આવનારી પેઢીઓને સ્વચ્છ પર્યાવરણનો વારસો પૂરો પાડવો એ આપણી નૈતિક જવાબદારી છે: રાષ્ટ્રપતિ
નવી દિલ્હીઃ ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શ્રીમતી દ્રૌપદી મુર્મુએ આજે નવી દિલ્હીમાં ‘પર્યાવરણ – 2025’ પર બે દિવસીય રાષ્ટ્રીય પરિષદનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. આ પ્રસંગે બોલતા રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે પર્યાવરણને લગતા બધા દિવસો એ સંદેશ આપે છે કે આપણે તેમના ઉદ્દેશ્યો અને કાર્યક્રમોને દરરોજ ધ્યાનમાં રાખવા જોઈએ અને શક્ય હોય ત્યાં સુધી તેમને આપણા રોજિંદા જીવનનો ભાગ બનાવવા જોઈએ. પર્યાવરણ સંરક્ષણ અને પ્રોત્સાહન જાગૃતિ દરેકની ભાગીદારી પર આધારિત સતત સક્રિયતા દ્વારા જ શક્ય બનશે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આપણા બાળકો અને યુવા પેઢીએ મોટા પાયે પર્યાવરણીય પરિવર્તનનો સામનો કરવો પડશે અને તેમાં યોગદાન આપવું પડશે. તેમણે ભાર મૂક્યો કે દરેક પરિવારમાં, વડીલોને ચિંતા હોય છે કે તેમના બાળકો કઈ શાળા કે કોલેજમાં અભ્યાસ કરશે અને તેઓ કઈ કારકિર્દી પસંદ કરશે. આ ચિંતા વાજબી છે. પરંતુ, આપણે બધાએ એ પણ વિચારવું પડશે કે આપણા બાળકો કેવા પ્રકારની હવામાં શ્વાસ લેશે, તેમને કેવા પ્રકારનું પાણી પીવા મળશે, તેઓ પક્ષીઓના મધુર અવાજો સાંભળી શકશે કે નહીં, તેઓ લીલાછમ જંગલોની સુંદરતાનો અનુભવ કરી શકશે કે નહીં. તેમણે કહ્યું કે આ મુદ્દાઓમાં આર્થિક, સામાજિક અને વૈજ્ઞાનિક પાસાઓ છે, પરંતુ સૌથી અગત્યનું આ બધા મુદ્દાઓ સાથે સંકળાયેલા પડકારોનું એક નૈતિક પાસું પણ છે. આપણી ભાવિ પેઢીઓને સ્વચ્છ પર્યાવરણનો વારસો સોંપવાની આપણી નૈતિક જવાબદારી છે. આ માટે આપણે પર્યાવરણ પ્રત્યે જાગૃત અને સંવેદનશીલ જીવનશૈલી અપનાવવી પડશે જેથી પર્યાવરણનું રક્ષણ જ નહીં, પણ તેનું સંવર્ધન પણ થાય અને પર્યાવરણ વધુ જીવંત બની શકે. સ્વચ્છ પર્યાવરણ અને આધુનિક વિકાસ વચ્ચે સંતુલન જાળવવું એ એક તક અને પડકાર બંને છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આપણે માનીએ છીએ કે પ્રકૃતિ, માતાની જેમ આપણું પોષણ કરે છે, અને આપણે પ્રકૃતિનું સન્માન અને રક્ષણ કરવું જોઈએ. વિકાસના ભારતીય વારસાનો આધાર પોષણ છે, શોષણ નહીં; સંરક્ષણ છે, નાબૂદી નહીં. આ પરંપરાને અનુસરીને અમે વિકસિત ભારત તરફ આગળ વધવા માંગીએ છીએ. તેણીએ એ વાતનો આનંદ માણ્યો કે છેલ્લા દાયકામાં ભારતે આંતરરાષ્ટ્રીય કરારો અનુસાર તેના રાષ્ટ્રીય રીતે નિર્ધારિત યોગદાનને વહેલા પૂર્ણ કરવાના ઘણા ઉદાહરણો પ્રાપ્ત કર્યા છે.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ (NGT) એ આપણા દેશના પર્યાવરણીય ન્યાય અથવા આબોહવા ન્યાયના ક્ષેત્રમાં નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવી છે. NGT દ્વારા આપવામાં આવેલા ઐતિહાસિક નિર્ણયોનો આપણા જીવન, આપણા સ્વાસ્થ્ય અને આપણી પૃથ્વીના ભવિષ્ય પર વ્યાપક પ્રભાવ પડે છે. તેમણે પર્યાવરણ વ્યવસ્થાપન ઇકો-સિસ્ટમ સાથે સંકળાયેલી સંસ્થાઓ અને નાગરિકોને પર્યાવરણીય સંરક્ષણ અને પ્રોત્સાહન માટે સતત પ્રયત્નશીલ રહેવાનો આગ્રહ કર્યો.
રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે આપણા દેશ અને સમગ્ર વિશ્વ સમુદાયે પર્યાવરણને અનુકૂળ માર્ગ અપનાવવો પડશે. ત્યારે જ માનવતા વાસ્તવિક પ્રગતિ કરશે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે ભારતે તેની ગ્રીન પહેલ દ્વારા વિશ્વ સમુદાય સમક્ષ ઘણા અનુકરણીય ઉદાહરણો રજૂ કર્યા છે. તેમણે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો કે તમામ હિસ્સેદારોની ભાગીદારીથી, ભારત વૈશ્વિક સ્તરે ગ્રીન નેતૃત્વની ભૂમિકા ભજવશે. તેમણે કહ્યું કે આપણે બધાએ 2047 સુધીમાં ભારતને એક વિકસિત રાષ્ટ્ર બનાવવું પડશે જ્યાં હવા, પાણી, હરિયાળી અને સમૃદ્ધિ સમગ્ર વિશ્વ સમુદાયને આકર્ષે છે.
