નવી દિલ્હીઃ આ વર્ષની અમરનાથ યાત્રા પર્યાવરણ સંરક્ષણનું ઉદાહરણ બની. જમ્મુ અને કાશ્મીર વહીવટીતંત્ર અને અમરનાથ શ્રાઈન બોર્ડના પ્રયાસોને કારણે, યાત્રા સંપૂર્ણપણે શૂન્ય લેન્ડફિલ અને પ્લાસ્ટિક મુક્ત રહી. આ પવિત્ર યાત્રામાં લગભગ ચાર લાખ શ્રદ્ધાળુઓએ ભાગ લીધો અને સ્વચ્છતા અભિયાનને સફળ બનાવ્યું.
અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે યાત્રા દરમિયાન દરરોજ લગભગ 11.67 મેટ્રિક ટન કચરો ઉત્પન્ન થતો હતો, જેનો ખાતર બનાવવા અને રિસાયક્લિંગ દ્વારા સંપૂર્ણપણે નિકાલ કરવામાં આવતો હતો. આ માટે, 1016 ટ્વીન-બિન સ્ટેશન, 65કચરો એકત્ર કરવાના વાહનો અને લગભગ 1,300 સફાઈ મિત્ર તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમની મદદથી, લંગર સ્થળો, રહેઠાણ કેન્દ્રો અને યાત્રા શિબિરોમાં સતત સ્વચ્છતા જાળવવામાં આવી હતી.
યાત્રાળુઓની સુવિધા માટે, રૂટ પર 1,600થી વધુ મોબાઇલ શૌચાલય સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં QR-કોડ આધારિત પ્રતિસાદ સિસ્ટમ પણ હતી. 20,000થી વધુ યાત્રાળુઓએ આ શૌચાલયો પર પોતાનો પ્રતિસાદ નોંધાવ્યો હતો. અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે યાત્રા દરમિયાન ઉત્પન્ન થતા તમામ ગંદા પાણીનો નિયુક્ત ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટમાં નિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો.
પ્લાસ્ટિકના ઉપયોગને રોકવા માટે, લંગરોએ સિંગલ-યુઝ પ્લાસ્ટિકનો ઉપયોગ સંપૂર્ણપણે બંધ કરી દીધો. આ સમય દરમિયાન 15,000 થી વધુ કાપડ અને શણની થેલીઓનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું. આ સાથે, “પ્લાસ્ટિક લાઓ, બેગ લે જાઓ” અને “બિન ઈટ, વિન ઈટ” જેવી પહેલોએ યાત્રાળુઓને કચરો અલગ કરવા અને તેનો જવાબદારીપૂર્વક નિકાલ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા. આ ઉપરાંત, “ગ્રીન પ્લેજ” ઝુંબેશ પણ શરૂ કરવામાં આવી હતી, જેમાં 70,000 થી વધુ શ્રદ્ધાળુઓએ ભાગ લીધો હતો. તે બધાએ યાત્રા દરમિયાન અને ભવિષ્યમાં પણ પર્યાવરણ પ્રત્યે સંવેદનશીલ રહેવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી હતી.
