નવી દિલ્હીઃ એર ઇન્ડિયાના વિમાન દુર્ઘટના બાદ નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રાલયે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ભર્યું છે. મંત્રાલયે વિમાન સલામતી માટે જોખમ ઉભું કરતી ભૌતિક રચનાઓ પર નિયંત્રણ કડક બનાવવા માટે નવા ડ્રાફ્ટ નિયમો જારી કર્યા છે. 12 જૂનના રોજ, અમદાવાદથી લંડન જતી વખતે એર ઇન્ડિયાનું એક વિમાન ક્રેશ થયું હતું. વિમાને અમદાવાદ એરપોર્ટથી ઉડાન ભરી હતી અને થોડા અંતર પછી, વિમાન બીજે મેડિકલ કોલેજના હોસ્ટેલ સાથે અથડાયું હતું અને તેમાં આગ લાગી હતી. આ અકસ્માતમાં, વિમાનમાં સવાર 242 લોકોમાંથી 241 લોકો માર્યા ગયા હતા. આ ઘટના બાદ, કેન્દ્ર સરકાર હવે કડક પગલાં લઈ રહી છે.
નવા ડ્રાફ્ટ નિયમોને ‘એરક્રાફ્ટ (અવરોધો તોડવા માટેના નિયમો)-2025’ નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ નિયમો ગેઝેટમાં પ્રકાશિત થતાં જ અમલમાં આવશે. તેમનો હેતુ અધિકારીઓને એરપોર્ટની આસપાસના નિયુક્ત વિસ્તારોમાં ઊંચાઈ મર્યાદા કરતાં વધુ ઇમારતો અને વૃક્ષો પર તાત્કાલિક કાર્યવાહી કરવા માટે સશક્ત બનાવવાનો છે. આ પહેલને ફ્લાઇટ પાથમાં અવરોધોને કારણે થતા અકસ્માતોને રોકવા માટે એક સક્રિય પગલું તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે.
ડ્રાફ્ટ નિયમો હેઠળ, જો કોઈ માળખું નિર્ધારિત ઊંચાઈથી ઉપર હોવાનું જણાય, તો સંબંધિત વિસ્તારના પ્રભારી અધિકારી દ્વારા નોટિસ જારી કરવામાં આવશે. મિલકત માલિકે 60 દિવસની અંદર સાઇટ પ્લાન અને માળખાના માપન સહિત અન્ય વિગતો સબમિટ કરવાની રહેશે. જો આમ કરવામાં ન આવે, તો અધિકારીઓને માળખાને તોડી પાડવા અથવા તેની ઊંચાઈ ઘટાડવા માટે કાર્યવાહી કરવાનો અધિકાર રહેશે.
જો ડિરેક્ટોરેટ જનરલ ઓફ સિવિલ એવિએશન (DGCA) અથવા કોઈપણ અધિકૃત અધિકારીને કોઈ માળખું નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરતું જણાય, તો તે તેને દૂર કરવા અથવા ઘટાડવાનો આદેશ જારી કરી શકે છે. માલિકને પાલન કરવા માટે 60 દિવસનો સમય મળશે, જે માન્ય કારણોસર બીજા 60 દિવસ સુધી લંબાવી શકાય છે. આ ઉપરાંત, અધિકારીઓને દિવસ દરમિયાન સ્થળનું નિરીક્ષણ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે, જો તેઓ મિલકત માલિકને અગાઉથી જાણ કરે. જો મિલકત માલિક સહકાર ન આપે, તો અધિકારીઓ ઉપલબ્ધ માહિતીના આધારે વધુ કાર્યવાહી કરી શકે છે અને મામલો DGCA ને મોકલી શકે છે.
ડ્રાફ્ટ નિયમો હેઠળ, જો કોઈ માળખું દૂર કરવા અથવા ઘટાડવાનો આદેશ પસાર કરવામાં આવે છે, તો મિલકત માલિક નિર્ધારિત ફોર્મ, જરૂરી દસ્તાવેજો અને 1,000 રૂપિયાની ફી સાથે પ્રથમ અથવા બીજા અપીલ અધિકારી સમક્ષ અપીલ કરી શકે છે. આમાં વળતરની શરતો પણ નિર્ધારિત કરવામાં આવી છે. જે માલિકોને સત્તાવાર આદેશો અનુસાર માળખું તોડી પાડવા અથવા તેમાં ફેરફાર કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે અને જેમણે આદેશનું પાલન કર્યું છે તેમને જ ભારતીય હવાઈ પરિવહન અધિનિયમ-2024 ની કલમ 22 હેઠળ વળતર આપવામાં આવશે. સૂચનાની તારીખ પછી નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરીને બાંધવામાં આવેલ કોઈપણ માળખું વળતર મેળવશે નહીં. નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રાલયે પ્રકાશનના 20 દિવસની અંદર આ ડ્રાફ્ટ નિયમો પર જનતા પાસેથી સૂચનો અને વાંધાઓ મંગાવ્યા છે.
