40થી વધુ ફેક્ટ-ચેકની શ્રેણીમાં, PIB ફેક્ટ ચેક યુનિટ (FCU) એ ભારતમાં ખોટી માહિતી ફેલાવતી ત્રણ YouTube ચેનલોનો પર્દાફાશ કર્યો હતો. આ YouTube ચેનલોના લગભગ 33 લાખ સબ્સ્ક્રાઇબર્સ હતા અને તેમના વીડિયો, જેમાંથી લગભગ તમામ ખોટા હોવાનું જણાયું હતું, તેને 30 કરોડથી વધુ વખત જોવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે PIB એ સમગ્ર યુટ્યુબ ચેનલોને ખોટા દાવા ફેલાવતી સોશિયલ મીડિયા પરની વ્યક્તિગત પોસ્ટ્સ સામે ખુલ્લી પાડી છે.
આ યુટ્યુબ ચેનલો ભારતની માનનીય સર્વોચ્ચ અદાલત, ભારતના માનનીય મુખ્ય ન્યાયાધીશ, સરકારી યોજનાઓ, ઈલેક્ટ્રોનિક વોટિંગ મશીનો (EVM), કૃષિ લોન માફી વગેરે વિશે ખોટા અને સનસનાટીભર્યા દાવાઓ ફેલાવે છે. ઉદાહરણોમાં નકલી સમાચારોનો સમાવેશ થાય છે જેમ કે સુપ્રીમ કોર્ટે ચુકાદો આપ્યો છે કે ભાવિ ચૂંટણીઓ બેલેટ પેપર દ્વારા હાથ ધરવામાં આવશે; બેંક ખાતા, આધાર કાર્ડ અને પાન કાર્ડ ધરાવતા લોકોને સરકાર નાણાં આપે છે; ઈવીએમ પર પ્રતિબંધ વગેરે.
યુટ્યુબ ચેનલો ટીવી ચેનલોના લોગો અને તેમના ન્યૂઝ એન્કરની તસવીરો સાથે નકલી અને સનસનાટીભર્યા થંબનેલ્સનો ઉપયોગ કરતી જોવા મળી હતી જેથી દર્શકોને સમાચાર અધિકૃત હોવાનું લાગે છે. આ ચેનલો તેમના વીડિયો પર જાહેરાતો પ્રદર્શિત કરતી અને YouTube પર ખોટી માહિતીનું મુદ્રીકરણ કરતી જોવા મળી હતી. છેલ્લા એક વર્ષમાં માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય દ્વારા 100થી વધુ યુટ્યુબ ચેનલોને બ્લોક કર્યા બાદ PIB ફેક્ટ ચેક યુનિટ દ્વારા કરવામાં આવેલી કાર્યવાહી.
