ISRO એ ‘SpaDeX મિશન’ હેઠળ ઉપગ્રહોનું ‘ડોકિંગ’ સફળતાપૂર્વક કર્યું
બેંગલુરુઃ ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંગઠન (ઇસરો) એ ગુરુવારે ‘સ્પેસ ડોકિંગ એક્સપેરિમેન્ટ’ (SPADEX) હેઠળ ઉપગ્રહોને સફળતાપૂર્વક ડોક કર્યા. “ભારતે અવકાશ ઇતિહાસમાં પોતાનું નામ નોંધાવ્યું છે,” ઈસરોએ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ‘X’ પર એક પોસ્ટમાં કહ્યું કે, ગુડ મોર્નિંગ ઇન્ડિયા, ઇસરોના સ્પેડએક્સ મિશનને ‘ડોકિંગ’માં ઐતિહાસિક સફળતા મળી છે. આ ક્ષણનો સાક્ષી બનવાનો ગર્વ છે.” આ પહેલા 12 જાન્યુઆરીએ, ISRO એ બે અવકાશયાનને ત્રણ મીટરના અંતરે લાવીને ઉપગ્રહોના ડોકીંગનું પરીક્ષણ કર્યું હતું અને પછી તેમને સુરક્ષિત અંતરે પાછા મોકલી દીધા હતા.
ઇસરો એ ૩૦ ડિસેમ્બર, ૨૦૨૪ ના રોજ ‘સ્પેસ ડોકિંગ એક્સપેરિમેન્ટ’ (SPADEX) મિશન સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કર્યું હતું. PSLV C60 રોકેટ, બે નાના ઉપગ્રહો, SDX01 (ચેઝર) અને SDX02 (લક્ષ્ય) ને 24 પેલોડ સાથે લઈને, શ્રીહરિકોટામાં સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરના પહેલા લોન્ચપેડ પરથી ઉડાન ભરી અને લગભગ 220 મીટરની ઊંચાઈએ ઉતર્યું, લગભગ 15 પ્રક્ષેપણ પછી થોડી મિનિટો પછી, ૧.૫ કિલો વજનના બે નાના અવકાશયાનને ૪૭૫ કિમીની ગોળાકાર ભ્રમણકક્ષામાં લક્ષ્યાંકિત રીતે લોન્ચ કરવામાં આવ્યા.
ISRO અનુસાર, SpadeX મિશન એ PSLV દ્વારા લોન્ચ કરાયેલા બે નાના અવકાશયાનનો ઉપયોગ કરીને અવકાશમાં ‘ડોકિંગ’ કરવા માટેનું એક ઓછા ખર્ચે ટેકનોલોજી મિશન છે. જ્યારે સામાન્ય મિશન ઉદ્દેશ્યો પ્રાપ્ત કરવા માટે બહુવિધ રોકેટ લોન્ચની જરૂર હોય ત્યારે ઇન-સ્પેસ ડોકીંગ તકનીકો જરૂરી છે. આ ટેકનોલોજી ભારતની અવકાશ મહત્વાકાંક્ષાઓ જેમ કે ચંદ્ર પર ભારતીય મિશન, ચંદ્ર પરથી નમૂનાઓ પાછા લાવવા, ભારતીય અવકાશ સ્ટેશન (BAS) ના નિર્માણ અને સંચાલન વગેરે માટે જરૂરી છે. આ મિશન દ્વારા, ભારત સ્પેસ ડોકિંગ ટેકનોલોજી ધરાવતો વિશ્વનો ચોથો દેશ બનવા માટે તૈયાર છે.
