છઠ પૂજા 2025 : ક્યારે શરૂ થશે ચાર દિવસીય છઠ મહાપર્વ, જાણો તિથિઓ
બિહાર, ઝારખંડ અને પશ્ચિમ બંગાળમાં મુખ્યત્વે ઉજવાતું છઠ મહાપર્વ હવે દેશના અન્ય રાજ્યો જેમ કે દિલ્હી અને મહારાષ્ટ્રના કેટલાક વિસ્તારોમાં પણ ધામધૂમથી મનાવવામાં આવે છે. સૂર્ય ઉપાસનાનો આ વિશિષ્ટ તહેવાર નહાય-ખાય થી શરૂ થઈને ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય આપવાથી પૂર્ણ થાય છે. ચાલો જાણીએ કે વર્ષ 2025માં ચાર દિવસ ચાલનાર આ મહાપર્વ ક્યારે શરૂ થશે અને દરેક તિથિની વિગતો શું છે.
- છઠ પૂજા 2025ની મહત્વપૂર્ણ તિથિઓ
નહાય-ખાય – શનિવાર, 25 ઑક્ટોબર 2025 (કાર્તિક માસ, શુક્લ પક્ષની ચતુર્થિ)
ખરના – રવિવાર, 26 ઑક્ટોબર 2025 (કાર્તિક માસ, શુક્લ પક્ષની પંચમી)
અસ્તાચલગામી સૂર્યને સાંજનો અર્ઘ્ય (છઠ) – સોમવાર, 27 ઑક્ટોબર 2025 (કાર્તિક માસ, શુક્લ પક્ષની ષષ્ઠી)
ઉદયમાન સૂર્યને પ્રાત:કાલીન અર્ઘ્ય – મંગળવાર, 28 ઑક્ટોબર 2025 (કાર્તિક માસ, શુક્લ પક્ષની સપ્તમી)
- નહાય-ખાય : શુદ્ધતાથી આરંભ
છઠ મહાપર્વની શરૂઆત નહાય-ખાય થી થાય છે. આ દિવસે વ્રતિઓ સાત્વિક અને શુદ્ધ આહાર લે છે. મોટાભાગે આ દિવસે દૂધી-ચોખા અથવા દાળનું સેવન કરવામાં આવે છે. આ વિધિ દ્વારા ઉપવાસ અને પૂજા માટેની શુદ્ધતા સ્થાપિત થાય છે.
- ખરના : ઉપવાસ અને ગોળની ખીરનો પ્રસાદ
પંચમી તિથિએ ખરનો ઉજવાય છે. વ્રતિઓ આખો દિવસ નિર્જળ ઉપવાસ રાખે છે અને સાંજે ગોળની ખીર (ગોળની ખીર) પ્રસાદ સ્વરૂપે ગ્રહણ કરે છે. ત્યારબાદ 36 કલાકનું કઠોર નિર્જળ વ્રત શરૂ થાય છે.
- અસ્તાચલગામી સૂર્યને અર્ઘ્ય : મુખ્ય છઠ વિધિ
કાર્તિક શુક્લ ષષ્ઠી, જે દિવસને છઠનો મુખ્ય દિવસ માનવામાં આવે છે, એ દિવસે સાંજના સમયે ડૂબતા સૂર્યને અર્ઘ્ય આપવામાં આવે છે. નદીઓ કે તળાવના કિનારે સ્ત્રીઓ અને પુરુષો સૂર્યદેવની ઉપાસના કરે છે અને પરિવારની સુખ-સમૃદ્ધિ માટે પ્રાર્થના કરે છે.
- ઉદયમાન સૂર્યને અર્ઘ્ય : વ્રતનો સમાપન
છઠના અંતિમ દિવસે, એટલે કે સપ્તમી તિથિએ વહેલી સવારે **ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય** આપવામાં આવે છે. આ વિધિ બાદ વ્રતિઓ પોતાનો ઉપવાસ પૂર્ણ કરે છે. આ સાથે ચાર દિવસીય છઠ મહાપર્વનો સમાપન થાય છે.
છઠ પૂજા માત્ર ધાર્મિક તહેવાર જ નથી, પરંતુ આ તહેવાર શ્રદ્ધા, સૂર્ય ઉપાસના અને પ્રકૃતિ પ્રત્યેના આદરનું જીવંત પ્રતિક છે.
