નવી દિલ્હીઃ મુંબઈ આતંકવાદી હુમલા કેસમાં સંડોવાયેલા પાકિસ્તાની મૂળના કેનેડિયન બિઝનેસમેન તહવ્વુર રાણાને ટૂંક સમયમાં ભારત લાવવામાં આવી શકે છે. તેને રાજદ્વારી પ્રક્રિયા દ્વારા ભારતને સોંપવાની તૈયારી ચાલી રહી છે. ઓગસ્ટ 2024માં અમેરિકન કોર્ટે આ મામલે પોતાનો ચુકાદો આપ્યો હતો. કોર્ટે તેને ભારત-અમેરિકા પ્રત્યાર્પણ સંધિ હેઠળ ભારત મોકલવાની મંજૂરી આપી હતી. હવે રાણાને ટૂંક સમયમાં ભારત લાવવાની ઝુંબેશ તેજ કરાઈ છે. અમેરિકી અદાલતે મુંબઈ હુમલામાં સંડોવાયેલા તહવ્વુર રાણાને ભારતને પ્રત્યાર્પણ ન કરવાની અરજી ફગાવી દીધી હતી.
અમેરિકાની કોર્ટે કહ્યું કે ભારતે રાણા વિરુદ્ધ પૂરતા પુરાવા રજૂ કર્યા છે. મુંબઈ પોલીસે 26/11 હુમલાના કેસમાં ચાર્જશીટમાં રાણાનું નામ સામેલ કર્યું હતું. તેના પર પાકિસ્તાનની ઈન્ટર-સર્વિસ ઈન્ટેલિજન્સ (ISI) અને આતંકવાદી સંગઠન લશ્કર-એ-તૈયબાના સક્રિય સભ્ય હોવાનો આરોપ છે. ચાર્જશીટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તહવ્વુર રાણાએ મુંબઈ હુમલાના માસ્ટરમાઈન્ડ ડેવિડ કોલમેન હેડલીને મદદ કરી હતી, જેણે હુમલા માટે મુંબઈમાં લક્ષ્યોની શોધખોળ હાથ ધરી હતી.
કોર્ટે કહ્યું કે ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે પ્રત્યાર્પણ સંધિમાં બિન-દ્વિપક્ષીય વિચાર છે. જ્યારે આરોપી પહેલાથી જ સમાન ગુનામાં દોષિત અથવા નિર્દોષ ઠર્યો હોય ત્યારે આ લાગુ થાય છે. ભારતમાં રાણા સામે લાવવામાં આવેલા આરોપો યુએસ કોર્ટમાં લાવવામાં આવેલા આરોપો કરતા અલગ છે, તેથી idem અપવાદમાં બિન-BIS લાગુ પડતું નથી. 26/11ના મુંબઈ આતંકી હુમલાના લગભગ એક વર્ષ બાદ રાણાની શિકાગોમાં FBI દ્વારા ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.
તહવ્વુર રાણા અને તેના સહયોગી ડેવિડ કોલમેન હેડલીએ મળીને પાકિસ્તાની આતંકવાદીઓ માટે મુંબઈ હુમલાને શોધી કાઢવા અને હુમલાને અંજામ આપવા માટે બ્લુ પ્રિન્ટ તૈયાર કરી હતી. રાણા હાલ લોસ એન્જલસ જેલમાં છે. અમેરિકામાં રાણાને તેની સામેના આરોપોમાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યો છે, પરંતુ ભારતની પ્રત્યાર્પણ અરજીને કારણે તેને જેલમાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યો નથી.