નવી દિલ્હીઃ પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ દિલ્હીના ભારત મંડપમ ખાતે આયોજિત વર્લ્ડ ફૂડ ઇન્ડિયા 2025 ના ઉદ્ઘાટન સત્રને સંબોધિત કર્યુ હતુ .નરેન્દ્ર મોદીએ જણાવ્યું હતું કે ભારત વિવિધતા, માંગ અને સ્કેલની ત્રિવિધ શક્તિ ધરાવે છે, જે તેને વિશ્વનું સૌથી આકર્ષક રોકાણ સ્થળ બનાવે છે. ખેડૂતો, ઉદ્યોગસાહસિકો, રોકાણકારો, નવીનતાઓ અને ગ્રાહકોએ આ કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો, જેને પ્રધાનમંત્રીએ “નવા જોડાણો, નવી ભાગીદારી અને સર્જનાત્મકતા માટેનું પ્લેટફોર્મ” તરીકે વર્ણવ્યું હતું.
પ્રધાનમંત્રી મોદીએ નોંધ્યું હતું કે છેલ્લા દસ વર્ષમાં 250 મિલિયન લોકો ગરીબીમાંથી બહાર આવ્યા છે અને હવે “નવા મધ્યમ વર્ગ”નો ભાગ છે. આ વર્ગ સૌથી વધુ ઊર્જાવાન અને મહત્વાકાંક્ષી છે, અને તેની આકાંક્ષાઓ ભારતના ખાદ્ય ઉદ્યોગ માટે નવી દિશા દોરી રહી છે. તેમણે નોંધ્યું હતું કે ભારત આજે વિશ્વનું ત્રીજું સૌથી મોટું સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ ધરાવે છે, જેમાં મોટી સંખ્યામાં સ્ટાર્ટઅપ્સ ખાદ્ય અને કૃષિ ક્ષેત્રમાં કાર્યરત છે. AI, ઈ-કોમર્સ, ડ્રોન અને મોબાઇલ એપ્લિકેશન્સ જેવી ટેકનોલોજીઓ આ ક્ષેત્રને ઝડપથી બદલી રહી છે.
પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો હતો કે ભારત વૈશ્વિક ખાદ્ય સુરક્ષામાં સતત યોગદાન આપી રહ્યું છે. આજે, દેશ વિશ્વનો સૌથી મોટો દૂધ ઉત્પાદક દેશ છે, અને વૈશ્વિક પુરવઠાનો 25% ભાગ ભારતમાંથી આવે છે. ભારત બાજરીનો સૌથી મોટો ઉત્પાદક પણ છે અને ચોખા અને ઘઉંના ઉત્પાદનમાં બીજા ક્રમે છે. તેમણે કહ્યું કે ભારતની તાકાત વૈશ્વિક પાકની અછત અથવા પુરવઠા શૃંખલાના વિક્ષેપોને પહોંચી વળવાની તેની ક્ષમતામાં રહેલી છે.
તેમણે નાના ખેડૂતોને દેશની તાકાત ગણાવ્યા. તેમણે કહ્યું કે ભારતના 85% થી વધુ ખેડૂતો નાના અને સીમાંત છે, અને તેઓ હવે બજારમાં એક મુખ્ય શક્તિ બની રહ્યા છે. તેમને ટેકો આપવા માટે, સરકારે 2014 થી 10,000 ખેડૂત ઉત્પાદક સંગઠનો (FPO) બનાવ્યા છે. આ સંગઠનો દ્વારા, ખેડૂતો તેમના ઉત્પાદનનું સીધું માર્કેટિંગ કરી રહ્યા છે અને બ્રાન્ડેડ ઉત્પાદનોનું ઉત્પાદન કરી રહ્યા છે. આજે, 15,000 થી વધુ FPO ઉત્પાદનો ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ છે, અને 1,100 થી વધુ FPOs વાર્ષિક ટર્નઓવર ₹1 કરોડથી વધુ સાથે “કરોડપતિ” બની ગયા છે.
પ્રધાનમંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે સરકારે પહેલાથી જ સૂક્ષ્મ ખાદ્ય પ્રક્રિયા એકમોને ₹800 કરોડની સબસિડી આપી છે, અને ₹2,510 કરોડના સૂક્ષ્મ પ્રોજેક્ટ કાર્યક્રમ હેઠળ 26,000 થી વધુ પ્રોજેક્ટ્સને ₹770 કરોડ પૂરા પાડવામાં આવશે. વધુમાં, PLI યોજના, મેગા ફૂડ પાર્ક અને સ્ટોરેજ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના વિસ્તરણથી ભારતની પ્રક્રિયા ક્ષમતામાં 20 ગણો વધારો થયો છે અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ નિકાસ બમણી થઈ છે.
તેમણે સહકારી સંસ્થાઓની શક્તિ પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો, નોંધ્યું કે આ વર્ષ સહકારી સંસ્થાઓનું આંતરરાષ્ટ્રીય વર્ષ છે. ભારતમાં સહકારી સંસ્થાઓ ડેરી અને ગ્રામીણ અર્થતંત્રને પુનર્જીવિત કરી રહી છે, ખાસ કરીને એક અલગ મંત્રાલયની સ્થાપના અને કર સુધારા દ્વારા. પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું હતું કે મત્સ્યઉદ્યોગ ક્ષેત્રમાં પણ ઝડપી વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. છેલ્લા દસ વર્ષમાં દરિયાઈ ઉત્પાદન અને નિકાસમાં વધારો થયો છે, અને આ ક્ષેત્રે આશરે 30 મિલિયન લોકોને રોજગારી પૂરી પાડી છે. સરકાર આધુનિક પ્રોસેસિંગ પ્લાન્ટ, કોલ્ડ ચેઇન અને સ્માર્ટ બંદરો વિકસાવી રહી છે.
કૃષિમાં આધુનિક ટેકનોલોજીના ઉપયોગનો ઉલ્લેખ કરતા, પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું કે ખાદ્ય ઉત્પાદનોની શેલ્ફ લાઇફ વધારવા માટે ફૂડ ઇરેડિયેશન ટેકનોલોજી અપનાવવામાં આવી રહી છે. GST સુધારાઓની ચર્ચા કરતા તેમણે સમજાવ્યું કે ઘી, માખણ અને દૂધના કાર્ટન પર હવે ફક્ત 5% GST લાગે છે, જેનાથી ખેડૂતો અને ગ્રાહકો બંનેને ફાયદો થાય છે. 90% થી વધુ પ્રોસેસ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સ પર GST શૂન્ય અથવા 5% છે.
તેમણે બાયોડિગ્રેડેબલ પેકેજિંગને સમયની જરૂરિયાત ગણાવી અને નોંધ્યું કે સરકારે તેના પર GST 18% થી ઘટાડીને 5% કર્યો છે. પ્રધાનમંત્રીએ ઉદ્યોગોને તેમાં રોકાણ કરવા અપીલ કરી. આ પ્રસંગે રશિયાના નાયબ વડા પ્રધાન દિમિત્રી પાત્રુશેવ, કેન્દ્રીય મંત્રીઓ ચિરાગ પાસવાન, રવનીત સિંહ અને પ્રતાપરાવ જાધવ સહિત અનેક મહાનુભાવો હાજર રહ્યા હતા.
નોંધનીય છે કે વર્લ્ડ ફૂડ ઇન્ડિયા 2025 25 થી 28 સપ્ટેમ્બર દરમિયાન ભારત મંડપમ ખાતે યોજાઈ રહ્યું છે, જેમાં 21 દેશો અને 150 આંતરરાષ્ટ્રીય સહભાગીઓ ભાગ લેશે. તેમાં CEO રાઉન્ડ ટેબલ, ટેકનિકલ સત્રો, એક પ્રદર્શન અને B2B, B2G અને G2G મીટિંગ્સનો સમાવેશ થશે. આ કાર્યક્રમમાં આશરે 100,000 લોકો હાજરી આપશે.
