નવી દિલ્હીઃ કૃષિ ક્ષેત્રમાં સુધારો અને ચોખ્ખા પરોક્ષ કર વસૂલાતમાં તીવ્ર વધારાને કારણે, નાણાકીય વર્ષ 2024-25 ના ચોથા ક્વાર્ટરમાં દેશનો GDP વૃદ્ધિ દર 7.2 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. બાર્કલેઝ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા એક અહેવાલમાં આ વાત કહેવામાં આવી છે. “પાક ઉત્પાદનના અગાઉના અંદાજો દર્શાવે છે કે કૃષિ ક્ષેત્રમાં વાર્ષિક ધોરણે સુધારો થવો જોઈએ. અમને અપેક્ષા છે કે ચોથા ક્વાર્ટરમાં કૃષિ GVA 5.8 ટકાના દરે વધશે, જે ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં 5.6 ટકા હતો,” બાર્કલેઝના મુખ્ય ભારતીય અર્થશાસ્ત્રી આસ્થા ગુડવાણીએ જણાવ્યું હતું. દરમિયાન, કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે સોમવારે જાહેરાત કરી હતી કે ૨૦૨૪-૨૫માં દેશનું અનાજ ઉત્પાદન ૧૦૪ લાખ ટન વધીને ૧,૬૬૩.૯૧ લાખ ટન થયું છે, જે ૬.૮૩ ટકાનો વધારો દર્શાવે છે.
“૨૦૨૩-૨૪માં રવિ પાકનું ઉત્પાદન ૧,૬૦૦.૬ લાખ ટન હતું, જે હવે વધીને ૧,૬૪૫.૨૭ લાખ ટન થયું છે,” તેમણે કહ્યું. બાર્કલેઝનો અંદાજ છે કે ચોથા ક્વાર્ટરમાં જીડીપી વૃદ્ધિ 7.2 ટકા રહેશે, જે પરોક્ષ કર વસૂલાતમાં તીવ્ર વધારાને કારણે છે. સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ માટે વિકાસ દર 6.4 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. પરોક્ષ કર વસૂલાતમાં વધારો ઉત્પાદન અને સેવા ક્ષેત્રની પ્રવૃત્તિઓમાં મજબૂતાઈ દર્શાવે છે. અગાઉ, મૂડીઝ રેટિંગ્સે 2025 માં ભારતનો વિકાસ દર 6.3 ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે 2026 માં તે વધુ વધીને 6.5 ટકા થશે.
મૂડીઝનો અંદાજ IMFની નજીક છે, જેણે એપ્રિલના અપડેટમાં 2025માં ભારતનો વિકાસ દર 6.2 ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો હતો. જોકે, બાર્કલેઝ અને મૂડીઝ બંનેના વિકાસ અંદાજ સેન્ટ્રલ સ્ટેટિસ્ટિક્સ ઓફિસ (CSO) દ્વારા જાહેર કરાયેલા 6.5 ટકાના અંદાજ કરતા ઓછા છે. સીએસઓએ કહ્યું છે કે ચોથા ક્વાર્ટરમાં વિકાસ દર 7.6 ટકા રહેશે. અર્થશાસ્ત્રીઓનો અંદાજ છે કે દેશનો GDP વૃદ્ધિ દર ચોથા ક્વાર્ટર (જાન્યુઆરી-માર્ચ 2025) માં 6.4 ટકાથી 7.2 ટકા અને સંપૂર્ણ નાણાકીય વર્ષ માટે 6.3 થી 6.4 ટકાની વચ્ચે રહેશે.
ICRA એ ચોથા ક્વાર્ટરમાં 6.9 ટકા અને સંપૂર્ણ નાણાકીય વર્ષ માટે 6.3 ટકા વૃદ્ધિનો અંદાજ લગાવ્યો છે. ICRA ના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી અદિતિ નાયરે જણાવ્યું હતું કે, “નાણાકીય વર્ષ 2024-25 ના ચોથા ક્વાર્ટરમાં ખાનગી વપરાશ અને રોકાણ પ્રવૃત્તિમાં વલણ અસ્થિર રહ્યું. ટેરિફ-સંબંધિત અનિશ્ચિતતાઓએ પણ રોકાણમાં કેટલીક મંદીનું કારણ બન્યું. સેવા ક્ષેત્રની નિકાસ બે-અંકના દરે વધતી રહી, જ્યારે ત્રીજા ક્વાર્ટરમાં ઉછાળા પછી વેપારી નિકાસમાં ઘટાડો થયો.” નાણાકીય વર્ષ 2024-25 અને ચોથા ક્વાર્ટરના GDP વૃદ્ધિ દરનો સત્તાવાર ડેટા 30 મેના રોજ જાહેર કરવામાં આવશે.