ઓઈલ મામલે અમેરિકા અને યુરોપને પાછળ પાડીને કિંગ બન્યું, જાણો કેટલી થઈ આવક
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે લાંબા સમયથી યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. દરમિયાન અમેરિકા અને યુરોપના કેટલાક દેશઓ રશિયા ઉપર કેટલાક પ્રતિબંધો લગાવ્યાં હતા. બીજી તરફ ભારત અને રશિયા વચ્ચે વર્ષોથી મિત્રતા રહેલી છે. ભારત દ્વારા રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધના અંત માટે અનેક વખત અપીલ કરવામાં આવી છે. પરંતુ સરકારે દેશની જરુરિયાને ધ્યાનમાં રાખીને રશિયા પાસેથી ઓછી કિંમતમાં ક્રુડ ઓઈલ ખરીદવાનું શરૂ કર્યું હતું. એટલું જ નહીં આ ક્રુડ ઓઈલ રિફાઈન કરીને અન્ય દેશોને સપ્લાપ કર્યું છે. જેના કારણે સરકારી તિજોરી છલકાઈ છે. આમ ભારત ઓઈલ મામલે અમેરિકા અને યુરોપિયન દેશોની આગળ નીકળીને કિંગ બન્યું છે.
બે દિવસ પછી, અમેરિકાનો ભારત પર 25 ટકા વધારાનો ટેરિફ લાદવામાં આવશે. આ ટેરિફ રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદવા પર લાદવામાં આવ્યો છે. આનો અર્થ એ થયો કે હવે ભારત પર કુલ યુએસ ટેરિફ 50 ટકા થશે. આ ટેરિફ કારણ વગર લાદવામાં આવ્યો નથી. અમેરિકા અને યુરોપિયન યુનિયન કહે છે કે ભારત રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદી રહ્યું છે અને તેને વિશ્વને વેચી રહ્યું છે અને રશિયાને યુક્રેન સામે યુદ્ધ ચાલુ રાખવામાં મદદ કરી રહ્યું છે. ટ્રમ્પ અને તેમના વહીવટીતંત્રે ભારત પર એવો પણ આરોપ લગાવ્યો છે કે રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદીને ભારત પુતિનના યુદ્ધ મશીનને બળ આપી રહ્યું છે. ભારતે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારે ભારતના તેલ બાસ્કેટમાં રશિયન તેલનો હિસ્સો 2 ટકા પણ નહોતો. તે કોવિડનો યુગ હતો. વૈશ્વિક અર્થતંત્ર સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યું હતું. ભારતની નિકાસ ઘણી ઘટી ગઈ હતી. કમાણીના રસ્તાઓ ખૂબ જ મર્યાદિત થઈ ગયા હતા. આવી સ્થિતિમાં, રશિયન તેલએ ભારતના અર્થતંત્રને ટેકો આપ્યો હતો.
ભારતે સસ્તા ભાવે રશિયન તેલ ખરીદ્યું, તેને રિફાઇન કર્યું અને યુરોપ, અમેરિકા અને બાકીના વિશ્વમાં નિકાસ કરી હતી. નાણાકીય વર્ષ 2024 માં, ભારતની રિફાઇન તેલ નિકાસ $ 80 બિલિયનને વટાવી ગઈ હતી. આવી સ્થિતિમાં, તમે અનુમાન કરી શકો છો કે રશિયન તેલએ ભારતની અર્થવ્યવસ્થા ચલાવવામાં કેટલું મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે.
ભારત વિશ્વમાં રિફાઇન તેલ નિકાસ કરતા પહેલા ક્રૂડ તેલની આયાત કરે છે. હાલમાં, ભારત માટે ક્રૂડ તેલ સપ્લાયર્સની સંખ્યા 50 થી વધુ થઈ ગઈ છે. જેમાં ભારતનો સૌથી મોટો સપ્લાયર રશિયા સિવાય બીજો કોઈ નથી. ભારતીય તેલ બાસ્કેટમાં રશિયન તેલનો હિસ્સો 40 ટકાથી વધુ થઈ ગયો છે. જો આપણે આંકડાઓ સાથે સમજાવવાનો પ્રયાસ કરીએ, તો કેપ્લરના અહેવાલ મુજબ, ભારતે ઓગસ્ટ મહિનામાં દરરોજ 2 મિલિયન બેરલ ક્રૂડ તેલ ખરીદ્યું છે. જે જુલાઈમાં દરરોજ 1.6 મિલિયન બેરલથી વધુ છે. તે પણ એવા સમયે જ્યારે અમેરિકાએ ભારત પર 25 ટકા વધારાનો ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરી છે.
આ વધારાનું મુખ્ય કારણ ઇરાક અને સાઉદી અરેબિયાથી આયાતમાં ઘટાડો છે. રિપોર્ટ મુજબ, ભારત દરરોજ 5.2 મિલિયન બેરલ ક્રૂડ ઓઇલની આયાત કરે છે. જેમાં ઓગસ્ટના પહેલા પખવાડિયામાં રશિયાનો હિસ્સો 38 ટકા હતો. ઇરાકથી ભારતને થતો પુરવઠો ઘટ્યો છે. જ્યારે જુલાઈમાં આ આંકડો 907,000 બેરલ પ્રતિ દિવસ હતો, તે ઓગસ્ટમાં ઘટીને 730,000 બેરલ પ્રતિ દિવસ થયો. બીજી તરફ, સાઉદી અરેબિયાનો પુરવઠો જુલાઈમાં 700,000 બેરલ પ્રતિ દિવસ હતો, જે ઓગસ્ટમાં ઘટીને 526,000 બેરલ પ્રતિ દિવસ થયો. અમેરિકાએ ભારતમાં દરરોજ 264,000 બેરલ ક્રૂડ ઓઇલની આયાત કરી અને 5મો સૌથી મોટો સપ્લાયર બન્યો.
બીજી તરફ, ભારતે હવે વિશ્વને રિફાઇન્ડ ક્રૂડ ઓઇલ વેચવાનું શરૂ કર્યું છે અને અબજો ડોલરની કમાણી કરી છે. અહીંથી અમેરિકા અને યુરોપની સમસ્યાઓ શરૂ થાય છે. વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલયના ડેટા અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માં, ભારતે વિશ્વને રિફાઇન્ડ તેલ વેચીને 60.07 બિલિયન ડોલર એટલે કે 5.25 લાખ કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી છે. જોકે, આ કમાણી નાણાકીય વર્ષ 2023-24 ના આંકડા કરતા ઘણી ઓછી છે.
અહેવાલ મુજબ, આ આંકડો નાણાકીય વર્ષ 2023-24 કરતા ઘણો વધારે છે. માહિતી અનુસાર, ઉપરોક્ત નાણાકીય વર્ષમાં, ભારતે રિફાઇન્ડ પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો વેચીને 84.2 બિલિયન ડોલર એટલે કે 7.37 લાખ કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી હતી. આનો અર્થ એ થયો કે ભારતે નાણાકીય વર્ષ 2025 માં પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોની નિકાસમાંથી 2.12 લાખ કરોડ રૂપિયા ઓછા કમાયા છે. આનું મુખ્ય કારણ આ સમયગાળા દરમિયાન વૈશ્વિક પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોના ભાવમાં ઘટાડો છે.
