
માઇક્રોપ્લાસ્ટિક સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડી શકે છે ?
પ્લાસ્ટિક આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. દરેક વ્યક્તિ આ જાણે છે, તેના વિશે ઘણી સંશોધનો બહાર આવી છે. આમાં, એક અન્ય સંશોધન બહાર આવ્યું છે જે જણાવે છે કે માઇક્રોપ્લાસ્ટિક વ્યક્તિના સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. માઇક્રોપ્લાસ્ટિક એ 5 મિલીમીટરથી ઓછા વ્યાસવાળા પ્લાસ્ટિકના નાના ટુકડા છે. આ ટુકડાઓ ત્યારે બને છે જ્યારે મોટી પ્લાસ્ટિક વસ્તુ તૂટી જાય છે, જેને નાના કણો તરીકે ગણવામાં આવે છે. માઇક્રોપ્લાસ્ટિક ખૂબ નાના હોય છે, જે દેખાતા નથી, પરંતુ તે સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ હાનિકારક છે.
એક સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે માઇક્રોપ્લાસ્ટિકથી ગંભીર રીતે પ્રદૂષિત સમુદ્રની નજીક રહેતા લોકોમાં સ્ટ્રોક, હૃદય રોગ અને ડાયાબિટીસનું જોખમ વધારે છે. યુનાઇટેડ નેશન્સ એન્વાયર્નમેન્ટ પ્રોગ્રામ અનુસાર, 2020 માં આ માઇક્રોપ્લાસ્ટિકનું પ્રમાણ 2040 સુધીમાં બમણું થવાની ધારણા છે.
• સંશોધન શું કહે છે?
અમેરિકન હાર્ટ એસોસિએશન જર્નલમાં એક નવા સંશોધન મુજબ, માઇક્રોપ્લાસ્ટિક પ્રદૂષકો ઘણા પ્રકારના રોગોનું કારણ બની રહ્યા છે. સંશોધનમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે યુએસમાં સમુદ્રની નજીક રહેતા લોકોમાં ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસ, કોરોનરી ધમની રોગ અને સ્ટ્રોકનો દર વધુ છે. આનું કારણ માઇક્રોપ્લાસ્ટિક પ્રદૂષકો છે. કારણ કે તેના કારણે પાણી પ્રદૂષિત થઈ રહ્યું છે. સંશોધન દર્શાવે છે કે ઓછા પ્રદૂષિત પાણીની નજીક રહેતા લોકોની તુલનામાં, જે લોકો વધુ પ્રદૂષિત પાણીની નજીક રહેતા હતા તેમને ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસનું જોખમ 18% વધુ, કોરોનરી ધમની રોગનું જોખમ 7% વધુ અને સ્ટ્રોકનું જોખમ 9% વધુ હતું.
માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ ફક્ત દરિયામાં જ નહીં, દરેક જગ્યાએ હાજર છે. તે ખાદ્ય પદાર્થોમાં પણ જોવા મળ્યું છે, ખાસ કરીને સીફૂડમાં. IIT બોમ્બેના સંશોધકોએ મીઠામાં માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ શોધી કાઢ્યા, વર્સોવા બીચ, મુંબઈના પશ્ચિમ કિનારે એક લોકપ્રિય બીચ, શહેરના દરિયાકિનારામાં વધુ માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ મળી આવ્યા અને માછલીના નમૂના લેવામાં આવ્યા અને તેમાં પણ માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ મળી આવ્યા. પરંતુ આ માટે વધુ સંશોધનની જરૂર છે.
• તે સ્વાસ્થ્યને કેવી રીતે નુકસાન પહોંચાડી શકે છે?
માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ ખોરાક અને પીણાં દ્વારા અને શ્વાસ દ્વારા શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે. નેનો પ્લાસ્ટિક ત્વચા દ્વારા પણ શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે. પરંતુ આ અંગે કોઈ પુષ્ટિ થયેલ સંશોધન કરવામાં આવ્યું નથી.