નવી દિલ્હી: રશિયા ભારત માટે તેલનો સૌથી મોટો સ્ત્રોત રહ્યો છે, જે સપ્ટેમ્બર 2025 માં 34% ક્રૂડ ઓઇલ સપ્લાય સાથે યાદીમાં ટોચ પર છે. જોકે, કોમોડિટીઝ અને શિપિંગ માર્કેટ ટ્રેકર કેપ્લરના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, 2025 ના પ્રથમ આઠ મહિનામાં રશિયન તેલની આયાતમાં 10% ઘટાડો થવાનો અંદાજ છે.
ભારતે સપ્ટેમ્બરમાં દરરોજ 4.5 મિલિયન બેરલ (bpd) થી વધુ ક્રૂડ ઓઇલની આયાત કરી હતી, જે ઓગસ્ટ કરતા 70,000 બેરલ વધુ છે પરંતુ ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાની તુલનામાં સ્થિર છે. આમાં રશિયન તેલનો હિસ્સો 1.6 મિલિયન બેરલ હતો.
ઓક્ટોબરમાં ભારતની કુલ ક્રૂડ ઓઇલ આયાતમાં રશિયન તેલનો હિસ્સો 1.6 મિલિયન બેરલ પ્રતિદિન હતો, જે 2025 ના પ્રથમ આઠ મહિનાની સરેરાશ કરતા 1.8 મિલિયન બેરલ ઓછો છે. કેપ્લરનો અહેવાલ સૂચવે છે કે આ ઘટાડો બજારની ગતિશીલતાને કારણે છે, યુએસ ટેરિફ અથવા યુરોપિયન ટીકાના ભયને કારણે નહીં.
તેલના ભાવમાં ઘટાડાને કારણે રશિયન ક્રૂડ પરનું ડિસ્કાઉન્ટ લગભગ 2 ડોલર પ્રતિ બેરલ થઈ ગયું છે. આનાથી ભારતીય રિફાઇનરોને પશ્ચિમ એશિયા, આફ્રિકા અને અમેરિકા જેવા અન્ય સ્ત્રોતોમાંથી તેલ ખરીદવાની તકો વધી છે, જે વિવિધ પ્રકારના ક્રૂડ તેલનું પ્રક્રિયા કરવામાં સક્ષમ છે.
ચોમાસા દરમિયાન ડીઝલ જેવા ઇંધણની માંગમાં ઘટાડો થવાથી પણ રશિયન તેલ પરથી ધ્યાન થોડું હટ્યું, કારણ કે ડિસ્કાઉન્ટની રકમમાં ઘટાડો થયો.
કેપ્લરના અહેવાલ મુજબ, રશિયન તેલ ભારતીય રિફાઇનર્સ માટે સૌથી વધુ ખર્ચ-અસરકારક વિકલ્પોમાંનો એક રહેશે, કારણ કે તેના ઊંચા ગ્રોસ પ્રોડક્ટ માર્જિન (GPW) અને અન્ય વિકલ્પોની તુલનામાં ડિસ્કાઉન્ટ છે. ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર તહેવારોની મોસમ દરમિયાન વધતી જતી ઇંધણ માંગને પહોંચી વળવા માટે રિફાઇનરી કામગીરીમાં વધારો થવાની અપેક્ષા છે, જેનાથી રશિયન તેલની માંગ જળવાઈ રહેશે.
ભારતની તેલ ખરીદી નીતિ બજારની ગતિશીલતા પર આધારિત છે અને જ્યારે રશિયન તેલનો હિસ્સો થોડો ઘટ્યો હશે, ત્યારે તેની આર્થિક સદ્ધરતા તેને ભારતીય રિફાઇનર્સ માટે પસંદગીની પસંદગી રાખશે.