દરિયામાં ચાલતા મોટા જહાજોને કેવી રીતે રોકવામાં આવે છે જાણો
બધા વાહનોને રોકવા માટે બ્રેક હોય છે. પરંતુ પાણીના જહાજોમાં બ્રેક હોતા નથી. હા, પાણીનું વહાણ બ્રેક વગર રોકાઈ જાય છે. જહાજોને રોકવા માટે કઈ તકનીકોનો ઉપયોગ થાય છે. જ્યારે પણ કોઈ વાહન રસ્તા પર ચાલે છે, ત્યારે તેને ક્યારેક અચાનક બ્રેક લગાવવી પડે છે. જેના કારણે ગાડી તરત જ અટકી જાય છે. પરંતુ પાણીના જહાજોમાં આવું થતું નથી. બ્રેક ઘર્ષણનો ઉપયોગ કરીને રસ્તા પરના વાહનોને રોકવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, ફ્લાઇટમાં પણ બ્રેક છે. તમે જોયું જ હશે કે ફ્લાઇટ ટેક ઓફ કરવા માટે રનવે પર દોડે છે, જ્યારે ફ્લાઇટને લેન્ડિંગ કરતી વખતે તીવ્ર બ્રેક લગાવવી પડે છે. જેના કારણે ફ્લાઇટ રનવે પર ઉતરી જાય છે.
હવે પ્રશ્ન એ છે કે જ્યારે કોઈ જહાજ દરિયામાં આગળ વધી રહ્યું હોય છે, તો તેને કેવી રીતે રોકી શકાય છે? કારણ કે વહાણમાં બ્રેક નથી. પરંતુ કોઈપણ બંદર કે કિનારા પર પહોંચ્યા પછી તેને રોકવું પડે છે. જે રીતે રસ્તા પર ચાલતા વાહનોને બ્રેક લગાવીને રોકી શકાય છે તે રીતે પાણીના જહાજોને રોકી શકાતા નથી. આનું સૌથી મોટું કારણ એ છે કે પાણીમાં ઘર્ષણ કે ઘસવું એ રસ્તા પર ચાલતા વાહનોની જેમ કામ કરતું નથી. એટલા માટે પાણીના જહાજોમાં બ્રેક હોતા નથી. આવી સ્થિતિમાં, તેમને રોકવા માટે કેટલાક પગલાં લેવામાં આવે છે. જહાજને રોકવાનો પહેલો રસ્તો એ છે કે તેને લંગર લગાવવું. તે ચોક્કસ આકારની ખૂબ જ ભારે ધાતુની વસ્તુ છે, જે વહાણના કદ અનુસાર ભારે સાંકળ સાથે જોડાયેલી હોય છે. વહાણને રોકવા માટે લંગર પાણીમાં નાખવામાં આવે છે. જે સીધા પાણીના તળિયે સ્થિર થાય છે, જેના વજનને કારણે જહાજ આગળ વધી શકતું નથી.
આ ઉપરાંત, જહાજની ગતિ ધીમી કરવાનો એક અસરકારક રસ્તો એ છે કે તેને રિવર્સ ગિયરમાં મૂકવો. જેના કારણે ગતિશીલ જહાજ પાછળની તરફ જવાનો પ્રયાસ કરે છે અને તેની ગતિ ધીમી પડી જાય છે. આ સિવાય, ત્રીજી પદ્ધતિ એ છે કે જહાજને વિરુદ્ધ દિશામાં ફેરવવું. જેના કારણે વહેતો પવન જહાજને રોકી દે છે. જહાજને રોકવા માટે આ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ થાય છે.
