મહાકુંભમાં સંગમ સ્નાન, ગંગા સ્નાન અને દાનનું વિશેષ મહત્વ છે. આ અવસર પર એવું માનવામાં આવે છે કે શાહી સ્નાન પછી જ ગૃહસ્થોએ સ્નાન કરવું જોઈએ. આમ કરવાથી તેઓ પુણ્ય પ્રાપ્ત કરે છે. મહાકુંભમાં 10 જાન્યુઆરીથી કલ્પવાસીઓ કલ્પવાસના શ્રી ગણેશ બનશે.
મહાકુંભ મેળામાં નાગા સાધુઓને પહેલા સ્નાન કરવાનો અધિકાર છે
મહાકુંભ મેળામાં ઋષિ-મુનિઓનું વિશેષ સ્થાન છે. તેથી ઋષિ-મુનિઓએ શાહી સ્નાન કર્યા પછી જ ગૃહસ્થોએ સંગમ, ગંગા નદીમાં સ્નાન કરવું જોઈએ. સંગમ સ્નાન કર્યા પછી, સૂર્ય ભગવાનને જળ ચઢાવવું જોઈએ અને તેમના આશીર્વાદ લીધા પછી જ વ્યક્તિએ તેમની દૈનિક પૂજા શરૂ કરવી જોઈએ. શાસ્ત્રો પ્રમાણે મહાકુંભ મેળામાં નાગા સાધુઓને પહેલા સ્નાન કરવાનો અધિકાર છે. તેને શાહી સ્નાન પણ કહેવામાં આવે છે. ગૃહસ્થોએ આ સાધુઓ પછી જ સ્નાન કરવું જોઈએ.
પરિણીત લોકોએ મહાકુંભમાં ઓછામાં ઓછા પાંચ વખત સ્નાન કરવું
સંગમમાં સ્નાન કરતી વખતે ઘરવાળાઓએ એ વાતનું પણ ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે, તેઓ તેમની ઈચ્છા મુજબ ડૂબકી ન લે, પરંતુ પરિણીત લોકોએ મહાકુંભમાં ઓછામાં ઓછા પાંચ વખત સ્નાન કરવું જોઈએ. આપણા શાસ્ત્રોમાં કુંભસ્નાનમાં ઓછામાં ઓછા પાંચ વખત ડૂબકી મારવી ફરજિયાત માનવામાં આવે છે. આ પછી, વ્યક્તિએ પોતાની ક્ષમતા અનુસાર ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદોને ભોજન, પૈસા અને અન્નનું દાન કરવું જોઈએ.