નવી દિલ્હીઃ કાર્બન ડાયોક્સાઇડનું વધતું ઉત્સર્જન વૈશ્વિક તાપમાનમાં વધારો અને જલવાયુ પરિવર્તન માટે મુખ્ય કારણ માનવામાં આવે છે. આ માત્ર પર્યાવરણને નુકસાન પહોંચાડે છે એટલું જ નહીં, પરંતુ ગંભીર આરોગ્ય સમસ્યાઓને પણ જન્મ આપે છે. સ્ટેટિસ્ટાના આંકડા મુજબ વર્ષ 2023માં ચીન દુનિયાનું સૌથી મોટું કાર્બન ડાયોક્સાઇડ (CO₂) ઉત્સર્જન કરનાર દેશ બન્યું હતું. ચીને એકલા જ આશરે 11.9 અબ મેટ્રિક ટન CO₂ હવામાં છોડ્યો હતો. આ યાદીમાં અમેરિકા બીજા ક્રમે છે, જેણે 2023માં 4.9 અબ મેટ્રિક ટન CO₂ ઉત્સર્જન કર્યું હતું. જોકે, 2010થી 2023 દરમિયાન અમેરિકાએ 13% જેટલું ઉત્સર્જન ઓછું કર્યું છે. તેના મુકાબલે ચીનમાં આ સમયગાળામાં 38%નો વધારો થયો છે.
ભારત આ યાદીમાં ત્રીજા નંબરે છે, જેણે 3 અબ મેટ્રિક ટન કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ઉત્સર્જન કર્યું છે. ચોથા નંબરે રશિયા (1.8 અબ મેટ્રિક ટન) છે. જ્યારે પાંચમા સ્થાને જાપાન (0.988 અબ મેટ્રિક ટન) છે. ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે 24 સપ્ટેમ્બરે ઉચ્ચ સ્તરીય જલવાયુ શિખર સંમેલનમાં જાહેરાત કરી કે દેશ 2035 સુધીમાં કાર્બન ઉત્સર્જનમાં 7થી 10%ની ઘટાડો કરશે. તેમણે જણાવ્યું કે, ચીન આગામી 10 વર્ષમાં પવન અને સૌર ઊર્જાની ક્ષમતા વધારવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે.
શી જિનપિંગે વૈશ્વિક સ્તરે હરિત ઊર્જા અને ઓછા કાર્બનવાળા પરિવર્તનની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો અને આંતરરાષ્ટ્રીય સહકાર વધારવા આહ્વાન કર્યું હતું. બીજી તરફ, અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે જલવાયુ પરિવર્તનને “છળ” ગણાવ્યું અને યુરોપિયન યુનિયન તથા ચીનના રિન્યુએબલ એનર્જીમાં મોટા પાયે કરાયેલા રોકાણની ટીકા કરી હતી. વિશ્વમાં દાયકાઓથી ચાલતી ચર્ચા છતાં, જલવાયુ પરિવર્તન વધુ જ ગંભીર બનતું જઈ રહ્યું છે. વૈશ્વિક તાપમાન ખતરનાક સ્તરે પહોંચવાના આરે છે અને ગ્રીનહાઉસ ગેસનું ઉત્સર્જન રેકોર્ડ સ્તરે વધી રહ્યું છે.