નવી દિલ્હીઃ આરજેડી નેતા અને રાજ્યસભા સાંસદ મનોજ ઝાએ સરકારને પૂછ્યું કે છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં દિલ્હી વિકાસ સત્તામંડળ (ડીડીએ) દ્વારા કેટલી ઝૂંપડપટ્ટીઓ તોડી પાડવામાં આવી છે અને તેના કારણે વિસ્થાપિત થયેલા લોકો અથવા પરિવારોની કુલ સંખ્યા કેટલી છે. ગૃહ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલયે આ પ્રશ્નનો જવાબ આપ્યો છે અને જણાવ્યું છે કે છેલ્લા ત્રણ વર્ષ દરમિયાન તેણે કુલ 5 સ્થળોએથી અતિક્રમણ દૂર કર્યું છે. આ તોડી પાડવાની કાર્યવાહીને કારણે, 5158 પરિવારો વિસ્થાપિત થયા હતા, જેમાંથી કુલ 3403 પરિવારો અથવા 17015 લોકો દિલ્હી શહેરી આશ્રય સુધારણા બોર્ડ (DUSIB), દિલ્હી સરકાર (GNCTD) દ્વારા જારી કરાયેલ દિલ્હી ઝૂંપડપટ્ટી અને ઝુગ્ગી-ઝોપડી પુનર્વસન અને પુનર્વસન નીતિ, 2015 મુજબ વૈકલ્પિક પુનર્વસન માટે પાત્ર હોવાનું જાણવા મળ્યું છે. જે રહેવાસીઓ લાયક હોવાનું જાણવા મળ્યું છે તેમને તમામ આધુનિક સુવિધાઓ સાથે વૈકલ્પિક પુનર્વસન આપવામાં આવ્યું છે.
મંત્રાલયનું કહેવું છે કે ગોવિંદ પુરી (કાલકાજી) ભૂમિહીન શિબિરના પરિવારોને ઇન-સીટુ સ્લમ રિહેબિલિટેશન (ISR) હેઠળ કાલકાજી એક્સટેન્શનમાં સ્થાયી કરવામાં આવ્યા છે. તેમની સંખ્યા 1896 છે. અશોક વિહારના જેલરવાલા બાગના 1087 ઝૂંપડપટ્ટી પરિવારોને ISR પ્રોજેક્ટ (જેલરવાલા બાગ) માં અશોક વિહારના સ્વાભિમાન એપાર્ટમેન્ટમાં ઘરો આપવામાં આવ્યા છે. રામપુરાના ગોલ્ડન પાર્કના 271 પરિવારોને પણ સ્વાભિમાન એપાર્ટમેન્ટમાં ઘરો આપવામાં આવ્યા હતા. આ સાથે, માતા જય કૌરના 46 પરિવારોને અહીં સ્થાયી કરવામાં આવ્યા હતા. આ ઉપરાંત, RML નજીક કાલીબારી ઝૂંપડપટ્ટી ક્લસ્ટરના 103 પરિવારોને નરેલાના સેક્ટર G-7 અને G-8 માં ઘરો ફાળવવામાં આવ્યા હતા. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે જ્યારે ઝૂંપડપટ્ટીવાસીઓને ફ્લેટ આપવામાં આવ્યા ત્યારે DDA ને કયા પડકારોનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મુખ્ય પડકારો ઝૂંપડપટ્ટીમાંથી આધુનિક ફ્લેટમાં સ્થળાંતર કરવા, એક સુમેળભર્યા જૂથમાં રહેવા, સામાન્ય વિસ્તારો, લિફ્ટ જેવા વહેંચાયેલા સંસાધનો પર સમુદાય માલિકીની ભાવના રાખવા અને ફેરફારોને અનુકૂલન કરવાનો હતો, જેને NGO દ્વારા તાલીમ અને જાગૃતિ દ્વારા સંબોધવામાં આવ્યા હતા.
ગૃહ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે DDA એ સર્વેક્ષણ વિસ્તારને આવરી લેવા માટે એક પારદર્શક ઓનલાઈન સિસ્ટમ વિકસાવી છે, જેના આધારે ઓળખાયેલા ઝૂંપડપટ્ટી ક્લસ્ટરોનો સર્વેક્ષણ કરીને પુનર્વસન માટે યોગ્ય વ્યૂહરચના ઘડવામાં આવે છે અને જમીનનો સંસાધન તરીકે ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ઇન-સીટુ ઝૂંપડપટ્ટી પુનર્વસન પ્રોજેક્ટ્સ માટે શક્યતા અભ્યાસ અને વિગતવાર પ્રોજેક્ટ રિપોર્ટ્સ (DPR) તૈયાર કરવા માટે ટ્રાન્ઝેક્શન સલાહકારો (TA) ની નિમણૂક કરવામાં આવી છે. પાત્રતા નિર્ધારણ, ફાળવણી-સહ-માંગ પત્રો તૈયાર કરવા અને લાભાર્થીના યોગદાનની ચુકવણી માટે ચલણ જારી કરવા માટે એક ઓનલાઈન સિસ્ટમ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી છે. ફરિયાદો નોંધાવવા માટે યોગ્ય અપીલ જોગવાઈઓ પણ અમલમાં છે. લાભાર્થીના યોગદાન માટે ઘણી નાણાકીય સંસ્થાઓ દ્વારા લોન સુવિધા પણ ગોઠવવામાં આવી છે.
