નવી દિલ્હીઃ લોકસભાએ વકફ (સુધારા) બિલ, 2025 પસાર કર્યું છે, જેમાં વિપક્ષ દ્વારા રજૂ કરાયેલા સુધારાઓને નકારી કાઢવામાં આવ્યા છે. ગૃહે ગઇકાલે બિલને મંજૂરી આપી, જેમાં 288 સભ્યોએ પક્ષમાં મતદાન કર્યું જ્યારે 232 સભ્યોએ બિલની વિરુદ્ધમાં મતદાન કર્યું. મોડી રાત સુધી નીચલા ગૃહમાં 12 કલાકથી વધુ સમય સુધી આ બિલ પર ચર્ચા થઈ.
વકફ (સુધારા) બિલ, 2025નો ઉદ્દેશ્ય વકફ મિલકતોના સંચાલનને સુવ્યવસ્થિત કરવાનો છે, જેમાં વારસાના સ્થળોનું રક્ષણ અને સામાજિક કલ્યાણને પ્રોત્સાહન આપવાની જોગવાઈઓ છે. આ કાયદાનો ઉદ્દેશ્ય મિલકત વ્યવસ્થાપનમાં પારદર્શિતા વધારીને, વક્ફ બોર્ડ અને સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ વચ્ચે સંકલનને સુવ્યવસ્થિત કરીને અને હિસ્સેદારોના અધિકારોનું રક્ષણ કરીને શાસનમાં સુધારો કરવાનો છે. આ બિલ મુસ્લિમ મહિલાઓ, ખાસ કરીને વિધવાઓ અને છૂટાછેડા લીધેલી મહિલાઓની આર્થિક અને સામાજિક સ્થિતિમાં સુધારો લાવવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ બિલનો ઉદ્દેશ્ય વકફ બોર્ડને વધુ સમાવિષ્ટ બનાવવાનો છે.
બિલ પરની ચર્ચાનો જવાબ આપતા, લઘુમતી બાબતોના મંત્રી કિરેન રિજિજુએ કહ્યું કે બિન-મુસ્લિમો વક્ફ બોર્ડના કામકાજમાં દખલ કરશે તેવી ધારણા ખોટી છે. તેમણે કહ્યું કે ભારત લઘુમતીઓ માટે સૌથી સુરક્ષિત દેશ છે. સરકાર લઘુમતી વિરોધી હોવાના વિપક્ષના આરોપને નકારી કાઢતા તેમણે કહ્યું કે નરેન્દ્ર મોદી સરકારે પારસી જેવા નાનામાં નાના લઘુમતી સમુદાયનું પણ ધ્યાન રાખ્યું છે.
વિપક્ષના પ્રશ્નોના જવાબમાં, કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે સંયુક્ત સંસદીય સમિતિ દ્વારા વિગતવાર ચર્ચા-વિચારણા પછી આ બિલ લાવવામાં આવ્યું છે, જેને કેબિનેટ દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
ચર્ચા શરૂ કરતા, કોંગ્રેસના ગૌરવ ગોગોઈએ સરકાર પર આ બિલ પર લોકોને ગેરમાર્ગે દોરવાનો આરોપ લગાવ્યો. તેમણે કહ્યું કે આ બિલ બંધારણની વિરુદ્ધ છે. સમાજવાદી પાર્ટીના અખિલેશ યાદવે આરોપ લગાવ્યો કે સરકાર, મોંઘવારી, બેરોજગારી, નોટબંધી અને અન્ય મુદ્દાઓ પર પોતાની નિષ્ફળતા છુપાવવા માટે આ બિલ લાવી છે. ટીએમસી સાંસદ કલ્યાણ બેનર્જીએ પ્રસ્તાવિત બિલને ખોટું, અતાર્કિક અને મનસ્વી ગણાવ્યું. ડીએમકેના એ રાજાએ આ બિલને ગેરબંધારણીય અને લઘુમતી વિરોધી ગણાવ્યું. ચર્ચામાં ભાગ લેતા, ભાજપના રવિશંકર પ્રસાદે વિપક્ષ પર ચર્ચા દરમિયાન બંધારણનો પસંદગીપૂર્વક ઉલ્લેખ કરવાનો આરોપ મૂક્યો. ચર્ચામાં હસ્તક્ષેપ કરતા કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે કોઈ પણ બિન-મુસ્લિમ વકફમાં આવશે નહીં.
