નવી દિલ્હીઃ સપ્તાહ દરમિયાન થયેલા તીવ્ર વધારાને કારણે ભારતનો વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર $704.885 બિલિયનના ઐતિહાસિક ઉચ્ચતમ સ્તરની નજીક પહોંચી ગયો છે, જે દેશે સપ્ટેમ્બર 2024ના અંતમાં હાંસલ કર્યો હતો. દેશના વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારમાં મજબૂતાઈને કારણે યુએસ ડોલર સામે રૂપિયો પણ મજબૂત થયો છે. વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારનો મુખ્ય ઘટક, વિદેશી હૂંડિયામણ સંપત્તિનું મૂલ્ય 6 જૂનના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન $3.47 બિલિયન વધીને $587.69 બિલિયન થયું છે. ડોલરના સંદર્ભમાં વ્યક્ત કરાયેલી વિદેશી હૂંડિયામણ સંપત્તિમાં વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારમાં રાખવામાં આવેલા બિન-યુએસ એકમો જેવા કે યુરો, પાઉન્ડ અને યેનના મૂલ્યમાં વધારો અથવા અવમૂલ્યનની અસરનો સમાવેશ થાય છે.
વિદેશી હૂંડિયામણ અનામતનો મુખ્ય ઘટક સોનાનો ભંડાર આ સપ્તાહ દરમિયાન 1.6 મિલિયન ડોલર વધીને 85.89 અબજ ડોલર થયો છે. ભૂ-રાજકીય તણાવને કારણે સર્જાયેલી અનિશ્ચિતતા વચ્ચે વિશ્વભરની કેન્દ્રીય બેંકો તેમના વિદેશી હૂંડિયામણ અનામતમાં સુરક્ષિત સંપત્તિ તરીકે સોનું એકઠું કરી રહી છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ 2021 થી વિદેશી હૂંડિયામણ અનામતમાં સોનાનો હિસ્સો લગભગ બમણો કરી દીધો છે.
કેન્દ્રીય બેંકે જણાવ્યું હતું કે વિદેશી હૂંડિયામણ અનામતમાં સ્પેશિયલ ડ્રોઇંગ રાઇટનું મૂલ્ય $102 મિલિયન વધીને $18.67 અબજ ડોલર થયું છે. RBI ના ડેટા અનુસાર, 6 જૂનના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં IMF સાથે ભારતની અનામત સ્થિતિ પણ $14 મિલિયન વધીને $4.4 અબજ ડોલર થઈ ગઈ છે. RBI ના ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાએ ગયા સપ્તાહે નાણાકીય નીતિ સમીક્ષા બાદ જણાવ્યું હતું કે 30 મેના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં ભારતનો વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત $691.5 અબજ ડોલર રહ્યો છે અને તે 11 મહિનાથી વધુ માલસામાનની આયાત અને લગભગ 96 ટકા બાહ્ય લોન માટે ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે પૂરતો છે. RBI ગવર્નરે જણાવ્યું હતું કે ભારતનું બાહ્ય ક્ષેત્ર મજબૂત રહે છે, કારણ કે બાહ્ય ક્ષેત્રના મુખ્ય સૂચકાંકોમાં સુધારો થઈ રહ્યો છે. અમને અમારી બાહ્ય ભંડોળની જરૂરિયાતો પૂરી કરવાનો વિશ્વાસ છે.