અમેરિકા ગાઝામાં યુદ્ધવિરામ બાદ સ્થાયી શાંતિના માળખાની યોજના પર કામ કરી રહ્યું છે. રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની શાંતિ પહેલના પ્રથમ તબક્કામાં હમાસ અને ઇઝરાયલ વચ્ચે બંદકો અને કેદીઓની રજા અંગે સહમતિ થઈ છે, અને આ પ્રક્રિયા શરૂ પણ થઈ ગઈ છે. પરંતુ હમાસના તાજેતરના નિવેદનોથી સ્પષ્ટ થાય છે કે આ સમજૂતીના આગામી તબક્કામાં મુશ્કેલીઓ ઊભી થઈ શકે છે. હમાસના વરિષ્ઠ નેતા મહમ્મદ નજ્જાલે જણાવ્યું કે ગાઝાની સુરક્ષા વ્યવસ્થા હમાસ જ સંભાળશે અને હાલ નિરસ્ત્રીકરણનો કોઈ પ્રશ્ન જ નથી.
હમાસના આ નિવેદન પહેલાં રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે અનેક વાર ચેતવણી આપી હતી કે જો હમાસે હથિયાર નાંહિ મૂકે તો તેના ગંભીર પરિણામો આવશે. છતાં, નજ્જાલે કહ્યું કે સંગઠન પાંચ વર્ષના યુદ્ધવિરામ માટે તૈયાર છે જેથી ગાઝાનું પુનર્નિર્માણ થઈ શકે, પરંતુ હથિયાર મૂકવાની શરત સ્વીકાર્ય નહીં બને. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે સુધી ફિલિસ્તીનીઓને સ્વતંત્ર રાજ્યનો વિશ્વાસ નહીં મળે, ત્યારે સુધી સુરક્ષા હમાસના હાથમાં જ રહેવી જોઈએ.
હમાસનું આ વલણ અમેરિકાની 20 પોઇન્ટ શાંતિ યોજનાને મોટો આઘાત ગણાય છે. આ યોજનાનો હેતુ ગાઝામાં નવી પ્રશાસનિક અને સુરક્ષા વ્યવસ્થા સ્થાપિત કરવાનો છે. વિશ્લેષકોના મતે, હમાસના નિવેદનથી સ્પષ્ટ છે કે સંગઠન આંતરરાષ્ટ્રીય દબાણ છતાં પોતાનું રાજકીય અને સૈનિક પ્રભુત્વ જાળવી રાખવા માંગે છે.
ટ્રમ્પની મધ્ય પૂર્વ શાંતિ યોજનામાં ગાઝાને હથિયારમુક્ત વિસ્તાર બનાવવા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે, જેથી ઇઝરાયલ અને ફિલિસ્તીન વચ્ચે સ્થાયી સમાધાન થઈ શકે. પરંતુ હમાસના નવા રુખથી સ્પષ્ટ છે કે સંગઠન કોઈપણ વિદેશી દબાણ હેઠળ પોતાનું સૈનિક માળખું નષ્ટ નહીં કરે. રાજકીય નિષ્ણાતો માને છે કે જ્યારે સુધી ગાઝાની સુરક્ષા હમાસના હાથમાં રહેશે, ત્યાં સુધી સ્થાયી શાંતિ મેળવવી મુશ્કેલ રહેશે.
