વૈશ્વિક યોગ ઉદ્યોગ આવનારા સમયમાં 12 થી 15 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામશેઃ ગિરિરાજ સિંહ
નવી દિલ્હીઃ કેન્દ્રીય ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રી ગિરિરાજ સિંહે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ નિમિત્તે જણાવ્યું હતું કે, આ વર્ષે આપણે 9મો આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ ઉજવી રહ્યા છીએ. માનનીય વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 2014માં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભામાં તેમના ભાષણ દરમિયાન યોગની ઉજવણી કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. 21 જૂનની તારીખ ભારતના માનનીય વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 2014 માં સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં તેમના સંબોધનમાં સૂચવી હતી, કારણ કે તે ઉત્તર ગોળાર્ધમાં વર્ષનો સૌથી લાંબો દિવસ છે અને વિશ્વના ઘણા ભાગોમાં તેનું વિશેષ મહત્વ છે.
આજે વિશ્વમાં 300 મિલિયન લોકો યોગાભ્યાસ કરી રહ્યા છે અને 2015 થી 2023 ની વચ્ચે આ યોગનો અભ્યાસ કરનારા લોકોની સંખ્યામાં 50 ટકાનો વધારો થયો છે. વડાપ્રધાન યોગ દિવસની શરૂઆત બાદ મહિલાઓમાં યોગને લઈને એક નવો ટ્રેન્ડ જોવા મળ્યો છે. અમેરિકા જેવા દેશોમાં આજે લગભગ 35 મિલિયન લોકો યોગ કરી રહ્યા છે. આજે વૈશ્વિક યોગ ઉદ્યોગ લગભગ 100 બિલિયન ડોલરને પાર કરી ગયો છે અને આવનારા સમયમાં તે 12 થી 15 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામશે. આપણા દેશમાં યોગ બજાર લગભગ 7 બિલિયન ડોલરને વટાવી ગયું છે. એસોચેમ ઉદ્યોગ સંગઠને કહ્યું છે કે આગામી 4-5 વર્ષમાં દેશમાં લગભગ 5 લાખ યોગ શિક્ષકોની જરૂર પડી શકે છે.
ભારત સરકાર દ્વારા 2014 માં આયુર્વેદ, યોગ અને પ્રાકૃતિક ચિકિત્સા, યુનાની, સિદ્ધ અને હોમિયોપેથી (આયુષ) મંત્રાલયની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી, જેના પ્રયાસોએ વૈશ્વિક યોગ બજારને ખૂબ જ જરૂરી પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું. ભારતમાં વિવિધ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને કૌશલ્ય વિકાસ કેન્દ્રોમાં “યોગ પ્રશિક્ષક અને યોગ સુખાકારી પ્રશિક્ષક” અભ્યાસક્રમોમાં તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે. દીન દયાલ ઉપાધ્યાય ગ્રામીણ કૌશલ્ય યોજના (DDU-GKY) હેઠળ “યોગ પ્રશિક્ષક અને યોગ સુખાકારી પ્રશિક્ષક” કોર્સની તાલીમ પણ આપવામાં આવી રહી છે. તે ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય દ્વારા સંચાલિત DDU-GKY અને ગ્રામીણ સ્વ-રોજગાર તાલીમ સંસ્થા (RSETI) કેન્દ્રોમાં તમામ વિદ્યાર્થીઓને શીખવવામાં આવે છે. તેના કાર્યક્રમનું આયોજન આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસના દિવસે 1 હજારથી વધુ કેન્દ્રો પર કરવામાં આવે છે.
યોગના નિયમિત અભ્યાસથી તણાવ દૂર થાય છે. યોગમાં મનને તાજું કરવાની ક્ષમતા છે અને તે માનસિક સ્વાસ્થ્યને સુધારી શકે છે. સ્વસ્થ જીવન જીવવાનું આ પણ એક કારણ હોઈ શકે છે. યોગ ખરાબ ટેવોને સારી આદતો અને નિયમિત આહારમાં રૂપાંતરિત કરવામાં મદદ કરે છે, જેનાથી જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો થાય છે. તદુપરાંત, નિયમિત દિવસોના યોગાભ્યાસથી, શરીરની શક્તિમાં સુધારો થાય છે અને પાચનની સમસ્યાઓ અને નબળા રક્ત પરિભ્રમણ જેવી સમસ્યાઓ આપમેળે દૂર થઈ જાય છે. યોગ શ્વાસ, ઊંઘ ચક્ર, મગજ કાર્ય અને રોગપ્રતિકારક શક્તિમાં સુધારો કરે છે અને શરીરને સંપૂર્ણ મુદ્રા આપે છે.
