દેશની 39 ટકા રાજધાનીઓ પાસે માસ્ટર પ્લાન નથી, રિપોર્ટમાં ખુલાસો
નવી દિલ્હીઃ ભારતના ઘણા શહેરોમાં માસ્ટર પ્લાનનો અભાવ હોવાનો આરોપ છે. દરમિયાન દેશની 39 ટકા રાજધાનીઓ પાસે કોઈ સક્રિય માસ્ટર પ્લાન નહીં હોવાનું સામે આવ્યું છે. બેંગલુરુ સ્થિત થિંક ટેન્કના સર્વે રિપોર્ટમાં આ વાત સામે આવી છે. એટલું જ નહીં કેન્દ્રીય આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રી હરદીપ સિંહ પુરીએ પોતે આ રિપોર્ટ જાહેર કર્યો છે.
સર્વેના અહેવાલો અનુસાર, ભારતના ઓછામાં ઓછા 39 ટકા રાજધાની શહેરોમાં કોઈ સક્રિય માસ્ટર પ્લાન નથી. ભારતના વાર્ષિક સર્વેક્ષણ ઓફ સિટી-સિસ્ટમ 2023 એ પણ નોંધ્યું છે કે, મેયર અને કાઉન્સિલરોની માત્ર મર્યાદિત ભૂમિકા છે. કેન્દ્રીય આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રી હરદીપ સિંહ પુરીએ સર્વે રિપોર્ટ જાહેર કર્યો. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, 17 ટકા શહેરોમાં મેયરનો કાર્યકાળ પાંચ વર્ષથી ઓછો હોય છે અને મેયરનું પદ મોટાભાગે “ઔપચારિક અને બિનમહત્વપૂર્ણ” હોય છે. ઘણા શહેરોમાં મેયરનો કાર્યકાળ પાંચ વર્ષથી ઓછો હોય છે.
રિપોર્ટ અનુસાર ભારતમાં મેયર અને કાઉન્સિલરના પ્રતિનિધિઓનો કાર્યકાળ ઓછો હોય છે. 74મા બંધારણીય સુધારા કાયદાને કારણે અનામત બેઠકો ફાળવવામાં આવી છે. સર્વે મુજબ, સુધારાનું પરિણામ એ છે કે આપણી શહેર સરકારો વ્યવહારીક રીતે નાગરિક સેવા વિતરણ એજન્સી બની ગઈ છે.
સુત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, શહેરી રહેવાસીઓ માટે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સેવાઓની ગુણવત્તા સુધારવા અને શહેરી વિસ્તારોને ટાળવા માટે મજબૂત યોજનાઓ ઘડવી તે મૂળભૂત છે. જો કે, ભારતમાં ઓછામાં ઓછા 39 ટકા રાજધાની શહેરોમાં સક્રિય અવકાશી યોજનાઓ નથી. રિપોર્ટમાં 82 મ્યુનિસિપલ કાયદાઓ અને 44 ટાઉન એન્ડ કન્ટ્રી પ્લાનિંગ એક્ટનો અભ્યાસ સામેલ છે.
