હળદરથી લઈને કાળા મરી સુધી, વિશ્વભરના રસોડામાં ભારતીય મસાલા કેવી રીતે લોકપ્રિય બન્યા જાણો
ભારતીય ભોજન તેના સુગંધિત મસાલા વિના બિલકુલ અપ્રિય લાગે છે. પરંતુ હવે, ભારતીય મસાલાની સુગંધ ફક્ત ભારતીય રસોડા સુધી મર્યાદિત નથી રહી; તે વિશ્વભરના લોકોની થાળી સુધી પહોંચી ગઈ છે. હળદર, એલચી, તજ અને કાળા મરી જેવા મસાલા સદીઓથી ભારતની ઓળખ રહ્યા છે અને વૈશ્વિક સ્તરે સ્વાદ, આરોગ્ય અને પરંપરાના પ્રતીક બની ગયા છે. પ્રાચીન કાળથી મસાલાના વેપારને કારણે ભારતને હજુ પણ વિશ્વના મસાલા વાટકી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
ભારત અને મસાલા વચ્ચેનો સંબંધ હજારો વર્ષ જૂનો છે. ઐતિહાસિક રેકોર્ડ દર્શાવે છે કે ભારતીય મસાલા રોમન અને ઇજિપ્તીયન સંસ્કૃતિ સુધી પહોંચ્યા હતા.
તે સમયે મરીને કાળું સોનું કહેવામાં આવતું હતું કારણ કે તે સોના જેટલું મૂલ્યવાન હતું. યુરોપિયન વેપારીઓ ફક્ત મસાલા ખરીદવા માટે ભારતમાં દરિયાઈ માર્ગો શોધતા હતા. આ જ કારણ છે કે વાસ્કો દ ગામા અને કોલંબસ જેવા સંશોધકોએ ભારતનો માર્ગ શોધ્યો હતો.
હળદરનો ઉપયોગ લાંબા સમયથી ભારતીય ભોજનમાં ફક્ત તેના રંગ અને સ્વાદ માટે જ નહીં, પણ આયુર્વેદિક દવા તરીકે પણ કરવામાં આવે છે. આજે, હળદર લટ્ટે અથવા ગોલ્ડન મિલ્ક આરોગ્ય પીણા તરીકે વિશ્વભરમાં લોકપ્રિય છે.
હળદરને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને યુરોપમાં સુપરફૂડ તરીકે અપનાવવામાં આવી છે. તેના બળતરા વિરોધી અને એન્ટીબેક્ટેરિયલ ગુણધર્મો તેને તબીબી સંશોધનમાં પણ મૂલ્યવાન બનાવે છે.
મસાલાઓની રાણી તરીકે જાણીતી, એલચી ફક્ત ભારતીય મીઠાઈઓ કે ચા પૂરતી મર્યાદિત નથી. તે આરબ દેશોમાં કોફીમાં એક મુખ્ય ઘટક છે. તે હવે યુરોપિયન મીઠાઈઓમાં એક સામાન્ય ઉમેરો છે. ભારત એલચીનો સૌથી મોટો ઉત્પાદક દેશ છે અને તેની વૈશ્વિક માંગ સતત વધી રહી છે.
તજનો સ્વાદ મીઠી અને સ્વાદિષ્ટ બંને વાનગીઓમાં વપરાય છે. મધ્ય પૂર્વીય બિરયાનીથી લઈને યુરોપિયન તજ રોલ્સ સુધી, તજ દરેક સંસ્કૃતિમાં પ્રવેશી ચૂક્યો છે. તેની ખાસિયત એ છે કે તે માત્ર સ્વાદ જ નહીં, પણ ખાંડ નિયંત્રણ અને પાચનમાં પણ મદદરૂપ સાબિત થાય છે.
કાળા મરીને સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભારતીય મસાલાઓમાંનો એક માનવામાં આવે છે. એક સમયે તેનો ઉપયોગ ચલણ તરીકે થતો હતો. આજે, તેનો ઉપયોગ ફ્રેન્ચ, ઇટાલિયન અને અમેરિકન રસોડાથી લઈને એશિયન ભોજન સુધી દરેક જગ્યાએ થાય છે. ભારત અને વિયેતનામ વિશ્વના સૌથી મોટા સપ્લાયર્સ છે, પરંતુ ભારતીય મરીની સુગંધ અને ગુણવત્તા તેને ખાસ બનાવે છે.
