૂંટણીઓ સુનિશ્ચિત કરે છે પરંતુ ભારતીય લોકશાહીને પણ મજબૂત બનાવે છે.
