PM મોદી રૂ. 62,000 કરોડથી વધુની વિવિધ યુવા-કેન્દ્રિત પહેલોનું અનાવરણ કરશે
નવી દિલ્હીઃ એક ઐતિહાસિક યુવા વિકાસ પહેલમાં, પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી 4 ઓક્ટોબરના રોજ સવારે 11 વાગ્યે નવી દિલ્હીના વિજ્ઞાન ભવન ખાતે રૂ. 62,000 કરોડથી વધુની વિવિધ યુવા-કેન્દ્રિત પહેલોનું અનાવરણ કરશે, જે દેશભરમાં શિક્ષણ, કૌશલ્ય અને ઉદ્યોગસાહસિકતાને નિર્ણાયક પ્રોત્સાહન આપશે. આ કાર્યક્રમમાં કૌશલ્ય દિક્ષાંત સમારોહનો પણ સમાવેશ થશે, જે પ્રધાનમંત્રીના વિઝનને અનુરૂપ રાષ્ટ્રીય કૌશલ્ય દિક્ષાંત સમારોહનું ચોથું સંસ્કરણ છે, જ્યાં કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા મંત્રાલય હેઠળની ઔદ્યોગિક તાલીમ સંસ્થાઓના 46 અખિલ ભારતીય ટોચના વિદ્યાર્થીઓનું સન્માન કરવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી રૂ. 60,000 કરોડના રોકાણ સાથે કેન્દ્રિય રીતે પ્રાયોજિત યોજના, PM-SETU (પ્રધાનમંત્રી કૌશલ્ય અને રોજગાર પરિવર્તન થ્રુ એડવાન્સ્ડ ITIs)નો પ્રારંભ કરશે. આ યોજનામાં દેશભરની 1,000 સરકારી ITIsને હબ-એન્ડ-સ્પોક મોડેલમાં અપગ્રેડ કરવાનો વિચાર કરવામાં આવ્યો છે, જેમાં 200 હબ ITIs અને 800 સ્પોક ITIsનો સમાવેશ થાય છે. દરેક હબ સરેરાશ ચાર સ્પોક્સ સાથે જોડાયેલ હશે, જે અદ્યતન માળખાગત સુવિધાઓ, આધુનિક ટ્રેડ્સ, ડિજિટલ લર્નિંગ સિસ્ટમ્સ અને ઇન્ક્યુબેશન સુવિધાઓથી સજ્જ ક્લસ્ટર બનાવશે. એન્કર ઉદ્યોગ ભાગીદારો આ ક્લસ્ટરોનું સંચાલન કરશે અને બજારની માંગ સાથે સુસંગત પરિણામ-આધારિત કૌશલ્ય વિકાસ સુનિશ્ચિત કરશે. હબ્સમાં નવીનતા કેન્દ્રો, ટ્રેનર તાલીમ સુવિધાઓ, ઉત્પાદન એકમો અને પ્લેસમેન્ટ સેવાઓ પણ હશે, જ્યારે સ્પોક્સ ઍક્સેસ વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. સામૂહિક રીતે, PM-SETU ભારતના ITI ઇકોસિસ્ટમને ફરીથી વ્યાખ્યાયિત કરશે, તેને સરકારની માલિકીની પરંતુ ઉદ્યોગ-સંચાલિત બનાવશે, વિશ્વ બેંક અને એશિયન વિકાસ બેંક તરફથી વૈશ્વિક સહ-ધિરાણ સહાય સાથે. અમલીકરણના પ્રથમ તબક્કામાં, પટના અને દરભંગામાં ITIs પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવશે.
પ્રધાનમંત્રી 34 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 400 નવોદય વિદ્યાલયો અને 200 એકલવ્ય મોડેલ રહેણાંક શાળાઓમાં સ્થાપિત 1200 વ્યાવસાયિક કૌશલ્ય પ્રયોગશાળાઓનું ઉદ્ઘાટન કરશે. આ પ્રયોગશાળાઓ દૂરના અને આદિવાસી વિસ્તારોના વિદ્યાર્થીઓને આઇટી, ઓટોમોટિવ, કૃષિ, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ, લોજિસ્ટિક્સ અને પર્યટન સહિત 12 ઉચ્ચ માંગવાળા ક્ષેત્રોમાં વ્યવહારુ તાલીમ પૂરી પાડશે. રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020 અને સીબીએસઈ અભ્યાસક્રમ અનુસાર, આ પ્રોજેક્ટમાં ઉદ્યોગ-સંબંધિત શિક્ષણ પ્રદાન કરવા અને રોજગારનો પાયો નાખવા માટે 1200 વ્યાવસાયિક શિક્ષકોને તાલીમ આપવાનો પણ સમાવેશ થાય છે.
આ કાર્યક્રમ બિહારમાં પરિવર્તનકારી પ્રોજેક્ટ્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે, જે રાજ્યના સમૃદ્ધ વારસા અને યુવા વસ્તી વિષયકતાને પ્રતિબિંબિત કરશે. પ્રધાનમંત્રી બિહારમાં પુનર્ગઠિત મુખ્યમંત્રી નિશ્ચય સ્વયં સહાયતા ભટ્ટ યોજના શરૂ કરશે, જેના હેઠળ આશરે પાંચ લાખ સ્નાતક યુવાનોને દર વર્ષે મફત કૌશલ્ય તાલીમ મળશે, સાથે બે વર્ષ માટે ₹1,000 માસિક ભથ્થું પણ મળશે. તેઓ સુધારેલી બિહાર વિદ્યાર્થી ક્રેડિટ કાર્ડ યોજનાનો પણ પ્રારંભ કરશે, જે રુ. 4 લાખ સુધીની સંપૂર્ણપણે વ્યાજમુક્ત શિક્ષણ લોન પૂરી પાડશે, જેનાથી ઉચ્ચ શિક્ષણનો નાણાકીય બોજ નોંધપાત્ર રીતે ઓછો થશે. આ યોજના હેઠળ 3.92 લાખથી વધુ વિદ્યાર્થીઓને રુ. 7,880 કરોડથી વધુની લોન મળી ચૂકી છે. રાજ્યમાં યુવા સશક્તિકરણને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે, પ્રધાનમંત્રી ઔપચારિક રીતે બિહાર યુવા આયોગનું ઉદ્ઘાટન કરશે, જે 18 થી 45 વર્ષની વયના લોકો માટે એક વૈધાનિક આયોગ છે. તેનો ઉદ્દેશ રાજ્યની યુવા વસ્તીની ઊર્જાને ચેનલાઇઝ કરવાનો છે.
પ્રધાનમંત્રી બિહારમાં જન નાયક કર્પુરી ઠાકુર કૌશલ્ય યુનિવર્સિટીનું પણ ઉદ્ઘાટન કરશે, જેનો ઉદ્દેશ્ય ઉદ્યોગ-લક્ષી અભ્યાસક્રમો અને વ્યાવસાયિક શિક્ષણ પ્રદાન કરીને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક કાર્યબળ તૈયાર કરવાનો છે. ઉચ્ચ શિક્ષણની તકોમાં સુધારો કરવાના વિઝન સાથે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020ને આગળ ધપાવતા, પ્રધાનમંત્રી પીએમ-ઉષા (પ્રધાનમંત્રી ઉચ્ચતર શિક્ષા અભિયાન) હેઠળ બિહારની ચાર યુનિવર્સિટીઓમાં નવી શૈક્ષણિક અને સંશોધન સુવિધાઓનો શિલાન્યાસ કરશે: પટણા યુનિવર્સિટી, મધેપુરામાં ભૂપેન્દ્ર નારાયણ મંડલ યુનિવર્સિટી, છપરામાં જય પ્રકાશ યુનિવર્સિટી અને પટણામાં નાલંદા ઓપન યુનિવર્સિટી. રુ. 160 કરોડના કુલ ફાળવણી સાથેના આ પ્રોજેક્ટ્સ, આધુનિક શૈક્ષણિક માળખા, અદ્યતન પ્રયોગશાળાઓ, છાત્રાલયો અને બહુ-શાખાકીય શિક્ષણને સક્ષમ કરીને 27,000થી વધુ વિદ્યાર્થીઓને લાભ આપશે.
પ્રધાનમંત્રી NIT પટણાના બિહતા કેમ્પસને રાષ્ટ્રને સમર્પિત કરશે. 6,500 વિદ્યાર્થીઓની ક્ષમતા સાથે, કેમ્પસમાં અદ્યતન સુવિધાઓ છે, જેમાં 5G ઉપયોગ કેસ લેબ, ISRO સાથે સહયોગમાં સ્થાપિત પ્રાદેશિક અવકાશ શૈક્ષણિક કેન્દ્ર અને એક નવીનતા અને ઇન્ક્યુબેશન સેન્ટરનો સમાવેશ થાય છે, જે પહેલાથી જ નવ સ્ટાર્ટ-અપ્સને ટેકો આપી ચૂક્યું છે. પ્રધાનમંત્રી બિહાર સરકારમાં 4,000થી વધુ નવા નિયુક્ત ઉમેદવારોને નિમણૂક પત્રોનું વિતરણ પણ કરશે અને મુખ્યમંત્રી છોકરાઓ/છોકરીઓ શિષ્યવૃત્તિ યોજના હેઠળ ધોરણ 9 અને 10ના 2.5 મિલિયન વિદ્યાર્થીઓને ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર દ્વારા રુ. 450 કરોડની શિષ્યવૃત્તિનું વિતરણ કરશે. આ પહેલ ભારતના યુવાનો માટે નોંધપાત્ર તકો ઊભી કરશે તેવી અપેક્ષા છે. શિક્ષણ, કૌશલ્ય વિકાસ, ઉદ્યોગસાહસિકતા અને સુધારેલ માળખાગત સુવિધાઓને એકીકૃત કરીને, તેઓ દેશની પ્રગતિ માટે મજબૂત પાયો પૂરો પાડવાનો હેતુ ધરાવે છે. બિહાર પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને, રાજ્ય કુશળ માનવશક્તિના કેન્દ્ર તરીકે વિકસિત થવાની અપેક્ષા છે, જે પ્રાદેશિક અને રાષ્ટ્રીય સ્તરે વિકાસમાં ફાળો આપશે.
