મધ્યપ્રદેશના પાંધુર્નામાં ગોટમાર ઉત્સવ દરમિયાન પથ્થરમારામાં 800 થી વધુ લોકો ઘાયલ
બે ગામો વચ્ચે એક નદી, બંને બાજુના લોકો એકબીજા પર પથ્થરમારો કરે છે… અને આ બધું એક ઉત્સવ છે. હા, આ તહેવાર દર વર્ષે મધ્યપ્રદેશના પંધુર્ણા જિલ્લામાં ઉજવવામાં આવે છે, પરંતુ આ વાર્ષિક ગોટમાર ઉત્સવ દરમિયાન ઘણા લોકો ઘાયલ થયા હતા.
આ પરંપરાગત મેળા દરમિયાન પથ્થરમારામાં 800 થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા હતા, જેમાંથી 5 ની હાલત ગંભીર હોવાનું કહેવાય છે. અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, બે ઘાયલ – જ્યોતિરામ ઉઇકે (38), પાંધુર્ણાના રહેવાસી, દીપક રાઉત (21) ને પગમાં ગંભીર ઇજાઓ થવાને કારણે નાગપુર રિફર કરવામાં આવ્યા છે.
ગોટમાર તહેવાર શું છે?
પાંધુર્ણા અને સાવરગાંવ વચ્ચેની આ ૩૦૦ વર્ષ જૂની પરંપરા પથ્થરમારા માટે જાણીતી છે. પીટીઆઈ અનુસાર, મેળાની શરૂઆત દેવી ચંડિકાની પૂજાથી થાય છે, ત્યારબાદ બંને ગામના લોકો જામ નદીના કિનારે સામસામે ઉભા રહીને પથ્થરમારો કરે છે.
માન્યતા મુજબ, એક યુવકે સાવરગાંવની એક છોકરીનું અપહરણ કર્યું હતું, અને તેને છોડાવવા માટે બંને ગામો વચ્ચે ઝઘડો થયો હતો. તહેવાર દરમિયાન, નદીની વચ્ચે વાવેલા ઝાડ પરથી ધ્વજ છીનવી લેવાની સ્પર્ધા થાય છે, જ્યારે બંને બાજુથી પથ્થરમારો થાય છે.
કડક સુરક્ષા વ્યવસ્થા
ઘટનાસ્થળે કલમ 144 લાગુ કરવામાં આવી હતી, ભારે પોલીસ દળ તૈનાત અને સીસીટીવી દેખરેખ છતાં પથ્થરમારો રોકવો શક્ય નહોતો. કલેક્ટર અજય દેવ શર્મા અને એસપી સુંદર સિંહ ઘટનાસ્થળે વ્યક્તિગત રીતે હાજર હતા, પરંતુ ભીડ સામે વહીવટીતંત્રની કડકતા નિષ્ફળ ગઈ.
આ વર્ષે પોલીસે ડ્રોન કેમેરાથી તહેવાર પર નજર રાખી હતી. ગોફણ, હથિયારો અને દારૂનો ઉપયોગ પ્રતિબંધિત હતો. સ્થળ પર 500 થી વધુ પોલીસકર્મીઓ અને 10 એમ્બ્યુલન્સ તૈનાત કરવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન ઘણી તબીબી ટીમો પણ સક્રિય હતી.
છતાં, 800 થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા હતા. પોલીસ અધિક્ષક સુંદર સિંહ કનેશે જણાવ્યું હતું કે આ વખતે કોઈ જૂથ ધ્વજ મેળવી શક્યું નહીં અને સમિતિએ પરસ્પર સંમતિથી કાર્યક્રમનો અંત લાવ્યો.
પરંપરા અને વિવાદ
ગોતમાર મેળાને મધ્યપ્રદેશનો ઐતિહાસિક તહેવાર માનવામાં આવે છે, પરંતુ દર વર્ષે હિંસા અને ઇજાઓના કારણે તે સમાચારમાં રહે છે. વહીવટીતંત્ર દ્વારા સુરક્ષા વ્યવસ્થા હોવા છતાં, આ વખતે પણ મોટી સંખ્યામાં લોકો ઘાયલ થયા હતા. જોકે આ કાર્યક્રમ કોઈપણ ગંભીર વિવાદ વિના પૂર્ણ થયો, પરંતુ ફરી એકવાર આ પરંપરાની સલામતી અંગે પ્રશ્નો ઉભા થયા છે.
