નવી દિલ્હીઃ લેહમાં ગયા મહિને થયેલી હિંસાએ હવે ગંભીર સ્વરૂપ ધારણ કર્યું છે. આ હિંસામાં ચાર નાગરિકોના મોત થયા હતા. વધતી ચિંતાઓ વચ્ચે હવે કેન્દ્ર સરકારએ તપાસનો આદેશ આપ્યો છે. ગૃહ મંત્રાલયે આ મામલે નિવૃત્ત સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયમૂર્તિ ડૉ. બી.એસ. ચૌહાનની અધ્યક્ષતામાં તપાસ પંચની રચના કરી છે. આ પંચ 24 સપ્ટેમ્બર, 2025ના રોજ થયેલી કાયદો-વ્યવસ્થાની પરિસ્થિતિ અને ત્યારબાદ થયેલી પોલીસ કાર્યવાહી અંગે તપાસ કરશે. આ આખી ઘટના લદ્દાખમાં ચાલી રહેલા પ્રદર્શન દરમિયાન બની હતી, જેમાં સુરક્ષા દળોએ બળપૂર્વક કાર્યવાહી કરી હતી. સત્તાવાર નિવેદનમાં આ ઘટનાને “દુર્ભાગ્યપૂર્ણ પરિણામ” તરીકે ગણાવવામાં આવી છે. તપાસનો હેતુ અશાંતિના કારણો, પોલીસની પ્રતિક્રિયા અને મોતોની વાસ્તવિક પરિસ્થિતિને સમજવાનો રહેશે.
સંવિધાનિક અને વહીવટી મામલાઓમાં નિષ્ણાત ન્યાયમૂર્તિ ચૌહાણની નિમણૂંકથી તપાસ પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા અને નિષ્પક્ષતા જળવાય તે માટે ગૃહ મંત્રાલયે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો છે. મંત્રાલયે જણાવ્યું કે તપાસનો હેતુ સમગ્ર ઘટનાક્રમને ઉજાગર કરવાનો અને જવાબદાર વ્યક્તિઓને જવાબદેહ બનાવવા નો છે. સરકારે લદ્દાખની પ્રજાની માંગણીઓ પર ચર્ચા માટે પોતાનો ખુલ્લો અભિગમ વ્યક્ત કર્યો છે. ગૃહ મંત્રાલયે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે, સરકાર લદ્દાખ ટોચની સંસ્થા (એબીએલ), કારગિલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ (કેડીએ) અને અન્ય સ્થાનિક સંગઠનો સાથે સંવાદ માટે હંમેશા તૈયાર છે.
આ તપાસ એ સમજવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે કે ચીન અને પાકિસ્તાનની સરહદથી લાગતા રણનીતિક રીતે મહત્વપૂર્ણ લદ્દાખ વિસ્તારમાં પ્રદર્શન શા માટે ભડક્યા. અહીંના પ્રદર્શનો વારંવાર રોજગાર આરક્ષણ, જમીન અધિકાર અને વહીવટી સુધારાઓ જેવી માંગણીઓને ઉજાગર કરતા રહ્યા છે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું છે કે, કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં રાજ્ય અધિકારોના વિસ્તરણ અને વિકાસ સંબંધિત માગણીઓ વચ્ચે સરકાર લદ્દાખના લોકોની આશાઓને પૂર્ણ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.