નવી દિલ્હીઃ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં આર્થિક બાબતો પરની મંત્રીમંડળીય સમિતિએ માર્કેટિંગ સિઝન 2024-25 માટે તમામ ફરજિયાત રવી પાકો માટે લઘુતમ ટેકાનાં ભાવ (એમએસપી)માં વધારો કરવાની મંજૂરી આપી દીધી છે. સરકારે માર્કેટિંગ સીઝન 2024-25 માટે રવી પાકોની એમએસપીમાં વધારો કર્યો છે, જેથી ઉત્પાદકોને તેમના ઉત્પાદન માટે લાભદાયક કિંમતો સુનિશ્ચિત કરી શકાય. એમએસપીમાં સૌથી વધુ વધારાને મંજૂરી મસૂર માટે ક્વિન્ટલદીઠ રૂ. 425, ત્યારબાદ રેપસીડ અને રાઈમાં રૂ. 200 પ્રતિ ક્વિન્ટલ મંજૂર કરવામાં આવી છે. ઘઉં અને કુસુમ માટે પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ.150નો વધારો મંજૂર કરવામાં આવ્યો છે. જવ અને ચણા માટે ક્વિન્ટલદીઠ અનુક્રમે રૂ.115 અને ક્વિન્ટલદીઠ રૂ.105નો વધારો કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
માર્કેટિંગ સીઝન 2024-25 માટે ફરજિયાત રવી પાકો માટે એમએસપીમાં વધારો એ કેન્દ્રીય બજેટ 2018-19ની જાહેરાતને અનુરૂપ છે, જેમાં એમએસપી નક્કી કરવાની જાહેરાત અખિલ ભારતીય ભારિત સરેરાશ ઉત્પાદન ખર્ચનાં ઓછામાં ઓછા 1.5 ગણી વધારે છે. અખિલ ભારતીય ભારિત સરેરાશ ઉત્પાદન ખર્ચ પર અપેક્ષિત માર્જિન ઘઉં માટે 102 ટકા છે, ત્યારબાદ રેપસીડ અને સરસવ માટે 98 ટકા છે. મસૂરની દાળ માટે ૮૯ ટકા; ગ્રામ માટે ૬૦ ટકા; જવ માટે 60 ટકા; અને કુસુમ માટે 52 ટકા. રવી પાકની આ વધેલી એમએસપીથી ખેડૂતોને વળતરદાયી કિંમતો સુનિશ્ચિત થશે અને પાકના વૈવિધ્યીકરણને પ્રોત્સાહન મળશે.
ખાદ્ય સુરક્ષા વધારવા, ખેડૂતોની આવક વધારવા અને આયાત પરની નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે સરકાર તેલીબિયાં, કઠોળ અને શ્રી અન્ના/બાજરી તરફ પાકના વૈવિધ્યકરણને પ્રોત્સાહન આપી રહી છે. ભાવ નીતિ ઉપરાંત સરકારે રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા અભિયાન (એનએફએસએમ), પ્રધાનમંત્રી કૃષિ સિંચાઈ યોજના (પીએમકેએસવાય) અને નેશનલ મિશન ઓન તેલીબિયાં અને ઓઇલ પામ (એનએમઓઓપી) જેવી વિવિધ પહેલો હાથ ધરી છે, જેનો ઉદ્દેશ ખેડૂતોને તેલીબિયાં અને કઠોળની ખેતી માટે પ્રોત્સાહિત કરવા નાણાકીય સહાય, ગુણવત્તાયુક્ત બિયારણ પ્રદાન કરવાનો છે.
તદુપરાંત, કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (કેસીસી) યોજનાનો લાભ દેશભરના દરેક ખેડૂત સુધી પહોંચાડવા માટે, સરકારે કિસાન રિન પોર્ટલ (કેઆરપી), કેસીસી ઘર ઘર અભિયાન અને હવામાન માહિતી નેટવર્ક ડેટા સિસ્ટમ્સ (વીઓએસ) શરૂ કરી છે, જેનો ઉદ્દેશ ખેડૂતોને તેમના પાક સંબંધિત સમયસર નિર્ણયો લેવામાં સક્ષમ બનાવવા માટે સમયસર અને સચોટ હવામાન માહિતી પ્રદાન કરવાનો છે. આ પહેલોનો ઉદ્દેશ કૃષિમાં ક્રાંતિ લાવવાનો, નાણાકીય સર્વસમાવેશકતામાં વધારો કરવાનો, ડેટાના ઉપયોગને શ્રેષ્ઠ બનાવવાનો અને સમગ્ર દેશમાં ખેડૂતોના જીવનમાં સુધારો લાવવાનો છે.
