પેટ્રોલ-ડીઝલ પર એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાં રૂ. 2 નો વધારો, સામાન્ય જનતા ઉપર નહીં પડે બોજો
નવી દિલ્હીઃ કેન્દ્ર સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાં પ્રતિ લિટર 2 રૂપિયાનો વધારો કર્યો છે, જે મંગળવારથી અમલમાં આવશે. જોકે, પેટ્રોલિયમ મંત્રાલયે સ્પષ્ટતા કરી છે કે આનાથી સામાન્ય લોકોના ખિસ્સા પર કોઈ અસર થશે નહીં, એટલે કે પેટ્રોલ અને ડીઝલના છૂટક ભાવમાં વધારો થશે નહીં. મંત્રાલયે ‘X’ પર પોસ્ટ કરી હતી કે સરકારી તેલ કંપનીઓએ જાણ કરી છે કે એક્સાઇઝ ડ્યુટીમાં વધારો થવા છતાં, પેટ્રોલ અને ડીઝલના છૂટક ભાવમાં કોઈ ફેરફાર થશે નહીં.
આ વધારા પછી, પેટ્રોલ પર કુલ એક્સાઇઝ ડ્યુટી હવે 13 રૂપિયા પ્રતિ લિટર થઈ ગઈ છે, જ્યારે ડીઝલ પર તે 10 રૂપિયા પ્રતિ લિટર થઈ ગઈ છે. સરકારનો આ નિર્ણય એવા સમયે આવ્યો છે જ્યારે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ લગભગ ચાર વર્ષમાં સૌથી નીચલા સ્તરે પહોંચી ગયા છે. ક્રૂડ ઓઇલ (બ્રેન્ટ ક્રૂડ) ની કિંમત ઘટીને $63 પ્રતિ બેરલ થઈ ગઈ છે, જે એપ્રિલ 2021 પછીનો સૌથી નીચો ભાવ છે. તે જ સમયે, અમેરિકન WTI ક્રૂડ $59.57 પ્રતિ બેરલ પર આવી ગયું છે.
અધિકારીઓનું કહેવું છે કે જ્યારે ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ ઘટે છે, ત્યારે તેલ કંપનીઓના ખર્ચમાં ઘટાડો થાય છે અને તેમનો નફો વધે છે. આવી સ્થિતિમાં, સરકાર સામાન્ય ગ્રાહકો પર કોઈ બોજ નાખ્યા વિના એક્સાઇઝ ડ્યુટી વધારીને વધારાની આવક એકઠી કરી શકે છે. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે આ વધારાની આવકનો ઉપયોગ સરકારની નાણાકીય જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરવા અને કિંમતોને સ્થિર રાખવા માટે કરવામાં આવશે. તેલના ભાવમાં ઘટાડો અમેરિકા-ચીન વચ્ચે વધતા વેપાર તણાવને કારણે છે, જેના કારણે વૈશ્વિક મંદી અને ક્રૂડ ઓઇલની માંગમાં ઘટાડો થવાની આશંકા વધી છે. દરમિયાન, OPEC+ દેશોએ તેલ ઉત્પાદન વધારવાનો નિર્ણય લીધો છે.
તે જ સમયે, સાઉદી અરેબિયાએ મે મહિના માટે એશિયન ખરીદદારોને પ્રતિ બેરલ $2.3 સુધીના ડિસ્કાઉન્ટ પર ક્રૂડ ઓઇલ વેચવાનો પણ નિર્ણય લીધો છે. નિષ્ણાતો માને છે કે ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં ઘટાડો ભારત માટે ફાયદાકારક છે, કારણ કે દેશ તેની 85% થી વધુ તેલની જરૂરિયાતો આયાત દ્વારા પૂર્ણ કરે છે. આનાથી ભારતના આયાત બિલમાં ઘટાડો થાય છે, ચાલુ ખાતાની ખાધ ઓછી થાય છે અને રૂપિયાને મજબૂત બનાવવામાં આવે છે. ઉપરાંત, ઇંધણ અને ગેસના ભાવમાં ઘટાડો પણ ફુગાવા પર અસર કરે છે. તે જ સમયે, સરકારે રશિયા પાસેથી સસ્તા ભાવે તેલ ખરીદવાનું ચાલુ રાખ્યું છે, જેના કારણે રશિયા હવે ભારતનો સૌથી મોટો તેલ સપ્લાયર બની ગયો છે. ભારતની લગભગ 38% ક્રૂડ ઓઇલની જરૂરિયાતો હવે રશિયા દ્વારા પૂરી કરવામાં આવે છે.
