દુનિયાના દરેક દેશમાં જેલો છે. ભારતમાં પણ ઘણી જેલો છે. કેદીઓને જેલમાં રાખવામાં આવે છે. જેથી તે સમાજથી દૂર રહી શકે, અને સમાજને કોઈ જોખમ ન હોવું જોઈએ. આ સિવાય જેઓ ગુના કરે છે. તેને સજા તરીકે જેલમાં મોકલવામાં આવે છે. જો ભારતની વાત કરીએ તો અહીં 1319 જેલો છે. વર્ષ 2021 માટે એનસીઆરબીના ડેટા અનુસાર, તેમાં 4,25,60,9 કેદીઓને રાખવામાં આવી શકે છે.
જેલોની ગણતરી કરીએ તો 145 સેન્ટ્રલ જેલો છે. આ સિવાય 415 જિલ્લા જેલો છે. તો 565 સબ-જેલ છે. અહીં 88 ઓપન જેલ, 44 સ્પેશિયલ જેલ, 29 મહિલા જેલ અને 19 જુવેનાઈલ હોમ છે. ભારતમાં સૌથી વધુ જેલ રાજસ્થાન અને તમિલનાડુમાં છે.
ભારતની સૌથી ખતરનાક જેલ આંદામાન અને નિકોબારમાં છે. આ જેલનું નામ સેલ્યુલર જેલ છે. જેને કાળા પાણીની જેલ કહેવામાં આવે છે. આ જેલને દેશની સૌથી ખતરનાક જેલ માનવામાં આવે છે. આ જેલ પોર્ટ બ્લેર, આંદામાન અને નિકોબારમાં છે. આઝાદી પહેલા આ જેલમાં દેશના ઘણા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓને કેદી તરીકે રાખવામાં આવ્યા હતા.
તેમના પર અનેક અત્યાચાર ગુજારવામાં આવ્યા હતા. આ જેલમાં એકવાર કોઈ કેદી ગયો તો તે ક્યારેય પાછો ન આવી શક્યો અને આ જ કારણ હતું કે આ જેલને કાલા પાણીની સજા કહેવામાં આવે છે. અંગ્રેજોએ વર્ષ 1896માં આ જેલ બનાવવાની શરૂઆત કરી હતી. આ જેલ 10 વર્ષ પછી વર્ષ 1906માં પૂરી થઈ હતી.
આંદામાન અને નિકોબારમાં બનેલી સેલ્યુલર જેલને કાલા પાણી જેલ કહેવામાં આવતી હતી. વાસ્તવમાં આ કારણથી તેનું નામ કાલા પાની રાખવામાં આવ્યું હતું. કારણ કે તે સમુદ્રની વચ્ચે બનાવવામાં આવ્યું હતું. જેથી અહીંથી કેદીઓ ભાગવાનું વિચારી પણ ના શકે.
