સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદ (UNSC) ના વિસ્તરણનો મુદ્દો ફરી એકવાર ઉઠાવવામાં આવ્યો છે. UNSC સુધારાઓ પર આંતર-સરકારી વાટાઘાટો (IGN) ના અધ્યક્ષ તારિક અલ્બાનાઈએ જણાવ્યું હતું કે જો સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષા પરિષદનું વિસ્તરણ થાય છે, તો ભારત આ બેઠક માટે એક મુખ્ય દાવેદાર હશે. તેમણે કહ્યું કે રિફોર્મ કાઉન્સિલનું લક્ષ્ય પ્રતિનિધિત્વપૂર્ણ હોવું જોઈએ. આજે ભારત વૈશ્વિક મંચ પર એક મુખ્ય ખેલાડી છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં ૧૯૩ સભ્ય દેશો છે. આ વિચાર દરેક માટે અને સંયુક્ત રાષ્ટ્રના બધા સભ્યો માટે પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
અલ્બાનાઈએ કહ્યું કે જો કાઉન્સિલના સભ્યોની સંખ્યા 21 થી વધારીને 27 કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવે છે, તો ભારત ચોક્કસપણે દાવેદાર બનશે અને વ્યાપક સભ્યપદ અંગેના નિર્ણયને આધીન રહેશે. સુધારાનો માર્ગ જટિલ છે, પરંતુ અમે સતત અને અર્થપૂર્ણ પગલાં લઈ રહ્યા છીએ.
તેમણે કહ્યું કે સુરક્ષા પરિષદ 1965માં તેના પ્રથમ અવતાર પછી 80 વર્ષથી વધુ સમય સુધી ટકી રહી છે, જેમાં ચૂંટાયેલા સભ્યોની સંખ્યામાં વધારો થયો છે. સુધારા પછી કાઉન્સિલ ગમે તે સ્વરૂપ લે, તેને આગામી સદી સુધી ટકી રહે તે રીતે ડિઝાઇન કરવી જોઈએ, જે સમાવેશીતા, પારદર્શિતા, કાર્યક્ષમતા, અસરકારકતા, લોકશાહી અને જવાબદારીના સિદ્ધાંતો પર આધારિત હોવી જોઈએ.
વિસ્તૃત યુએન સુરક્ષા પરિષદમાં કેટલા સભ્યો હોવા જોઈએ તે અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં, યુએનમાં કુવૈતના કાયમી પ્રતિનિધિ અલ્બાનાઈએ જણાવ્યું હતું કે હજુ સુધી કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો નથી પરંતુ ચર્ચા થઈ રહેલી સભ્ય દેશોની સંખ્યા 21 થી 27 ની વચ્ચે છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતનું વલણ હંમેશા શક્ય તેટલી વહેલી તકે ટેક્સ્ટ-આધારિત વાટાઘાટો તરફ આગળ વધવાનું રહ્યું છે.
અલ્બાનાઈએ કહ્યું કે આ સત્રમાં સભ્ય દેશો દ્વારા દર્શાવેલ ગતિથી તેઓ પ્રોત્સાહિત થયા છે. સુધારાની ભાવના માટે હિંમત અને સર્જનાત્મકતા બંનેની જરૂર છે, અને સુરક્ષા પરિષદના સુધારાના મુખ્ય ઘટકો પર સર્વસંમતિ બનાવવા માટે આપણે કામ કરી રહ્યા છીએ ત્યારે તમામ પ્રતિનિધિમંડળોની સક્રિય ભાગીદારી આવશ્યક છે.
અલ્બેનાઈએ કહ્યું કે તેઓ કહી શકતા નથી કે સુધારો 2030 સુધીમાં થશે કે બીજા કોઈ વર્ષ સુધીમાં. મને ખૂબ જ ખાતરી છે કે જે પણ અવરોધો છે તે દૂર થશે કારણ કે લોકો સમજી રહ્યા છે કે આપણે કંઈક અલગ કરવાની જરૂર છે અને સભ્ય દેશો સમજી રહ્યા છે કે શાંતિ અને સુરક્ષા, વિકાસ અને માનવ અધિકારો સહિત તમામ મુદ્દાઓનો સામનો કરવા માટે વિશ્વ સમુદાય પાસે આ એકમાત્ર રસ્તો છે. આપણે બધા એક સારા સંયુક્ત રાષ્ટ્રના નિર્માણ માટે સાથે મળીને કામ કરી રહ્યા છીએ. સુરક્ષા પરિષદ સુધારાની પ્રક્રિયા આનો એક અભિન્ન ભાગ છે.