પાકિસ્તાન હાલમાં તેના ઇતિહાસના સૌથી ખરાબ પાણી સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. તેની પાછળનું સૌથી મોટું કારણ સિંધુ જળ સંધિ હેઠળ ભારત દ્વારા પૂરા પાડવામાં આવતા પાણીમાં મોટો કાપ હોવાનું માનવામાં આવે છે. સ્થાનિક જળ નિષ્ણાતોના મતે, ભારતમાંથી વહેતી ચિનાબ નદીના પ્રવાહમાં 92% ઘટાડો થયો છે, જેના કારણે પંજાબ અને સિંધ જેવા મુખ્ય કૃષિ વિસ્તારોમાં પાક નાશ પામવાના આરે છે.
ચેનાબ નદીમાં પાણી ‘ડેડ લેવલ’ થી નીચે છે.
અહેવાલો અનુસાર, 29 મેના રોજ ચેનાબ નદીનો પ્રવાહ 98,200 ક્યુસેક હતો, જે હવે ઘટીને માત્ર 7,200 ક્યુસેક થઈ ગયો છે. પાણીનું સ્તર એટલું ઘટી ગયું છે કે તે ‘ડેડ લેવલ’ થી નીચે ગયું છે, જેના કારણે 40% થી વધુ ખરીફ પાક સુકાઈ ગયા છે અને બાકીના પાક પણ જોખમમાં છે.
6.5 કરોડ લોકો પ્રભાવિત, ખેડૂતો ઇસ્લામાબાદ તરફ કૂચ કરશે
પંજાબ અને સિંધના લગભગ 6.5 કરોડ લોકો સિંચાઈ માટે ચિનાબ પર આધાર રાખે છે. પાણીની અછત અને પાકના વિનાશથી પરેશાન ખેડૂત સંગઠનોએ હવે ઇસ્લામાબાદ તરફ કૂચ કરવાની ચેતવણી આપી છે. ખેડૂત નેતાઓનું કહેવું છે કે સરકાર કોઈ રાહત આપી રહી નથી અને ભારત વિરુદ્ધ કોઈ સ્પષ્ટ રાજદ્વારી પગલું ભરવામાં આવ્યું નથી.
4,500 અબજ રૂપિયાનું નુકસાન, ભૂગર્ભજળ પણ ખતમ
કૃષિ સંગઠન ‘પીઆરએ’ અને સિંચાઈ વિભાગના ડેટા અનુસાર, વરસાદના અભાવ અને પાણી પુરવઠામાં કાપને કારણે પાકિસ્તાનને અત્યાર સુધીમાં 4,500 અબજ રૂપિયાનું નુકસાન થયું છે. ભૂગર્ભજળનું સ્તર પણ ખૂબ જ ઘટી ગયું છે અને હજારો ટ્યુબવેલ સુકાઈ ગયા છે.
ડેમ પણ સુકાઈ ગયા, ખાદ્ય સંકટનો ભય
માંગલા ડેમ જેવા મુખ્ય જળ સ્ત્રોતોનું પાણીનું સ્તર પણ ખતરાની રેખા નીચે ગયું છે. નિષ્ણાતો માને છે કે જો આ પરિસ્થિતિ ચાલુ રહેશે તો પાકિસ્તાન ગંભીર રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સંકટનો સામનો કરી શકે છે.
ભારત પાસેથી પાણી માંગવા બદલ પાકિસ્તાને ચાર પત્રો મોકલ્યા
પાકિસ્તાને અત્યાર સુધીમાં સિંધુ જળ સંધિની પુનઃસ્થાપના અને પાણી પુરવઠા અંગે ભારતને ચાર ઔપચારિક પત્રો મોકલ્યા છે. NDTVના અહેવાલ મુજબ, આ પત્રોમાંથી એક “ઓપરેશન સિંદૂર” પછી મોકલવામાં આવ્યો હતો. આ બધા પત્રો પાકિસ્તાનના જળ સંસાધન મંત્રાલયના સચિવ સૈયદ અલી મુર્તઝા દ્વારા ભારતના જળ શક્તિ મંત્રાલયને મોકલવામાં આવ્યા હતા, જે બાદમાં વિદેશ મંત્રાલય (MEA)ને મોકલવામાં આવ્યા હતા.
